- Feb 14, 2018 |
- 6 years ago |
- 3.7K views
ការពិនិត្យ និងការពារពីជំងឺមហារីកពោះវៀនធំ
ការពិនិត្យរកសញ្ញាដំបូងនៃជំងឺការស្វែងរកការពិនិត្យជំងឺជាប្រចាំមានសារសំខាន់អាចជួយការពារខ្លួនអ្នកពីជំងឺមហារីកពោះវៀនធំដោយគេអាចធ្វើការកាត់ចេញនូវដុំដែលអាចបង្កជាមហារីក (Precancerous polyps) បានឆាប់រហ័ស នៅពេលឱកាសនៃការជាសះស្បើយនៃជំងឺស្ថិតក្នុងកម្រិតទាប។ វិធីសាស្រ្តក្នុងការពិនិត្យ ការពិនិត្យរកវត្តមានជំងឺមហារីកពោះវៀនធំរួមបញ្ចូលវិធីសាស្រ្តដូចជា ការពិនិត្យលាមក (FecalOccult Blood Test: FOBT) និងការថតឆ្លុះ ពោះវៀនធំ (Colonoscopy)៖ •ចំពោះ FOBT៖ ត្រូវបានធ្វើឡើងដោយវេជ្ជបណ្ឌិតដើម្បីពិនិត្យរកមើលដានឈាមក្នុងលាមករបស់អ្នកជំងឺ ដោយសារដុំមហារីកពោះវៀនធំអាចបញ្ចេញនូវឈាម ដែលមិនអាចមើល នឹងភ្នែកទទេបាន។ វិធីសាស្រ្តនេះមិនអាចអនុវត្ត បានទេ អំឡុងពេលមករដូវ មានជំងឺរាក និងជំងឺរលាកពោះវៀនធំ។ •ចំពោះការឆ្លុះពោះវៀនធំ (Colonoscopy)៖ ធ្វើឡើងដោយការស៊កបំពង់ថ្លាដែលមានភ្ជាប់ជាមួយកាមេរ៉ា ចូលទៅក្នុងចុងពោះវៀនធំ ទៅកាន់ពោះវៀនធំ។ វិធីសាស្រ្តនេះអាចអនុញ្ញាតឲ្យវេជ្ជបណ្ឌិតពិនិត្យផ្នែកខាងក្នុងនៃពោះវៀនធំ និងចុងពោះវៀនធំ ដើម្បីកំណត់រក និងអាចធ្វើការ កាត់ចេញនូវ Polyps ឬដុំមហារីកសម្រាប់ការ ពិនិត្យជាបន្ត។ បន្ថែមពីវិធីសាស្រ្តទាំងពីរខាងលើ ការពិនិត្យក៏អាចធ្វើទៅបានតាមរយៈ៖ 1.Double-contrast barium enema (ការ- ពិនិត្យពោះវៀនធំដោយ X-ray) 2.Flexible sigmoidoscopy (ការពិនិត្យ ដោយការឆ្លុះបែប endoscopic) 3.Computerized tomography (CT) colonography ការពិនិត្យគួរធ្វើឡើងនៅពេលណា? •នៅប្រទេសអឺរ៉ុប៖ ការពិនិត្យរកមើលជំងឺ មហារីកពោះវៀនធំត្រូវបានណែនាំចំពោះបុរស និងស្រ្តី ចាប់ពីអាយុ ៥០ ឬច្រើនជាងនេះ ដែលអាច ធ្វើឡើងរយៈពេលចន្លោះពី ១ ទៅ២ឆ្នាំម្តង រហូតដល់អាយុ ៧៤ឆ្នាំ។ ការពិនិត្យបែប FOBT និងការ ឆ្លុះពោះវៀនធំ (Colonoscopy) នឹងត្រូវធ្វើឡើងចំពោះអ្នកជំងឺដែលមានលទ្ធផល FOBT វិជ្ជមាន។ •នៅប្រទេសសិង្ហបុរី ជំងឺមហារីកពោះវៀន ធំកើតមានឡើងស្ថិតក្នុងលំដាប់ទី ១ក្នុងចំណោមជំងឺមហារីកទាំងអស់ ដូច្នេះបុគ្គលដែលមានអាយុ ចាប់ពី ៥០ ឆ្នាំឡើងទៅត្រូវបានណែនាំឲ្យធ្វើការពិនិត្យដោយវិធីសាស្រ្ត៖ FOBT ក្នុងមួយឆ្នាំម្តង វិធីសាស្រ្ត Flexible sigmoidoscopy ធ្វើឡើងរៀងរាល់ ៥ឆ្នាំម្តង ការថតឆ្លុះ (Colonoscopy) រៀងរាល់ ១០ឆ្នាំម្តង និងវិធីសាស្រ្ត Double-contrast barium enema ធ្វើឡើងរៀងរាល់ ៥ ទៅ ១០ឆ្នាំម្តង។ •ការពិនិត្យរកសញ្ញាដំបូងនៃជំងឺឲ្យបានទាន់ពេលវេលា និងជាប្រចាំគួរធ្វើឡើងចំពោះបុគ្គលដែលប្រឈមទៅនឹងកត្តាហានិភ័យដូចជា៖ 1. អ្នកមានប្រវត្តិជំងឺមហារីកពោះវៀនធំ ឬមានដុំPolyps 2. មានប្រវត្តិសមាជិកគ្រួសារដែលមានជំងឺមហារីកពោះវៀនធំ ឬមានដុំ Polyps (ជំងឺកើតឡើង លើគ្រួសារជំនាន់ទី ១ នៅអាយុតិចជាង ៦០ឆ្នាំ ឬសមាជិកគ្រួសារជំនាន់ទី ២ នៅគ្រប់វ័យ)។ គួរបញ្ជាក់ផងដែរ សមាជិកគ្រួសារជំនាន់ទី ១ រួមបញ្ចូល ឪពុកម្តាយ បងប្អូនបង្កើត ឬកូន 3. សមាជិកគ្រួសារមានប្រវត្តិជំងឺរលាកប្រព័ន្ធ រំលាយអាហារ (Inflammatory Bowel Disease) 4. អ្នកមានតំណពូជគ្រួសារដែលមានរោគសញ្ញានៃជំងឺមហារីកពោះវៀនធំ។ ការការពារជំងឺមហារីកពោះវៀនធំ ជំងឺមហារីកពោះវៀនធំអាចការពារបាន ដរាបណាការការពារត្រូវបានធ្វើឡើងឆាប់រហ័ស ដែលជាវិធីសាស្រ្តជួយបន្ថយនូវឱកាសនៃការកើតមានឡើង នៃជំងឺមហារីក។ តាមរយៈវិធីសាស្រ្តការពារជំងឺមហារីក នោះតួលេខករណីជំងឺមហារីកលើប្រជាជននឹងមានការថយចុះដែលនាំឲ្យអត្រាមរណៈបណ្តាលមកពីជំងឺមហារីកក៏ត្រូវបានថយចុះផងដែរ។ ការការពារជំងឺមានអ្វីខ្លះ? 1. ធ្វើការពិនិត្យរកវត្តមានដំបូងនៃជំងឺមហារីកពោះវៀនធំ (តាមការរៀបរាប់ខាងលើ) 2. ការធ្វើពលកម្មរាងកាយ ត្រូវបានណែនាំយ៉ាងផុសផុលសម្រាប់ការពារជំងឺមហារីកពោះវៀនធំដែលរួមមាន៖ ការធ្វើលំហាត់ប្រាណជាប្រចាំអាចកាត់បន្ថយបាន ២០% ពីការប្រឈមនៃជំងឺ 3. រក្សាស្ថេរភាពទម្ងន់រាងកាយ ហើយចៀសវាងការលើសទម្ងន់ 4. ទទួលទានរបបអាហារសុខភាព •អនុវត្តរបបអាហារមានជាតិធាត់ទាប និងមានជាតិសរសៃខ្ពស់ •ទទួលទានបន្លែ និងផ្លែឈើឲ្យបានច្រើន •ចៀសវាងអាហារប្រភេទ Fast Food សាច់ធ្វើឲ្យធាត់ សាច់ក្រហម និងសាច់ដែលបានកែច្នៃ •កាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ស៊ុត និងប្រេងក្នុងការចម្អិនអាហារ •ជំនួសការចៀនអាហារ ដោយចំហុយ 5. ហាមជក់បារី 6. ចៀសវាងទទួលទានកម្រិតអាល់កុលលើស។ សព្វថ្ងៃជំងឺមហារីកពោះវៀនធំពុំមានវ៉ាក់ស៊ាំងការពារនោះទេ ដូច្នេះអ្នកគួរធ្វើការពិភាក្សាជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិតពីវិធីសាស្រ្តក្នុងការពិនិត្យរកមើលសញ្ញាដំបូងនៃជំងឺទៅតាមស្ថានភាពអាយុ និងប្រវត្តិរបស់សមាជិកគ្រួសារ។ មួយផ្នែកទៀត ការប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការរស់នៅល្អ ក៏ជាវិធីសាស្រ្តមួយដែលអាចឲ្យអ្នកធ្វើការប្រយុទ្ធប្រឆាំងទៅនឹងជំងឺមហារីកពោះវៀនធំផងដែរ។ បកស្រាយដោយ ៖ វេជ្ជបណ្ឌិត Turobova Tatiana វេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេសជំងឺមហារីក ចំពោះកូនក្មេង និងមហារីកទូទៅដែលសព្វថ្ងៃជាប្រធានផ្នែកមហារីកនៅមន្ទីរពេទ្យសាកលវិទ្យាល័យអន្តរជាតិសែនសុខ ©2018 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាងដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ
Share