អាការៈញ័រទ្រូងហ្នឹងម៉េចវិញទៅ?
អាការៈញ័រទ្រូង(Palpitations) សំដៅលើភាពមិនប្រក្រតីនៃចង្វាក់បេះដូងដែលត្រូវបានកត់សម្គាល់ដោយការកន្រ្តាក់នៃសាច់ដុំបេះដូងនៅត្រង់ទ្រូង មិនថាខ្លាំង ញាប់ ឬតាមចង្វាក់ជាធម្មតានោះទេ។ វាអាចជារោគសញ្ញាដែលអាចត្រូវបានរាយការណ៍ដោយអ្នកជំងឺ និងតាមរយៈរោគវិនិច្ឆ័យវេជ្ជសាស្រ្ត។ វាអាចទាក់ទងនឹងការថប់អារម្មណ៍ ដែលមិនប្រាកដថាពាក់ព័ន្ធទៅនឹងសណ្ឋាន ឬដំណើរការមិនប្រក្រតីនៃបេះដូងនោះទេ ប៉ុន្តែវាអាចជាសញ្ញាមួយបញ្ជាក់អំពីចង្វាក់បេះដូងលោតញាប់ ឬខុសពីធម្មតា ដែលវាអាចលោតឈប់ៗ ឬក្នុងចង្វាក់មិនទៀងទាត់ ហើយបន្តជាប់រហូត។
រោគសញ្ញា
• អាការៈវិលមុខ
• ពិបាកដកដង្ហើម
• បែកញើស
• ឈឺក្បាល
• ឈឺទ្រូង។
មូលហេតុ
អាការៈញ័រទ្រូង អាចមានច្រើន ដែលជាទូទៅអាចទាក់ទងនឹងបេះដូង ឬមិនទាក់ទង(មិនទាន់បានរកឃើញច្បាស់លាស់)។ សម្រាប់មូលហេតុទាក់ទងនឹងអាការៈញ័រទ្រូងវិញរួមមាន ៖
• អារម្មណ៍បុក ឬកញ្រ្ជោលខ្លាំង ដូចជាការថប់អារម្មណ៍ ភាពរន្ធត់ ភ័យខ្លាច ឬ ស្រេ្តស ដែលភាគច្រើនកើតមានពេលដែលស្លន់ស្លោ
• លំហាត់ប្រាណដែលប្រើចលនាខ្លាំង
• ការប្រើប្រាស់ ឬទទួលទានសារធាតុមួយចំនួនដូចជា ជាតិកាហ្វេអ៊ីន ជាតិនីកូទីន គ្រឿងស្រវឹង និងឱសថ ឬគ្រឿងញៀនខុសច្បាប់
• ស្ថានភាពជំងឺ ដូចជាជំងឺក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីត កម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាមទាប កង្វះឈាមក្រហម សម្ពាធឈាមទាប ក្តៅខ្លួន និងកង្វះជាតិទឹកក្នុងខ្លួន
• បម្រែបម្រួលអ័រម៉ូនក្នុងអំឡុងពេលមករដូវ ពេលមានផ្ទៃពោះ ឬពេលអស់រដូវ (សម្រាប់ស្រ្តីមានផ្ទៃពោះដែលមានអាការៈនេះ អាចជាសញ្ញានៃកង្វះគ្រាប់ឈាម)
• ការប្រើប្រាស់ឱសថមួយចំនួន ដូចជា ថ្នាំសម្រកទម្ងន់ បញ្ហារំលាយអាហារ
• ការប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្តាសាយ និងក្អកដែលមាន pseudoephedrine
• ការប្រើប្រាស់ថ្នាំព្យាបាលជំងឺហឺត។
ជួនកាល អាការៈញ័រទ្រូង អាចជាសញ្ញានៃបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរ ដូចជាក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីតមានសកម្មភាពខ្លាំងតាមរយៈការបញ្ចេញទីរ៉ុកស៊ីនច្រើន (hyperthyroidism) ឬចង្វាក់បេះដូងមិនធម្មតា (arrhythmia) ដែលវាអាចរួមបញ្ចូល ដំណើរបេះដូងលោតញាប់ (tachycardia) ដំណើរបេះដូងលោតយឺតខុសពីធម្មតា (bradycardia) ឬចង្វាក់បេះដូងមិនទៀងទាត់។
កត្តាហានិភ័យ
អ្នកអាចប្រឈមខ្លាំងទៅនឹងអាការៈញ័រទ្រូងនេះ ប្រសិនបើអ្នកមានលក្ខណៈសម្បត្តិដូចខាងក្រោម៖
• មានបញ្ហាស្រ្តេសធ្ងន់ធ្ងរ
• មានជំងឺថប់អារម្មណ៍ ឬឆាប់ស្លន់ស្លោ
• មានផ្ទៃពោះ
• កំពុងប្រើប្រាស់ថ្នាំដែលមានភ្នាក់ងារជំរុញ ដូចជាថ្នាំផ្តាសាយ ឬថ្នាំព្យាបាលជំងឺហឺតផ្សេងៗ
• មានក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីតដែលមានសកម្មភាពខ្លាំង (hyperthyroidism)
• មានបញ្ហាបេះដូងដទៃទៀត ដូចជា ចង្វាក់បេះដូងដើរមិនទៀង (arrhythmia) ជម្ងឺបេះដូង ឬធ្លាប់មានប្រវត្តិជំងឺគាំងបេះដូង។
រោគសញ្ញា
លក្ខណៈទូទៅរបស់អាការៈញ័រទ្រួងមានបីយ៉ាងគឺ flip-flopping ឬ "បញ្ឈប់ និងចាប់ផ្ដើម" ដែលជារឿយៗតែងតែបណ្ដាលមកពីការកន្ត្រាក់មិនប្រក្រតីនៃបេះដូងថតខាងក្រោម ឬថតខាងលើ ជាមួយនឹងការ "បញ្ឈប់" បន្ទាប់ពីការកន្ត្រាក់ និង "ចាប់ផ្ដើម" វិញម្ដងទៀត បន្ទាប់ពីការកន្ត្រាក់។ ការមានអារម្មណ៍ថាមានការញ័រទ្រូងខ្លាំង ហើយការញ័រមានលក្ខណៈទៀងទាត់នេះបង្ហាញអំពីការកន្រ្តាក់ញាប់ខុសប្រក្រតីនៃបេះដូងថតខាងក្រោម (Supraventricular or Ventricular Arrhythmias) (រួមបញ្ចូលទាំងបេះដូងលោតញាប់)។ ប្រសិនបើការញ័រមានលក្ខណៈមិនទៀងទាត់នោះ បង្ហាញថាមានការកន្រ្តាក់ញាប់ខុសធម្មតានៃបេះដូងថតខាងលើ (Atrial Fibrillation ឬ Atrial Flutter)។ រីឯការលោតនៃជីពចរនៅកវិញ ភាគច្រើនបណ្ដាលមកពី "Cannon" ដែលវាគឺជារលកនៃជីពចរនៅក្នុងវ៉ែន Jugular (Jugular Venous) ដែលកើតឡើងនៅពេលដែលបេះដូងថតលើស្ដាំកន្រ្តាក់នៅពេលដែលប្រឹសបេះដូងដែលនៅចន្លោះបេះដូងថតខាងលើនិងថតខាងក្រោមស្ដាំ(Tricuspid Valve) បិទ។
បើការញ័រទ្រូងមានអមជាមួយនឹងការឈឺទ្រូង នោះវាអាចជាជំងឺស្ទះសរសៃ coronary (coronary artery disease) ឬប្រសិនបើអ្នកមានអាការៈឈឺទ្រូង និងមានសភាពធូរស្បើយបន្តិចនៅពេលដែលទោរខ្លួនទៅមុខ នោះអ្នកអាចសង្ស័យថាអ្នកមានបញ្ហាទាក់ទងនឹងស្រោមបេះដូង។ បើការញ័រទ្រូងមានអមជាមួយការមមើមមាយ ការសន្លប់ឬចង់សន្លប់ នោះអ្នកអាចមានសម្ពាធឈាមទាប និងអាចចង្វាក់បេះដូងមិនធម្មតាមួយដែលអាចគំរាមកំហែងដល់ជីវិតរបស់អ្នកបាន។ អាការៈញ័រទ្រូងដែលមានលក្ខណៈប្រឹងអាចបណ្ដាលមកពីជំងឺសាច់បេះដូងឡើងក្រាស់ (Hypertrophic Cardiomyopathy)។ ប្រសិនបើមូលហេតុតិចតួចនៃរោគសញ្ញាទាំងនេះមិនអាចរកឃើញនៅពេលពិនិត្យជំងឺលើកដំបូងនោះ ដូច្នោះគ្រូពេទ្យនឹងចាប់ឧបករណ៍ត្រួតចង្វាក់បេះដូងដើម្បីតាមដាននិងស្វែងរកបន្ត។ រោគសញ្ញាមិនទាក់ទងនឹងបេះដូងគួរតែត្រូវបានទាត់ចោល ព្រោះថាអាការៈញ័រទ្រូងអាចបណ្ដាលមកពីបេះដូងធម្មតារបស់យើងធ្វើការឆ្លើយតបទៅនឹងការរលាក ឬមេតាបូលីសក្នុងខ្លួនយើង។ ការស្រកទម្ងន់ដែលបណ្ដាលមកពីក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីតដែលមានសកម្មភាពខ្លាំង (hyperthyroidism)។ ការញ័រទ្រូងក៏អាចកើតមានដោយសារការក្អួត ឬរាគ ដែលវាធ្វើឲ្យមានបញ្ហាបាត់បង់សារធាតុអេឡិចត្រូលីតឬបរិមាណឈាមក្នុងខ្លួនថយចុះ។ ការប្រឹងដកដង្ហើមចូលខ្លាំងពេក អារម្មណ៍ស្កៀបនៅដៃ និងការភ័យជាដើមសុទ្ធតែកើតមានពេលអ្នកមានជំងឺថប់បារម្ភឬភ័យស្លន់ស្លោ ហើយទាំងនេះគឺជាមូលហេតុនៃអាការៈញ័រទ្រួង។
ផលវិបាក
សម្រាប់ការញ័រទ្រូងដែលបណ្ដាលមកពីបញ្ហាបេះដូង វាអាចបណ្ដាលឲ្យមានផលវិបាកដូចជា៖
• ការសន្លប់៖ ប្រសិនបើបេះដូងរបស់អ្នកលោតយ៉ាងញាប់ នោះសម្ពាធឈាមរបស់អ្នកអាចធ្លាក់ចុះ ហើយបណ្ដាលឲ្យអ្នកសន្លប់បាន។ នេះគឺអាចបណ្ដាលមកពីអ្នកមានបញ្ហាបេះដូងដូចជា ការមានជំងឺបេះដូងពីកំណើត ឬបញ្ហាទាក់ទងនឹងប្រឹសបេះដូងណាមួយ។
• គាំងបេះដូង៖ វាជាករណីកម្រដែលការញ័រទ្រួងដែលបណ្ដាលមកពីចង្វាក់បេះដូងលោតខុសប្រក្រតី ហើយបណ្ដាលឲ្យបេះដូងរបស់អ្នកឈប់ដើរ។
• ជំងឺដាច់សរសៃឈាមក្នុងខួរក្បាល៖ ប្រសិនបើការញ័រទ្រួងបណ្ដាលមកពីAtrial Fibrillation ជាលក្ខខ័ណ្ឌមួយដែលបេះដូងថតខាងលើធ្វើការញ័រជាជាងច្របាច់ធម្មតា នោះវាអាចបង្កទៅជាកំណកឈាម។ ប្រសិនបើកំណកឈាមនោះដាច់ហើយហូរតាមចរន្តឈាមទៅស្ទះនៅក្នុងសរសៃឈាមខួរក្បាលនោះ វាអាចបណ្ដាលឲ្យមានការដាច់សរសៃឈាមក្នុងខួរក្បាល។
• ខ្សោយបេះដូង៖ វាអាចបណ្ដាលមកពីបេះដូងរបស់អ្នកច្របាប់ឈាមមិនបានល្អនៅពេលមានចង្វាក់បេះដូងដើរមិនទៀង (arrhythmia) ដែលមានជំងឺដូចជា Atrial Fibrillation ជាដើម។ ពេលខ្លះការគ្រប់គ្រងទៅលើចង្វាក់បេះដូងនៃ Arrhythmia អាចធ្វើឲ្យមុខងារបេះដូងរបស់អ្នកកាន់តែប្រសើរឡើង។
ការធ្វើតេស្ត និងរោគវិនិច្ឆ័យ
ប្រសិនបើគ្រូពេទ្យរបស់អ្នកគិតថាអ្នកមានបញ្ហាញ័របេះដូង គាត់នឹងស្ដាប់បេះដូងរបស់អ្នកនឹងឧបករណ៍ Stethoscope។ គ្រូពេទ្យរបស់អ្នកអាចព្យាយាមស្វែងរករោគសញ្ញាផ្សេងៗដែលអាចបណ្ដាលឲ្យមានការញ័រទ្រូង ដូចជាការហើមក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីតជាដើម។
បកស្រាយដោយ ៖ វេជ្ជបណ្ឌិត ហែន វណ្ណា ឯកទេសសង្រ្គោះបន្ទាន់ សណ្តំជំងឺបេះដូង និងសរសៃឈាម និងជាប្រធានផ្នែកសង្រ្គោះបន្ទាន់ និងសណ្តំជំងឺបេះដូងនៅមន្ទីរពេទ្យព្រះកេតុមាលា អាគារបេះដូង
អត្ថបទផ្សេងទៀតដែលបកស្រាយដោយលោកវេជ្ជបណ្ឌិត ៖ គ្រោះថ្នាក់នៃជំងឺលើសឈាម! និង វិធី ៦យ៉ាងការពារអ្នកពីជំងឺលើសសម្ពាធឈាម
©2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាងដោយ Health Time Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែត ឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិក អាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ