Loading...

Your cart (4)

Product thumb

Basic hooded sweatshirt in pink

  • Color: Pink
  • Size: S
$15.00 $31.00
Product thumb

Black and white sport cap

$18.15
Product thumb

Mid-rise slim cropped fit jeans

  • Size: M
$76.00
Product thumb

Men fashion gray shoes

  • Color: Gray
  • Size: 10.5
$84.00
Subtotal: $198.65
Checkout
(096) 7888-017 info@healthtime.tips (096) 7888-017
English English
ភាសាខ្មែរ ភាសាខ្មែរ
Login
Createx Logo
  • Mar 27, 2017 |
  • 7 years ago |
  • 6.2K views

ការអស់រដូវរបស់ស្ត្រី អាចបណ្តាលឲ្យមានជំងឺបាក់ទឹកចិត្តបាន

បញ្ហាស្រេ្តស ការថប់បារម្ភ និងភាពភ័យខ្លាចអាចកើតឡើងចំពោះស្រី្ដដែលឈានដល់វ័យកណ្តាលដោយសារការថយចុះនូវកម្រិតអ័រម៉ូនestrogen និង progesterone នៅក្នុងខ្លួន។ អ័រម៉ូន Estrogen មានឥទ្ធិពលទៅលើការបញ្ចេញ serotonin និង norepinephrine ដែលសារធាតុទាំងពីរមានទំនាក់ទំនងទៅនឹងបញ្ហាផ្លូវចិត្ត។ បន្ថែមពីនេះ ស្រ្តីដែលដល់វ័យអស់រដូវ អាចនឹងជួបប្រទះនឹងការប្រែប្រួលអារម្មណ៍ ដូចជាការបារម្ភ និងភ័យខ្លាចច្រើនអំពីភាពកាន់ចាស់របស់ខ្លួន និងការបាត់បង់សមាជិកគ្រួសារជាដើម។ហេតុនេះ ចំពោះស្ត្រីជាច្រើន ការឈានដល់វ័យអស់រដូវ ហាក់ដូចជាពេលវេលាដែលធ្វើឲ្យពួកគេមានភាពឯកា និងធុញទ្រាន់ ដែលការប្រែប្រួលផ្លូវចិត្តទាំងនេះ អាចបណ្តាលឲ្យមានជំងឺបាក់ទឹកចិត្ត ឬភ័យខ្លាចធ្ងន់ធ្ងរ ប្រសិនពុំទទួលបានការព្យាបាលឬការយកចិត្តទុកដាក់ណាមួយ។  ជាថ្មីម្តងទៀត លោកស្រីសាស្រ្តាចារ្យវេជ្ជបណ្ឌិត ឯក  ម៉េងលី វេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេសព្រមទាំងជាប្រធានផ្នែកសម្ភព និងរោគស្រ្តីនៅគ្លីនិកលុច្សនឹងបកស្រាយជុំវិញទំនាក់ទំនងនៃការអស់រដូវរបស់ស្រ្តី និងជំងឺបាក់ទឹកចិត្ត។ កត្តាប្រឈមនឹងជំងឺបាក់ទឹកចិត្ត ការផ្លាស់ប្តូរនូវកម្រិតអ័រម៉ូននៅក្នុងខ្លួន ជាកត្តាចម្បងដែលអាចនាំឲ្យមានបញ្ហាសុខភាពរាងកាយនិងសុខភាពផ្លូវចិត្តរបស់ស្ត្រី ប៉ុន្តែនៅមានកត្តាផ្សេងទៀតដែលអាចមានឱកាសធ្វើឲ្យស្ត្រីមានអារម្មណ៍បាក់ទឹកចិត្តកំឡុងពេលអស់រដូវរបស់ស្ត្រីដូចជា៖ •    ធ្លាប់មានប្រវត្តិមានជំងឺបាក់ទឹកចិត្តនៅពេលវ័យក្មេង •    មានអារម្មណ៍ភ័យខ្លាចចំពោះការអស់រដូវ ឬភាពចាស់ •    មានបញ្ហាស្រ្តេសដោយសារការងារ  ឬបញ្ហាផ្ទាល់ខ្លួន •    ការធុញទ្រាន់នឹងបរិយាកាសរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ •    ការមិនទទួលបានការគាំទ្រពីមនុស្សនៅជុំវិញខ្លួន •    កង្វះការហាត់ប្រាណ •    ការជក់បារី។ រោគសញ្ញានៃជំងឺបាក់ទឹកចិត្ត •    អារម្មណ៍មួម៉ៅ ធុញថប់ និងឆាប់ខឹង •    បារម្ភ មិនស្រណុកចិត្ត និងរវើរវាយ •    អារម្មណ៍មានកំហុស និងគ្មានតម្លៃ •    បាត់បង់ចំណូលចិត្តក្នុងកិច្ចការងារប្រចាំថ្ងៃ •    ពិបាកក្នុងការផ្ចង់អារម្មណ៍ •    ថយចុះការចងចាំ •    អស់កម្លាំង •    ទទួលដំណេកច្រើនពេក ឬតិចពេក •    ផ្លាស់ប្តូរទម្លាប់ញ៉ាំអាហារ •    ការឈឺចាប់ដោយគ្មានមូលហេតុច្បាស់លាស់។ វិធីសាស្ត្រព្យាបាលជំងឺបាក់ទឹកចិត្ត ការព្យាបាលជំងឺផ្លូវចិត្តចំពោះស្រ្តីអំឡុងពេលអស់រដូវពុំមានភាពខុសប្លែកពីជំងឺផ្លូវចិត្តដែលតែងតែកើតឡើងចំពោះបុគ្គលទូទៅនោះទេ។  វិធីសាស្រ្តអាចរួមបញ្ចូលនូវ ការផ្លាស់ប្តូរទម្លាប់រស់នៅប្រចាំថ្ងៃ ការប្រើប្រាស់ថ្នាំ ឬអាចបូកបញ្ចូលនូវវិធីសាស្រ្តទាំងពីរក្នុងពេលតែមួយតែម្តង។ 1.    ការផ្លាស់ប្តូរទម្លាប់រស់នៅ៖ •    ទទួលដំណេកគ្រប់គ្រាន់ ៖   ស្រ្តីក្នុងវ័យអស់រដូវ អាចមានបញ្ហាទាក់ទងនឹងដំណេក។ អ្នកគួរកំណត់ម៉ោងឲ្យបានច្បាស់ក្នុងការចូលគេង និងភ្ញាក់ពីដំណេក ចំណែកបន្ទប់គេង គួរស្ថិតក្នុងភាពងងឹត ស្ងប់ស្ងាត់ និងត្រជាក់ល្មម។ •    ធ្វើលំហាត់ប្រាណទៀងទាត់ ៖   លំហាត់ប្រាណអាចជួយបង្កើនថាមពល និងអារម្មណ៍ល្អ។ជាការល្អគួរមានទម្លាប់ធ្វើលំហាត់ប្រាណ ៣០ នាទី ប្រាំថ្ងៃក្នុងមួយសប្តាហ៍។ •    វិធីសាស្រ្តរំងាប់អារម្មណ៍ ៖ កីឡាយោគៈ ការតាំងសម្មាធិ និងការម៉ាស្សា ជាសកម្មភាពអាចកាត់បន្ថយស្រេ្តសបានមួយផ្នែក និងបង្កភាពងាយស្រួលក្នុងការទទួលទានដំណេក។ •    ឈប់ជក់បារី ៖ ស្រ្តីដែលជក់បារីមានឱកាសជួបបញ្ហាផ្លូវចិត្តច្រើនជាងស្រ្តីដែលគ្មានប្រវត្តិជក់បារី។ ប្រសិនបើអ្នកជក់បារី គួរស្វែងរកវិធីសាស្រ្តផ្តាច់ការជក់បារីពីអ្នកឯកទេស។ •    របបអាហារសុខភាព ៖ របបអាហារដែលមានសារធាតុចិញ្ចឹមគ្រប់គ្រាន់ អាចការពារកុំឲ្យមានបញ្ហានានាពេលឈានដល់វ័យអស់   រដូវ។ គួរទទួលទានអាហារសម្បូរដោយសារធាតុចិញ្ចឹមដែលមានក្នុងផ្លែឈើ បន្លែ ផលិតផលសណ្តែកនិងញ៉ាំទឹកឲ្យបានច្រើន កាត់បន្ថយប្រភេទអាហារធ្វើឲ្យធាត់ ស្ករ អំបិល ព្រមទាំងសារធាតុអាល់កុលផងដែរ។ •     ស្វែងរកការលើកទឹកចិត្ត ៖ ក្រុមគ្រួសារ ឬមិត្តភក្តិ អាចជួយលើកទឹកចិត្តស្ត្រីអស់រដូវឲ្យបានប្រសើរឡើង ហើយស្ត្រីខ្លួនឯងផ្ទាល់ត្រូវចាំថាអ្នកមិននៅម្នាក់ឯងនោះទេ ព្រោះស្រ្តីគ្រប់រូបដែលឈានដល់វ័យនេះគង់ចៀសមិនផុតពីដំណាក់កាលនេះដូចគ្នា។ 2.    ព្យាបាលដោយប្រើប្រាស់ថ្នាំ •    ថ្នាំអ័រម៉ូនជំនួសជាពពួក estrogen    (កម្រិតទាប) ៖ ការប្រើប្រាស់ថ្នាំជាពពួក estrogen អាចជួយព្យាបាលបញ្ហាសុខភាពរាងកាយ និងផ្លូវចិត្តនៅពេលអស់រដូវ យ៉ាងណាមិញ ថ្នាំប្រភេទនេះ អាចបង្កឲ្យមានការប្រឈមខ្ពស់នឹងការកើតជំងឺមហារីកសុដន់ និងកំណកឈាម។ •    ថ្នាំប្រឆាំងការបាក់ទឹកចិត្ត ៖ ប្រសិនថ្នាំជំនួសជាប្រភេទអ័រម៉ូនមិនស័ក្តិសមនឹងការព្យាបាល ស្ត្រីដែលអស់រដូវនឹងត្រូវបានណែនាំឲ្យប្រើប្រាស់នូវថ្នាំប្រឆាំងការបាក់ទឹកចិត្តជំនួសវិញ ដែលការព្យាបាលអាចមានរយៈពេលខ្លី ឬវែងតាមសភាពនៃជំងឺ។ •    ការព្យាបាលបែបធម្មជាតិ ៖  ថ្នាំដែលមានផ្ទុកIsoflavones ស្ថិតនៅក្នុងថ្នាក់ Phytoestrogenដែលជាសមាសធាតុមានខ្សែស្រឡាយពីរុក្ខជាតិដូចជាពពួកសណ្តែក   ហើយមានសកម្មភាពដូចទៅនឹងអ័រម៉ូន estrogen ដែលវាអាចធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវរោគសញ្ញានៃការអស់រដូវ។ •    ការប្រឹក្សាយោបល់ ៖ ប្រសិនមិនហ៊ានប្រឈមមុខនឹងការចែករំលែកជាមួយក្រុមគ្រួសារ ឬមិត្តភក្តិ ស្រ្តីដែលកំពុងមានបញ្ហានេះអាចស្វែងរកការពិភាក្សាពីសំណាក់អ្នកប្រឹក្សាជំនាញដើម្បីជួយសម្រាលនូវវិបត្តិទាំងនោះ។ ត្រូវចាំថា ជំងឺបាក់ទឹកចិត្តចំពោះស្រ្តីអស់រដូវ អាចព្យាបាលបាន  ជាមួយនឹងវិធីសាស្រ្តនានាដែលអាចសម្រាលនូវរោគសញ្ញា និងការផ្លាស់ប្តូរនៅអំឡុងពេលនោះ ហើយស្ត្រីខ្លួនឯង និងក្រុមគ្រួសារផ្ទាល់ត្រូវតែប្រញាប់ជ្រើសរើសមធ្យោបាយណាមួយឲ្យបានឆាប់រហ័សផងដែរមុនពេលអាការៈទាំងនោះ ជាពិសេសជំងឺបាក់ទឹកចិត្តនេះវិវឌ្ឍកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ។ ©2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ

Health Tips Mental Health​ & Entertainment Women's Health
Share
  • Mar 27, 2017 |
  • 7 years ago |
  • 8.9K views

មូលហេតុដែលស្ត្រីត្រូវយល់ដឹងពីជំងឺពុកឆ្អឹងឬឆ្អឹងស្ពោត

ស្ត្រីវ័យចំណាស់ ឬស្ត្រីដែលស្ថិតក្នុងវ័យក្រោយពេលអស់រដូវ ជាទូទៅត្រូវប្រឈមមុខនឹងជំងឺ ឬក៏ការប្រែប្រួលជាច្រើន ក្នុងនោះបញ្ហាពុកឆ្អឹង ឬឆ្អឹងស្ពោត ដែលតែងតែកើត មានហើយក៏ជាការ បារម្ភដ៏ធំមួយរបស់ពួកគាត់ ពីព្រោះវាជាមូលហេតុមួយដ៏ចម្បងនៃការវិវឌ្ឍទៅកាន់ ភាពទ្រុឌទ្រោម និងបាក់បែកឆ្អឹង។ មានសំណួរជាច្រើនទាក់ទងនឹង ជំងឺនេះត្រូវបានលើកឡើង ហើយដើម្បី ស្រាយចម្ងល់ទាំងនេះ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ឌុក គុណសេណា វេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេសខាងឆ្អឹងពីប្រទេសបារាំង បម្រើការនៅមន្ទីរពេទ្យ កាល់ម៉ែត ផ្នែកវះកាត់ឆ្អឹងបាក់និងជាអនុប្រធានក្រុមប្រឹក្សា ភិបាលសម្ពន្ធគ្រូពេទ្យសហភាពសហព័ន្ធយុវជនកម្ពុជា នឹងធ្វើការបកស្រាយជូនដល់ប្រិយមិត្តដើម្បីយល់ដឹង និងអាចការពារខ្លួនពីជំងឺនេះបានទាន់ពេលវេលានិងប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពដើម្បី ទទួលបានសុខភាពឆ្អឹងល្អរឹងមាំ។ និយមន័យនៃជំងឺស្ពោតឆ្អឹង ជំងឺស្ពោតឆ្អឹង ជាការថយចុះនៃកំហាប់ជាតិរ៉ែ​របស់ឆ្អឹង ពោលគឺការថយចុះទាំងចំនួន និងបរិមាណនៃសរសៃឆ្អឹង ក៏ដូចជាការថយចុះនៃកម្រាស់សម្បកឆ្អឹង ដែលជាធម្មតាសរសៃឆ្អឹងយើងគឺមាន សភាពក្រាស់ មាំ និងហាប់ណែន តែករណីមានជំងឺស្ពោតឆ្អឹង ចំនួនសរសៃឆ្អឹងមិនត្រឹមតែថយចុះទេ តែចំនួនដែលនៅសល់ក៏តូចស្តើងផងដែរ។ មូលហេតុនៃជំងឺស្ពោតឆ្អឹង    មូលហេតុបង្កគឺអាស្រ័យនឹងប្រភេទនៃជំងឺស្ពោតឆ្អឹងផ្ទាល់ ដែលមាន២ប្រភេទធំៗ ៖ • Ostéoporose primaire (ជំងឺស្ពោធឆ្អឹង ប្រភេទទីមួយ) ប្រភេទទីមួយនេះទាក់ទងទៅនឹងបម្រែបម្រួលអ័រម៉ូនក្នុងខ្លួនជាពិសេសចំពោះស្រ្តី និងការថយចុះនៃសារធាតុរ៉ែចាំបាច់របស់ឆ្អឹងដែល មាន៣សំខាន់ៗគឺ កាល់ស្យូម(calcium) ម៉ាញេ ស្យូម(magnesium) និងវីតាមីនដេ( vitamin D)។ ជំងឺស្ពោតឆ្អឹងប្រភេទនេះកើតលើស្ត្រីប្រហែល៩៥% និងអាចកើតលើបុរសចំនួន៨០%ផងដែរ ដោយហេតុថាស្ត្រីម្នាក់ៗត្រូវឆ្លងកាត់នូវបម្រែបម្រួលអ័រម៉ូនជាច្រើនដំណាក់កាលចាប់តាំងពីពេលពេញវ័យ មានគ្រួសារ មានគភ៌ បំបៅដោះកូន និងរហូតឈានដល់វ័យអស់រដូវ រួមផ្សំនឹងការ ថយចុះនូវសារធាតុរ៉ែចម្បងនៃឆ្អឹងផងទាំងអស់នេះហើយដែលបង្កឲ្យមានកើតជាជំងឺស្ពោតឆ្អឹង។ •  Ostéoporose Secondaire (ជំងឺស្ពោតឆ្អឹង ប្រភេទទីពីរ) ប្រភេទទី២នេះមានសភាពធ្ងន់ធ្ងរនិងពិបាកព្យាបាលជាងប្រភេទទីមួយដោយសារតែអ្នកជំងឺមិនត្រឹមតែមានមូលហេតុបង្កនៅក្នុងប្រភេទទី១ទេថែមទាំងមានកត្តាជំងឺប្រចាំកាយផ្សេងៗឧទាហរណ៍ដូចជា ជំងឺមហារីក (myélome mutiple) ជំងឺតម្រងនោមរ៉ាំរ៉ៃ អ្នកជំងឺដែលប្រើប្រាស់ប្រភេទថ្នាំ corticoide ជាប្រចាំ អ្នកពិសាជាតិអាល់កុល ឬស្រា និងជក់បារីជាដើម។ រោគសញ្ញានៃជំងឺ ពុំមានរោគសញ្ញាច្បាស់លាស់ដែលអាចឲ្យកំណត់បានថាជាជំងឺស្ពោតឆ្អឹងទេ តែជាទូទៅអ្នកជំងឺនេះអាចស្តែងចេញនូវអាការៈឈឺចុកចាប់ រោយតាមឆ្អឹងនិងសន្លាក់ឆ្អឹងដៃជើងម្តងម្កាល ដែល យើងមិនបានចាប់អារម្មណ៍ឬយកចិត្តទុកដាក់ទេ តែវានឹងស្តែងចេញកាន់តែញឹកញាប់នូវអាការៈរបៀបនេះ រហូតដល់កើតមានជាប្រចាំ ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យមានការថយចុះនូវសកម្មភាពប្រចាំ ថ្ងៃគួរឲ្យកត់សម្គាល់ ព្រមទាំងអាចចំណាំបានផងដែរតាមការសង្កេតឃើញនូវភាពកោងខ្នង និងកម្ពស់ទាបជាងមុនរបស់អ្នកជំងឺ។ ម្យ៉ាងទៀត អ្នកជំងឺអាចទទួលរងការខូចខាតយ៉ាងងាយដូចជា ប្រេះឬ បាក់ឆ្អឹង ដោយគ្រាន់តែមានការដួលប៉ះទង្គិចតែបន្តិចបន្តួចប៉ុណ្ណោះ។ ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺស្ពោតឆ្អឹងអាចផ្អែកលើកត្តាជាច្រើន ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ន ដោយសារវិទ្យាសាស្រ្តទំនើបឡើង គេច្រើនប្រើម៉ាស៊ីន DXA scan( Dual X-ray Absorptiometry) សម្រាប់ធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ដោយវាអាចបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់នូវកំហាប់ជាតិរ៉ែក្នុងឆ្អឹងរបស់យើងម្នាក់ៗ ដែលលទ្ធផលត្រូវបានគិតជា ក្រាមក្នុង១សង់ទីម៉ែត្រការេ ។ ចំពោះលទ្ធផលត្រូវបានបង្ហាញចេញជា T-score ដែលក្នុងនោះ •​    បើ T-score > -1 បញ្ជាក់ថាកំហាប់ជាតិរ៉ែក្នុងឆ្អឹងស្ថិតក្នុងកម្រិតធម្មតា •  បើនៅចន្លោះពី -1 ដល់ -2,5 ( -1≥T.score > -2.5) មានន័យថា កំហាប់ឆ្អឹងចុះខ្សោយ(osteopenia) • និងបើT.score ≤ -2.5 បញ្ជាក់ថាឆ្អឹងស្ពោតឬពុកហើយ (osteoporosis) ។ ការព្យាបាល ការព្យាបាល គឺចាំបាច់ត្រូវការកែសម្រួលនិងបំពេញនូវកង្វះខាតជាតិរ៉ែរបស់ឆ្អឹងក្រោយពីបានវាស់ដោយម៉ាស៊ីន DXA scan រួច។ តាមការស្រាវជ្រាវបច្ចុប្បន្នបានបង្ហាញថា ស្រ្តីដែលមានអាយុ ក្រោម៥០ឆ្នាំ ត្រូវការសារធាតុកាល់ស្យូម ១០០០មក្រ ក្នុងមួយថ្ងៃ ម៉ាញេស្យូម ៣១០ទៅ ៣២០មក្រ ក្នុងមួយថ្ងៃ ព្រមទាំងវីតាមីនដេ៣(D³)ចំនួន ៦០០IU ក្នុងមួយថ្ងៃ។ ដោយឡែកចាប់ពីអាយុ ៥០ឆ្នាំឡើងទៅនាំឲ្យមានការកើន-ឡើងនូវតម្រូវការ ដោយកាល់ស្យូមកើនឡើងទៅដល់ ១២០០មក្រក្នុងមួយថ្ងៃ ម៉ាញេស្យូម ៣២០មក្រក្នុងមួយថ្ងៃ និងវីតាមីនដេ៣ ៨០០IUក្នុងមួយថ្ងៃ។ គួររំលឹកថា សារធាតុទាំងនេះមានទំនាក់ទំនងគ្នាយ៉ាងស្អិតរមួត ដូចនេះមិនអាចឲ្យខ្វះសារធាតុណាមួយបានឡើយ។ លើសពីនេះយើងអាចប្រើប្រាស់ថ្នាំដែលជម្រុញឲ្យមានការស្រូបឡើងវិញ នូវសារធាតុរ៉ែដែលចេញពីឆ្អឹងក្រោយពេលអស់រដូវឬពេលវ័យ ចំណាស់ ហៅថាពពួក Antiresorption គឺ bisphosphonate (Alendronate) ផងដែរក្នុងគោលបំណងការពារ កុំឲ្យមានការពុកឆ្អឹង លឿននិងធ្ងន់ធ្ងរ ដោយប្រើក្នុងកម្រិត ១០មក្រក្នុងមួយថ្ងៃ ឬ៧០មក្រក្នុងមួយអាទិត្យ ឬក៏អាច១៥០មក្រក្នុងមួយខែតែម្តង។ វិធីសាស្ត្រការពារ មានគោលការណ៍៥ចំណុច ដែលគួរអនុវត្តដើម្បីការពារឆ្អឹងពុកដោយមានប្រសិទ្ធភាពគឺ៖ •  ជ្រើសរើសទទួលទានចំណីអាហារដែលសម្បូរជាតិកាល់ស្យូមដូចជា ត្រីសាឌីន សាម៉ុង ទឹកដោះគោ ឬផលិតផលពីទឹកដោះគោ តៅហ៊ូ បន្លែបៃតង • ទទួលទានផងដែរនូវចំណីដែលសម្បូរវីតាមីនដេដូចជា ត្រីធូណា សាម៉ុង ស៊ុតក្រហម ខ្លាញ់ត្រី ថ្លើមសត្វ និងទឹកដោះគោឆៅជាដើម • ការហាលសំដិលខ្លួននឹងពន្លឺថ្ងៃក៏ជាគន្លឹះសំខាន់មួយផងដែរ ដោយសារវាជួយសម្រួលក្នុងការផលិតវីតាមីនដេ៣នៅក្រោមស្បែក។ ដូចនេះ​គួរចំណាយពេលយ៉ាងតិច៥ ទៅ៣០នាទីក្នុងមួយថ្ងៃ និងយ៉ាងតិច២ដងក្នុងមួយសប្តាហ៍ ដើម្បីសំដិលខ្លួនក្រោមពន្លឺថ្ងៃ។ • ធ្វើលំហាត់ប្រាណ ឲ្យបានទៀងទាត់ដូចជា ការដើរ រត់យឺតៗ ឬរាំជាដើម និងចៀសវាងការដួលឬប៉ះទង្គិចដដែលៗ ដែលធ្វើអោយឆ្អឹងខ្សោយនិងងាយបាក់។ • ចុងក្រោយ យើងអាចប្រើប្រាស់នូវឱសថបំប៉នឆ្អឹង ករណីអ្នកជំងឺមិនអាចបរិភោគអាហារគ្រប់គ្រាន់បាន ឬមានជំងឺប្រចាំកាយណាមួយ ឬមិនសូវមានទម្លាប់ចេញក្រៅឲ្យត្រូវពន្លឺថ្ងៃជាដើម។ ទាក់ទងនឹងឱសថដែលមានជាតិកាល់ស្យូមលើទីផ្សាសព្វថ្ងៃមាន២ប្រភេទគឺ calcium carbonate និង​calcium citrate​។ ចំពោះcalcium citrate គឺជាម៉ូលេគុលដែល ងាយស្រួលស្រូបតាម ប្រព័ន្ធរំលាយអាហារនិងជាជម្រើសដ៏ល្អសម្រាប់អ្នកដែលមានបញ្ហាក្រពះពោះវៀន ឬមានការវះកាត់ក្រពះពោះវៀនជាដើម។ ជាចុងក្រោយ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ឌុក គុណសេណាក៏បានឆ្លៀតឱកាសថ្លែងអំណរគុណដល់ទស្សនាវដ្តីហេលស៍ថាម ដែលបានធ្វើបទសម្ភាសន៍ទាក់ទងនឹងប្រធានបទដ៏មានសារៈប្រយោជន៍នេះ និងផ្តាំផ្ញើរផងដែរដល់ប្រជាជនយើង សូមធ្វើការការពារខ្លួនពីជំងឺនេះដោយអនុវត្តតាមគោលការណ៍ខាងលើដែលយើងគួរអនុវត្តវាជាប្រចាំនិងឲ្យបានត្រឹមត្រូវដើម្បីសុខមាលភាពក្នុងគ្រួសារ ក៏ដូចជាក្នុងសង្គមផងដែរ៕ ©2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ

Other Diseases Women's Health
Share
  • Mar 22, 2017 |
  • 7 years ago |
  • 7.1K views

កត្តាត្រូវយល់ដឹង ដើម្បីការពារខ្លួនអ្នកពីជំងឺមហារីកសុដន់

ជំងឺមហារីកសុដន់ គឺជាជំងឺមហារីកដែលជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ២ចំពោះស្រ្តីកម្ពុជាបន្ទាប់ពីជំងឺមហារីកមាត់ស្បូន។ ផ្ទុយមកវិញ ចំពោះប្រទេសដែលអភិវឌ្ឍន៍ជំងឺមហារីកជាជំងឺដែលមានអត្រាកើតមានលេខរៀងទីមួយវិញដោយហេតុថាពួកគាត់យល់ដឹងពីវិធីបង្ការជំងឺមហារីកមាត់ស្បូនច្រើនជាងស្ត្រីកម្ពុជា។ តាមរយៈអត្ថបទនេះ អ្នកនឹងបានយល់ដឹងកាន់តែច្បាស់អំពីជំងឺមហារីកសុដន់ដោយមានការសម្ភាសរវាងហេលស៍ថាមជាមួយលោកវេជ្ជបណ្ឌិត ជា ចាន់ឌី។ សូមបញ្ជាក់ផងដែរ ថាលោកវេជ្ជបណ្ឌិតជាអតីតនិស្សិតសាកលវិទ្យាល័យវិទ្យាសាស្ត្រសុខាភិបាល និងបានបញ្ចប់ការសិក្សាថ្នាក់វេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេសវិទ្យុសាស្ត្រ និងរូបភាពវេជ្ជសាស្ត្រនៅឆ្នាំ  2006 ។ ក្រោយមកលោកបានបន្តការសិក្សានៅប្រទេសបារាំង   រយៈពេល១ឆ្នាំកន្លះ និងបានត្រលប់មកវិញក្នុងឆ្នាំ 2007 ហើយលោកវេជ្ជបណ្ឌិត ជា ចាន់ឌី បានបន្តការសិក្សានៅប្រទេសបារាំងម្តងទៀតអំពីថ្នាក់ឯកទេសនេះដែលមានរយៈពេល ១ឆ្នាំ និងបានបញ្ចប់នៅឆ្នាំ 2011។ សព្វថ្ងៃនេះលោកវេជ្ជបណ្ឌិតជាប្រធានផ្នែករូបភាពវេជ្ជសាស្ត្រនៅមន្ទីរពេទ្យព្រះសីហនុ និងជាម្ចាស់មន្ទីរសំរាកព្យាបាលសានីន។ ជំងឺមហារីកសុដន់ គឺជាបណ្តុំនៃកោសិកាដែលមានការប្រែប្រួល DNA ហើយកោសិកាទាំងនេះធ្វើការលូតលាស់ខុសប្រក្រតីដែលខ្លួនយើងមិនអាចគ្រប់គ្រងវាបាន។ ជំងឺមហារីកនេះបង្កឡើងដោយកត្តាផ្សេងៗរួមបញ្ចូលគ្នាហើយកត្តាជម្រុញទាំងនោះរូមមាន៖ -តំណពូជ៖ ចំពោះស្ត្រីដែលក្រុមគ្រួសារគាត់ធ្លាប់មានប្រវត្តិនៃជំងឺមហារីកសុដន់នោះការប្រឈមមុខរបស់គាត់ចំពោះជំងឺនេះនឹងកើនឡើង ជាពិសេសស្ត្រីដែលមានការប្រែប្រួលនៃ DNA BRCA1 និង BRCA2 -ការប្រើប្រាស់អ័រម៉ូនពីខាងក្រៅ -ភាពធាត់លើសទម្ងន់ -ការជក់បារី និងពិសាស្រា -ការមិនសូវធ្វើលំហាត់ប្រាណ -អ័រម៉ូនស្ត្រីអឺស្ត្រូសែនដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការជម្រុញឲ្យមានជំងឺមហារីកសុដន់។  ហេតុដូចនេះហើយមានស្ត្រីជាច្រើនដែលប្រឈមមុខនឹងការកើតមានជំងឺមួយនេះហើយមនុស្សប្រុសក៏អាចកើតមានជំងឺនេះផងដែរប៉ុន្តែភាគរយនៃការកើតមានកម្រិតទាបណាស់។ រោគសញ្ញានៃជំងឺមហារីកសុដន់មានច្រើនបែប និងសណ្ឋានខុសៗគ្នាអាស្រ័យទៅតាមដំណាក់កាលនៃជំងឺនេះ៖ -មានដុំនៅនឹងសុដន់ដែលអាចស្ទាបប៉ះ -មានការឡើងក្រាស់នៃស្បែកនៅជិតសុដន់ ឬក្រោមក្លៀក -ការប្រែប្រួលនៃទំហំ រូបរាង ឬគែមនៃសុដន់ -ការឡើងនៃកូនកណ្តុរនៅក្រោមក្លៀក ឬជុំវិញសុដន់ -មានការប្រែប្រួលនៃស្បែកជុំវិញសុដន់ ឬនៅចុងដោះដូចជា មានការឡើងក្រាស់ដូចសម្បកក្រូច ខួច ប៉ោង ក្រមរ ឬរលាក -មានដំបៅ និងមានទឹក ឬឈាមហូរចេញពីចុងសុដន់ -មានចំណុចមួយដែលមានលក្ខណៈខុសប្លែកពីសុដន់ម្ខាងទៀត។ ជាទូទៅ ដំណាក់កាលនៃជំងឺមហារីកមាន៤កម្រិតអាស្រ័យទៅតាមទំហំចំនួនកូនកណ្តុរដែលប៉ះពាល់និងការរីករាលដាលនៃជំងឺមហារីកទៅកាន់សរីរាង្គផ្សេងៗនៃរាងកាយ៖ -ដំណាក់កាល 0 ៖ ជាដំណាក់កាលដំបូង ហើយជាធម្មតាដុំដែលកើតមានស្ទាបមិនដឹងទេ -ដំណាក់កាលទី 1 ៖ ជាដំណាក់កាលដែលដុំ       មហារីកមានទំហំតូចជាង 1អ៊ីញ -ដំណាក់កាលទី 2 ៖ ដុំមហារីកមានទំហំតូចជាង 2អ៊ីញ និងមានឡើងកូនកណ្តុរនៅក្រោមក្លៀក -ដំណាក់កាលទី 3 ៖ ដុំមហារីកមានទំហំធំជាង 2 អ៊ីញ និងមានឡើងកូនកណ្តុរនៅក្រោមក្លៀក និងជុំវិញសុដន់ -ដំណាក់កាលទី 4 ៖ ជាដំណាក់កាលដែលជំងឺមហារីករាលដាលទៅកាន់សរីរាង្គផ្សេងៗទៀត។ ការព្យាបាលនៃជំងឺមហារីកសុដន់អាស្រ័យទៅតាមដំណាក់កាលទាំងនេះ ហើយជំងឺមហារីកសុដន់នឹងអាចព្យាបាលជាប្រសិនជាវាមិនទាន់រាលដាលទៅកាន់កន្លែងផ្សេងៗ។ ដើម្បីកាត់បន្ថយការប្រឈមនឹងការកើតមាននៃជំងឺមហារីកសុដន់លោកអ្នកគួរតែ៖ -សម្រកទម្ងន់ -ធ្វើលំហាត់ប្រាណឲ្យបានទៀងទាត់ -បញ្ឈប់ការជក់បារី និងការពិសាគ្រឿងស្រវឹង -បញ្ឈប់ ឬកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់អ័រម៉ូន -ស្ទាបពិនិត្យមើលសុដន់ដោយខ្លួនឯងដែលការអនុវត្តន៍នេះបំផុតបន្ទាប់ពីថ្ងៃមករដូវដំបូងរបស់អ្នកបាន៣ទៅ៥ថ្ងៃជារៀងរាល់ខែ -កាត់សុដន់ចេញប្រសិនជារកឃើញមានការប្រែប្រួលនៃ DNA BRCA1 និង BRCA2 ឬធ្លាប់មានប្រវត្តិគ្រួសារដែលស្លាប់ដោយជំងឺមហារីកសុដន់នៅវ័យក្មេង។ © 2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Healthtime Corporation ​​​​ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូលប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែត ឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិក អាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ

Other Diseases Women's Health
Share
  • Mar 07, 2017 |
  • 7 years ago |
  • 7.2K views

មករដូវមិនទៀង ហើយពេលមកម្តងៗ ឈឺពោះខ្លាំងស្ទើរទ្រាំមិនបាន ត្រូវធ្វើម៉េច?

សំណួរ ៖ នាងខ្ញុំឈ្មោះ អាយុ១៦ឆ្នាំ រស់នៅខេត្តកណ្តាល។ ខ្ញុំមានបញ្ហាមករដូវមិនទៀងទាត់ និយាយរូម២ខែបានមកម្តងហើយពេលមកម្តងៗខ្ញុំឈឺពោះខ្លាំងស្ទើរទ្រាំពុំបាន ដែលមានរយៈពេលពី៤ទៅ៥ថ្ងៃទើបបាត់។ តើនាងខ្ញុំមានជំងឺអ្វីដែរ?​ តើនាងខ្ញុំគួរធ្វើដូចម្តេច? ចម្លើយ ៖​ ការមករដូវមិនទៀងទាត់ អាចបណ្តាលមកពីមូលហេតុជាច្រើន ដែលក្នុងនោះដំណើរការមិនទាន់ពេញលេញល្អរបស់ក្រពេញបន្តពូជ ក៏ជាមូលហេតុដែលធ្វើឲ្យស្ត្រីមករដូវមិនទៀងទាត់។ អាការៈបែបនេះតែងតែជួបប្រទះលើស្ត្រីដែលនៅក្មេងទើបនឹងពេញវ័យ។មូលហេតុដែលបណ្តាលឲ្យមានការឈឺចាប់ពេលមករដូវមាន៖ ស្បូនមានដុំសាច់ដែលរាំងខ្ទប់លំហូរនៃឈាមរដូវ មានគីសអង់ដូមេទ្រីយ៉ូសនៅក្រពេញដៃស្បូន និង​ការកន្ត្រាក់នៃសាច់ដុំស្បូនពេលមករដូវ។ ចំពោះករណីរបស់ក្មួយ ក្មួយគួរតែទៅពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យឯកទេស និងធ្វើការពិនិត្យអេកូសាស្រ្ត។ បើពិនិត្យទៅឃើញថាសរីរាង្គបន្តពូជរបស់ក្មួយគ្មានបញ្ហាទេនោះ ក្មួយគ្រាន់តែលេបថ្នាំបំបាត់ការឈឺចាប់ពេលមករដូវតែប៉ុណ្ណោះ។ រដូវនឹងទៀងទាត់វិញពេលពេញវ័យពេញលេញ។ការឈឺចាប់ពេលមករដូវនឹងបាត់ទៅវិញបន្ទាប់ពីសម្រាលកូន។ បកស្រាយដោយ ៖​ លោកសាស្រ្តាចារ្យវេជ្ជបណ្ឌិត ហួត​ សេង ឯកទេសសម្ភព និងរោគស្រ្តីនៃមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត

Ear Nose Throat Women's Health Women's Health
Share
  • Feb 10, 2017 |
  • 7 years ago |
  • 5.7K views

ទិដ្ឋភាពទូទៅនៃជំងឺមហារីកសុដន់ដែលអ្នកគួរដឹង

«ជំងឺមហារីកសុដន់ គឺជាបញ្ហាសកលមួយដែលស្ថិតនៅក្នុងលំដាប់ទីមួយក្នុងចំណោមជំងឺដែលកើតមានលើស្រ្តីនៅទូទាំងពិភពលោក(២៥%) និងស្ថិតនៅលំដាប់ទីពីរក្នុងចំណោមជំងឺ ដែលកើតមានលើស្រ្តីកម្ពុជា(១៥%)  បើយោងទៅតាមស្ថិតិរបស់ GLOBOCAN នៅឆ្នាំ២០១២។ ជាក់ស្តែង   នៅមន្ទីរពេទ្យអន្តរជាតិសែនសុខ ជំងឺមហារីកសុដន់ឈរនៅលំដាប់ទីមួយ(១៤,៦%) ដែលកើតចំពោះអ្នកជំងឺមហារីកជាស្រ្តីភេទ។   គួរឲ្យដឹងផងដែរថា ជំងឺមហារីកសុដន់ គឺជាមូលហេតុចម្បងទីពីរដែលបណ្តាលឲ្យស្រ្តីទទួលមរណភាពនាពេលបច្ចុប្បន្ន» ទាំងនេះជាការលើកឡើងរបស់ លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត Turobova Tatiana វេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេសជំងឺមហារីកចំពោះកូនក្មេង និងមហារីកទូទៅមកពីប្រទេសរុស្សី និងជាសមាជិករបស់ American Society of Clinical Oncology, Russian Society of Pediatric Oncologists and Hematologists, European Society for Medical Oncology ហើយបច្ចុប្បន្នក៏ជាប្រធានផ្នែកជំងឺមហារីក និងជាអនុប្រធាននៅមន្ទីរពេទ្យអន្តរជាតិសែនសុខផងដែរ(តាំងពីឆ្នាំ២០១០)។ លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិតក៏បានលើកឡើងបន្តផងដែរទាក់ទងនឹងទិដ្ឋភាពទូទៅនៃជំងឺមហារីកសុដន់ដូចបង្ហាញនៅខាងក្រោមនេះ... តើជំងឺមហារីកសុដន់ចែកចេញជាប៉ុន្មានប្រភេទ និងប៉ុន្មានដំណាក់កាល? ជំងឺមហារីកសុដន់វិវឌ្ឍចេញពីកោសិកា lobulesដែលជាកន្លែងផលិតទឹកដោះ និងកោសិកាបំពង់ដែលមាននាទីដឹកនាំទឹកដោះ។  ជំងឺមហារីកត្រូវបានចែកចេញជា ២ ប្រភេទគឺ ប្រភេទដែលកើតនៅនឹងកន្លែងហើយមិនរីករាលដាល(in-situ or non-invasive)    ដែលជាដំណាក់កាលដំបូងរបស់ជំងឺមហារីកសុដន់(ចែកជា២ប្រភេទទៀត គឺកោសិកាមហារីកដែលកើតមាននៅក្នុង lobules និងកោសិកាបំពង់) និងប្រភេទរីករាលដាលទៅតំបន់ដទៃទៀត(Invasive)។ ចំពោះប្រភេទទីមួយអាចវិវឌ្ឍទៅជាប្រភេទទីពីរដែលរីករាលដាលទៅតំបន់ផ្សេងទៀត ប្រសិនបើធ្វើការព្យាបាលមិនទាន់ពេលវេលា។ វាក៏ត្រូវបានចាត់ចូលជាជំងឺមហារីកសុដន់ប្រភេទទីពីរដូចគ្នា នៅពេលដែលកោសិកាមហារីកធ្វើការផ្លាស់ទីតាម lobules និងបំពង់បង្ហូរទឹកដោះទៅកាន់ជាលិកាដទៃទៀតដែលនៅជុំវិញនោះ ។ តើកត្តាអ្វីខ្លះបណ្ដាលឲ្យមានជំងឺមហារីកសុដន់? មានកត្តាចម្បងៗពីរដែលអាចបណ្ដាលឲ្យមានជំងឺមហារីកសុដន់៖ 1.កត្តាដែលយើងមិនអាចគ្រប់គ្រងបាន - ភេទ៖ ស្រ្តីមានឱកាសខ្ពស់ជាងបុរស១០០ដងក្នុងការប្រឈមទៅនឹងការកើតមានជំងឺមហារីកសុដន់ - អាយុ៖ ឱកាសក្នុងការកើតមានជំងឺមហារីកសុដន់កើនឡើងតាមអាយុ - ប្រវត្តិគ្រួសារ៖ ប្រហែល ៥%ទៅ១០%នៃជំងឺមហារីកសុដន់កើតឡើងដោយសារតំណពូជ - ពូជសាសន៍៖ ស្រ្តីជនជាតិស្បែក ស មានឱកាសប្រឈមទៅនឹងការកើតជំងឺមហារីកសុដន់ខ្ពស់ជាងស្រ្តីជនជាតិអាហ្រ្វិច អាមេរិក អាស៊ាន Hispanic និងស្រ្តីជនជាតិដើមអាមេរិក - ប្រវត្តិនៃការមករដូវរបស់ស្រ្តី៖ ស្រ្តីដែលមានរដូវមុនអាយុ១២ឆ្នាំ និង/ឬអស់រដូវនៅអាយុច្រើន ឬលើសពី៥៥ឆ្នាំអាចបង្កើនឱកាសក្នុងការកើតជំងឺមហារីកសុដន់ - ការព្យាបាលដោយកាំរស្មីនៅតំបន់ទ្រូង៖ ដើម្បីព្យាបាលជំងឺមហារីកផ្សេងទៀតដូចជាមហារីកកូនកណ្តុរ - អ្នកដែលមានជាលិកាសុដន់ក្រាស់៖ ស្រ្តីដែលមានជាលិកាសុដន់ក្រាស់ អាចមើលឃើញនៅពេលធ្វើតេស្តmammogram។ 2.កត្តាដែលយើងអាចគ្រប់គ្រងបានការលើសទម្ងន់ ការមិនមានកូន មិនធ្វើការបំបៅដោះ    ការទទួលទានសារជាតិអាល់កុល(ឱកាសប្រឈមនេះកើនឡើងទៅតាមបរិមាណអាល់កុលដែលបានទទួលទាន) ការព្យាបាលដោយប្រើអ័រម៉ូនជំនួសក្រោយពេលអស់រដូវ ការប្រើប្រាស់ថ្នាំពន្យារកំណើត ការរំលូតកូន ការជក់បារី ការវះកាត់កែសុដន់ ការធ្វើការនៅពេលយប់ ការមិនបានធ្វើលំហាត់ប្រាណជាដើមសុទ្ធតែអាចបង្កើនការប្រឈមទៅនឹងមហារីកសុដន់។ តើពេលណាដែលអ្នកជំងឺគួរតែស្វែងរកការព្យាបាល? ស្រ្តីគ្រប់គ្នាគួរតែស្វែងរកការព្យាបាលប្រសិនបើមានលេចចេញរោគសញ្ញាដូចជា   មានដុំនៅក្នុងសុដន់មានការឈឺចុកចាប់នៅត្រង់សុដន់  មានបម្រែបម្រួលស្បែកនៅបរិវេណសុដន់ (ដូចជា ឡើងក្រហម ហើម ដំបៅ មានហូរទឹកចេញពីសុដន់ និងស្បែកដែលគ្របដណ្ដប់សុដន់ឡើងក្រាស់ដូចសំបកក្រូច) ឡើងកន្តួលរមាស់ជាប្រចាំនៅបរិវេណចុងសុដន់   មានបម្រែបម្រួលនៅចុងសុដន់ និង/ឬបម្រែបម្រួលរូបរាងរបស់សុដន់ មានការហូរទឹក ឬឈាមចេញពីចុងសុដន់ ហើម ឬមានដុំនៅក្រោមដៃជិតបរិវេណសុដន់។ ស្រ្តីភាគច្រើនដែលមានរោគសញ្ញាដូចខាងលើមិនសុទ្ធតែមានជំងឺមហារីកសុដន់ទេ    វាអាចជាដុំសាច់ស្លូត ដំបៅផ្សេងៗ ឬជាជំងឺសួរពូជដែលក្រពេញបញ្ចេញក្រៅមានដំណើរការមិនល្អ (fibrocystic) ជាដើម  ប៉ុន្តែមានតែគ្រូពេទ្យឯកទេសខាងជំងឺដែលទាក់ទងទៅនឹងសុដន់ប៉ុណ្ណោះដែលអាចវិនិច្ឆ័យពីរោគសញ្ញារបស់លោកអ្នកបាន។ ស្រ្តីទាំងអស់ក៏គួរចងចាំផងដែរថាជំងឺមហារីកសុដន់អាចធ្វើការព្យាបាលបានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ ប្រសិនបើវាត្រូវបានរកឃើញទាន់ពេលវេលា។ សូមតាមដានការចែករំលែកបន្តអំពីជំងឺមហារីកសុដន់នៅអត្ថបទក្រោយទៀត...

Other Diseases Women's Health
Share
  • Feb 03, 2017 |
  • 7 years ago |
  • 6.9K views

សាស្រ្តាចារ្យវេជ្ជ. ឯក ម៉េងលី «ជំងឺរលាកដៃស្បូន ជាក្តីបារម្ភរបស់ស្រ្តី»

មានជំងឺជាច្រើនដែលជាកង្វល់របស់ស្រ្តីគ្រប់រូប តែក្នុងនោះជំងឺរលាកដៃស្បូនត្រូវបានស្គាល់ថាជាជំងឺដែលកើតមានជាញឹកញាប់ និងផ្តល់ផលអវិជ្ជមានជាខ្លាំងចំពោះស្ត្រីយើង។ បើយោងទៅតាមការបង្ហាញរបស់លោកស្រីសាស្ត្រាចារ្យវេជ្ជបណ្ឌិត ឯក ម៉េងលី ឯកទេសផ្នែកសម្ភព និងរោគស្រ្តី ព្រមទាំងមានជំនាញផ្នែកថតឆ្លុះ និងជំងឺមាត់ស្បូន ផ្នែកគភ៌មានវិបត្តិ និងអេកូសាស្ត្រ និងបច្ចុប្បន្នជាប្រធានផ្នែកសម្ភពនៅគ្លីនិក លុច្ស ផង នោះបានឲ្យដឹងថា «ជំងឺរលាកដៃស្បូននេះ ជាប្រភេទមួយនៃជំងឺកាមរោគដែលកើតមានលើស្ត្រី ១៥ ០០០ នាក់ក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំ (ស្ថិតិប្រទេសបារាំង)ដែលក្នុងនោះ៥៥%នៃអ្នកជំងឺមានអាយុតិចជាង២៥ ឆ្នាំ។ កាន់តែធ្ងន់ធ្ងរនោះគឺ ២០ ទៅ ៤០% នៃបញ្ហាគ្មានកូនគឺមានការទាក់ទងនឹងផលវិបាកក្រោយពីកើតជំងឺរលាកដៃស្បូននេះតែម្តង»។ អ្វីជាជំងឺរលាកដៃស្បូន? ជំងឺរលាកដៃស្បូន គឺជាការរលាកដៃស្បូនតែម្ខាង ឬ ទាំងសងខាង (លើប្រដាប់បន្តពូជរបស់ស្រ្តីផ្នែកខាងលើ)។ មូលហេតុបង្កជំងឺ មូលហេតុដែលបណ្តាលឲ្យមានជំងឺនេះគឺ ជាទូទៅអាស្រ័យនឹងរូបភាពនៃការចម្លងរោគ។ ក្នុងនោះ ៨៥% នៃករណី ឆ្លងតាមការរួមភេទ ដោយមានវត្តមាន Chlamydiae Trachomatis ៦០%  និង Gonocoque ២០%  ហើយក៏មានពពួកAnaérobie, Mycoplasme, និង៣០%ទៀតជាពពួក Ecoli ។ ចំពោះការឆ្លងពីមូលហេតុវេជ្ជសាស្រ្ត មាន១៥% នៃករណី គឺកើតឡើងនៅអំឡុងពេលថតឆ្លុះក្នុងស្បូន (Hystéroscopie) ,HSG ( hysterosalpingographie ), ការសម្អាតក្នុងស្បូន និងការយកកូនចេញ (curettage) ឬវិធីពន្យារកំណើតដោយដាក់កងក្នុងស្បូន (stérilet)ជាដើម។ ចំណែកការចម្លងតាមរយៈការប៉ះពាល់ផ្ទាល់ជាមួយសរីរាង្គជិតខាង ជាករណីកម្រដែលមានដូចជា ការឆ្លងពីការរលាកពោះវៀនធំ  ឬការរលាកខ្នែងពោះវៀន។ គួរបញ្ជាក់ថា កត្តាដែលអាចប្រឈមមុខនឹងជំងឺរួមមាន ស្ត្រីដែលមានអាយុតិចជាង២៥ឆ្នាំ ស្ត្រីដែលមានការរួមភេទលើកដំបូងឆាប់ពេក ស្រ្តីមានប្រវត្តិជំងឺកាមរោគ ស្ត្រីមានកម្រិតជីវភាពរស់នៅទាប ស្រ្តីដែលប្រើប្រាស់វិធីពន្យារ កំណើតដោយប្រើកងដាក់ក្នុងស្បូន និងស្ត្រីមានដៃគូរួមភេទច្រើន។   ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ងាកមកមើលទម្រង់គ្លីនិកនៃជំងឺរលាកដៃស្បូនវិញ គឺត្រូវបានចែកជា២ទម្រង់ គឺទម្រង់ច្បាស់លាស់ដែលរួមមាន ក្តៅខ្លួន ឈឺពោះ ធ្លាក់ស និងទម្រង់មិនច្បាស់លាស់ ដែលមាន៥០%នៃករណី  ហើយក្នុងនោះរួមមាន ស្ត្រីមានរោគសញ្ញាបន្តិចបន្តួច ឬគ្មាន និងមានការធ្លាក់ឈាមប្រហែល ៣០ ទៅ ៤០% នៃករណីនេះ។ ដើម្បីឲ្យកាន់តែច្បាស់ពាក់ព័ន្ធនឹងទម្រង់គ្លីនិកនីមួយៗ លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិតបានបញ្ជាក់ថា ចំពោះទម្រង់គ្លីនិកស្រួចស្រាវ ក្រៅពីការក្តៅខ្លួន នៅមានការធ្លាក់សមានក្លិន និងការឈឺពោះ ពោលគឺនៅត្រង់តំបន់លើថ្ងាសទាំងសងខាង។ ចំពោះទម្រង់គ្លីនិកមិនសូវ ស្រួចស្រាវ ដែលជាទម្រង់កើតញឹកញាប់ជាងគេនោះ គឺសម្តែងដោយអាការៈដូចជា ការឈឺនៅតំបន់លើថ្ងាសតិចតួច កម្តៅតិចជាង ៣៨°C  មានធ្លាក់សបន្តិចបន្តួច ឬពេលខ្លះ គ្មានរោគសញ្ញាអ្វីទាំងអស់។ ដោយឡែកការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យអមគ្លីនិក ដែលចូលរួមក្នុងការកំណត់ជំងឺរួមមាន ការវិភាគឈាម ការបណ្តុះមេរោគ ការពិនិត្យអេកូតាមទ្វារមាស ព្រមទាំងការវិភាគដោយការឆ្លុះក្នុងពោះក្នុងករណីចាំបាច់ខ្លះ ( coelioscopie )។ ការព្យាបាល ទាក់ទិននឹងការព្យាបាលជំងឺរលាកដៃស្បូនស្រួចស្រាវ ត្រូវធ្វើឡើងក្នុងលក្ខណៈបន្ទាន់ ដោយត្រូវសម្រាកពេទ្យនៅផ្នែករោគស្ត្រី និងការព្យាបាលដោយប្រើថ្នាំផ្សះ។  មធ្យោបាយព្យាបាលបន្ទាប់បន្សំរួមមាន ការសម្រាកនៅផ្ទះ ការដកកងក្នុងស្បូនចេញ ការស្អំទឹកកក ការរួមភេទដោយប្រើស្រោមអនាម័យ ការស្រាវជ្រាវ និងព្យាបាលដៃគូរួមភេទ ព្រមទាំងការប្រើប្រាស់ឱសថមួយចំនួនដូចជា ថ្នាំបំបាត់ការឈឺចាប់ (anti-spasmodique)  និងថ្នាំពន្យារកំណើតគ្រាប់ ដើម្បីឲ្យក្រពេញដៃស្បូនស្រ្តី (ovaire) បានសម្រាក ទាំងនេះជាការរៀបរាប់របស់លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត ឯក ម៉េងលី។ ការវិវឌ្ឍទៅមុខនៃជំងឺ ក្នុងករណីដែលទទួលការព្យាបាលបានត្រឹមត្រូវ ៨០%នៃជំងឺ មានការជាសះស្បើយល្អ ប៉ុន្តែ ២០% នឹងមានសំណល់នៃវិបត្តិក្រោយពេលព្យាបាល ។ ផលវិបាក ផលវិបាកសំដៅដល់ឥទ្ធិពលមិនល្អដែលបន្សល់ពីជំងឺរលាកដៃស្បូន។ ក្នុងនោះត្រូវបានចែកចេញជាពីរ គឺផលវិបាករយៈពេលខ្លី និងរយៈពេលវែង។ •    ផលវិបាករយៈពេលខ្លី អាចមានជា ការរលាកស្រោមអាងត្រគាក (pelvi-péritonite) ការកកើតខ្ទុះក្នុងដៃស្បូន (pyosalpinx) និងមេរោគក្នុងឈាម (septicémie)។ •    ផលលំបាករយៈពេលវែងវិញ មានទឹកដក់ក្នុងដៃស្បូន (hydrosalpinx) ការស្អិតក្នុងអាងត្រគាកដែលជាមូលហេតុបណ្តាលឲ្យឈឺអាងត្រគាករ៉ាំរ៉ៃ ២០% (adherence pelvienne) មានកូនក្រៅស្បូន (ប្រឈម ១០ ដង) ការខូចខាតក្រពេញដៃស្បូន (dystrophie ovarienne) វិបត្តិនៃការមិនមានកូន ៧០% (stérilité) ការកកើតឡើងវិញនៃជំងឺ (récidive)ជាដើម។ ការបង្ការជំងឺរលាកដៃស្បូនស្រួចស្រាវ ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ និង ការព្យាបាលជំងឺកាមរោគឲ្យទាន់ពេល និងការព្យាបាលនូវរាល់ជំងឺផ្សេងៗនៅលើប្រដាប់បន្តពូជរបស់ស្រ្តីផ្នែកខាងក្រោម (ដៃគូទាំងពីរនាក់) តាមរយៈការតាមដានឲ្យបានលឿនទាក់ទងនឹងជំងឺកាមរោគ ផ្តល់ពត៌មាន និងអប់រំយុវជន និងយុវនារីឲ្យយល់ដឹងពីជំងឺកាមរោគ មានភាពប្រុងប្រយត្ន័ខ្ពស់ចំពោះទម្រង់ដែលមិនសូវមានរោគសញ្ញា (forme paucisymptomatique) ព្រមទាំងការគោរពតាមស្តង់ដារអនាម័យឲ្យបានល្អ នៅពេលដែលធ្វើសកម្មភាពព្យាបាលផ្សេងៗក្នុងស្បូន។ ជាពិសេស ដើម្បីការពារការកកើតឡើងវិញ ត្រូវប្រាកដថាបានធ្វើការព្យាបាលដៃគូរួមភេទរបស់អ្នកជំងឺផងដែរ។ ©2017រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាងដោយHealthtime Corporationចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូលប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ 

Other Diseases Women's Health
Share
  • Jan 25, 2017 |
  • 7 years ago |
  • 4.7K views

វេជ្ជបណ្ឌិត ហាវ មនីរត្ន ឆ្លើយតបចម្ងល់ពី «ជំងឺមហារីកមាត់ស្បូន»

«នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាយើង ស្រ្តីប្រមាណ១,៥០០នាក់បានកើតជំងឺនេះជារៀងរាល់ឆ្នាំ និងប្រមាណ ៦០%បានបាត់បង់ជីវិតដោយសារជំងឺមហារីកមាត់ស្បូនជារៀងរាល់ឆ្នាំ»  នេះបើយោងតាមប្រសាសន៍របស់លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត ហាវ មនីរត្ន ជាវេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេសផ្នែកកោសិកាមហារីក ព្រមទាំងជាប្រធានផ្នែកវិភាគកោសិកាមហារីកនៃមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត និងអ្នកសម្របសម្រួលក្នុងយុទ្ធនាការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺមហារីកមាត់ស្បូនតាំងពីឆ្នាំ២០១៣។  ដោយសារតែជំងឺនេះ ជាកង្វល់ដ៏គួរព្រួយបារម្ភមួយនៃបញ្ហាសុខភាពស្រ្តីមិនថាតែនៅកម្ពុជា និងទូទាំងពិភពលោក យើងខ្ញុំក៏សូមនាំមកជូនអត្ថបទសំណួរ-ចម្លើយទាក់ទិននឹងជំងឺនេះ ដែលចម្លើយខាងក្រោមជាការបកស្រាយផ្ទាល់ពីសំណាក់លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត ហាវ មនីរត្ន។ ចង់ដឹងថាមានអត្ថន័យខ្លឹមសារយ៉ាងដូចម្តេចខ្លះ សូមតាមដានជាមួយគ្នា… សំណួរ ៖ ដូចម្តេចដែលហៅថា«ជំងឺមហារីកមាត់ស្បូន»? ចម្លើយ ៖ ជំងឺមហារីកមាត់ស្បូន ជាដំបៅមហារីកដែលកើតពីការលូតលាស់ឥតឈប់ឈររបស់កោសិកាមាត់ស្បូនបណ្តាលមកពីការឆ្លងរយៈពេលយូរអង្វែងរបស់វីរុស Human Papilloma Virus (HPV) នៅនឹងមាត់ស្បូន។ សំណួរ ៖ តើជំងឺនេះលេចឡើងជាមួយនឹងរោគសញ្ញាអ្វីខ្លះ? ចម្លើយ ៖ រោគសញ្ញាសំខាន់នៃជំងឺមហារីកមាត់ស្បូន គឺការធ្លាក់ឈាមដោយឯកឯង ក្រៅពីឈាមរដូវ។ រោគសញ្ញាផ្សេងៗទៀតមានដូចជា៖ ការឈឺចាប់ ឬ ធ្លាក់ឈាមក្នុងពេល ឬ ក្រោយពេលរួមភេទ ។ សំណួរ ៖ តើស្រ្តីណាខ្លះដែលមានការប្រឈមមុខខ្ពស់ទៅនឹងជំងឺមួយនេះ? ចម្លើយ ៖ ស្រ្តីដែលងាយប្រឈមនឹងជំងឺមហារីកមាត់ស្បួនមានដូចជា ៖ •ស្រ្តីដែលមានដៃគូរួមភេទច្រើន ឬដៃគូរបស់គាត់មានដៃគូរួមភេទច្រើន • ស្ត្រីដែលមានជំងឺអេដស៍ ឬជំងឺកាមរោគផ្សេងៗទៀត • ស្ត្រីដែលមានកូនច្រើន (មានផ្ទៃពោះដំបូងនៅអាយុក្មេងជាង ១៨ឆ្នាំ) • ស្ត្រីដែលមិនបានធ្វើការចាក់វ៉ាក់សាំងប្រឆាំងនឹងមេរោគ HPV • ស្រ្តីដែលមិនធ្លាប់តាមដានកោសិកាមាត់ស្បូន (pap smear) •ស្ត្រីដែលមិនធ្លាប់ធ្វើតេស្តរកមេរោគ HPV (HPV DNA test) សំណួរ ៖ តើជំងឺនេះបង្កឡើងដោយសារអ្វីខ្លះ? ចម្លើយ ៖ មូលហេតុនៃជំងឺមហារីកមាត់ស្បូនមានតែមួយគត់គឺ ការផ្ទុកវីរុស Human Papilloma Virus (HPV) នៅនឹងមាត់ស្បូនរយៈពេលយូរ (ជាទូទៅលើសពី ៥ ឆ្នាំ)។ សំណួរ ៖ តើការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺនេះប្រព្រឹត្តទៅដូចម្តេចដែរ? ចម្លើយ ៖ ជំងឺមួយនេះអាចធ្វើការរោគវិនិច្ឆ័យបានតាមរយៈវិធីមួយចំនួនដូចខាងក្រោម ៖ •វេជ្ជបណ្ឌិតធ្វើការពិនិត្យមាត់ស្បូនដោយប្រើសារធាតុជូរ ឬឆ្លុះមាត់ស្បូនដោយប្រើកែវពង្រីក (colposcopy) •ប្រសិនបើគ្មានដំបៅនៅនឹងមាត់ស្បូនទេ វេជ្ជបណ្ឌិតនឹងធ្វើការបៀកយកកោសិកាមាត់ស្បូនយកទៅវិភាគ (pap smear) ដើម្បីស្វែងរកកោសិកាដែលមិនប្រក្រតីដែលត្រៀមវិវឌ្ឍទៅជាកោសិកាមហារីក •ប្រសិនបើមានដំបៅគួរឲ្យសង្ស័យនៅនឹងមាត់ស្បូន វេជ្ជបណ្ឌិតនឹងធ្វើការដុតដំបៅមាត់ស្បូនដែលគួរឲ្យសង្ស័យនោះ (cryotherapy) ឬធ្វើការច្រឹបយកសាច់មាត់ស្បូនយកទៅវិភាគ (cervical biopsies)ដើម្បីរុករកកោសិកាមហារីក។ សំណួរ ៖  តើមានការព្យាបាលទេសម្រាប់ជំងឺមួយនេះ? បើមាន តើព្យាបាលដោយវិធីណា? ក្រោយពីព្យាបាលជាហើយ តើជំងឺនេះមានបន្សល់ទុកនូវផលវិបាកអ្វីខ្លះដល់អ្នកជំងឺទេ? ចម្លើយ ៖ ប្រសិនបើវេជ្ជបណ្ឌិតពិនិត្យរកឃើញកោសិកាមាត់ស្បូនមិនប្រក្រតីនៅដំណាក់កាលត្រៀមមហារីក(Pre-cancerous) ការព្យាបាលដោយកាត់យកតែមួយផ្នែកនៃមាត់ស្បូនចេញអាចព្យាបាលជំងឺនេះជាដាច់។ ដោយឡែក ប្រសិនបើកោសិកានោះក្លាយជាកោសិកាមហារីកដែលរាលដាលទៅហើយ ការព្យាបាល គឺផ្អែកទៅលើដំណាក់កាលនៃជំងឺ ឬ ផ្អែកលើការរាលដាលនៃកោសិកាមហារីកនោះផ្ទាល់។ ការព្យាបាលទាំងនោះរួមមាន៖  ១. ការវះកាត់យកស្បូនទាំងមូលព្រមទាំងដៃស្បូនទាំងសងខាងចេញ ២. ការព្យាបាលដោយថ្នាំគីមី ៣. ការព្យាបាលដោយថាមពលវិទ្យុសកម្ម។ ថ្វីត្បិតការព្យាបាលទាំង៣វិធីសាស្រ្តខាងលើនេះមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ ការព្យាបាលពុំអាចជាដាច់នោះទេ គឺគ្រាន់តែអាចពន្យារជីវិតរបស់អ្នកជំងឺបានមួយរយៈប៉ុណ្ណោះ យូរ ឬឆាប់អាស្រ័យលើដំណាក់កាលនៃមហារីក។  សំណួរ៖ ងាកទៅរកការបង្ការជំងឺនេះវិញ យើងឃើញមានវ៉ាក់សាំងការពារជំងឺមហារីកមាត់ស្បូននេះ តើវ៉ាក់សាំងនេះអាចការពារស្ត្រីគ្រប់រូបឲ្យរួចផុតពីការកើតជំងឺនេះបានដល់កម្រិតណា? ចម្លើយ៖ វីរុស HPV ដែលកាចសាហាវ (high-risk HPV) ដែលនាំឲ្យកើតជំងឺមហារីកនេះមានជាង១០ប្រភេទ។ វ៉ាក់សាំងប្រឆាំងនឹងមេរោគ HPV មាន២ប្រភេទ គឺឈ្មោះ Gardasil និង Cervarix។ វ៉ាក់សាំងទាំង២ប្រភេទនេះ អាចការពារមេរោគ HPV ដែលកាចសាហាវជាងគេ (high-risk HPV) បានចំនួន២ប្រភេទដូចគ្នា គឺប្រភេទទី ១៦ និងប្រភេទទី១៨ (HPV16 and HPV18) ដែលមេរោគទាំង២ប្រភេទនេះ បង្កឲ្យកើត៧០% នៃជំងឺមហារីកមាត់ស្បូន។   សរុបមក វ៉ាក់សាំងពុំអាចបង្ការជំងឺមហារីកមាត់ស្បូនបាន ១០០%ទេ។ យ៉ាងណាមិញ កុមារីដែលមានអាយុចាប់ពី៩ឆ្នាំឡើងទៅអាចធ្វើការចាក់វ៉ាក់សាំងនេះបាន ប៉ុន្តែនៅពេលពួកគាត់ចាប់ផ្តើមសកម្មភាពផ្លូវភេទ ពួកគាត់ត្រូវមកធ្វើការពិនិត្យកោសិកាមាត់ស្បូន (pap smear) និងធ្វើតេស្តរកមេរោគ HPV (HPV DNA Test) ឲ្យបានទៀងទាត់ ដើម្បីអាចបង្ការ៣០%ទៀតនៃជំងឺមហារីកមាត់ស្បូន។ សំណួរ៖ មានការនិយាយតគ្នាថា វ៉ាក់សាំងការពារជំងឺមហារីកមាត់ស្បូននេះ អាចចាក់បានចំពោះតែស្រ្តីដែលមិនទាន់រៀបការប៉ុណ្ណោះ  តើនេះជាការពិតដែរឬទេ? បើនេះជាការពិត តើស្ត្រីដែលរៀបការហើយអាចបង្ការខ្លួនគាត់ពីជំងឺនេះបានដោយរបៀបណា?  ចម្លើយ៖ កុមារីចាប់ពីអាយុ៩ឆ្នាំឡើង អាចធ្វើការចាក់វ៉ាក់សាំងនេះបាន ទោះបីជាគាត់មិនទាន់ពេញវ័យក៏ដោយ (មិនទាន់មានឈាមរដូវ)។ ការចាក់វ៉ាក់សាំងនេះមានប្រសិទ្ធិភាពខ្ពស់បំផុត នៅពេលស្រ្តីមិនទាន់ឆ្លងកាត់ការរួមភេទ។ ដោយឡែក ស្រ្តីដែលរៀបការរួចអាចចាក់វ៉ាក់សាំងនេះបាន ប៉ុន្តែប្រសិទ្ធិភាពនៃការបង្ការជំងឺមហារីកមានការថយចុះ។  ការបង្ការដែលមានប្រសិទ្ធិភាពបំផុតសម្រាប់ស្រ្តីដែលរៀបការរួច គឺការពិនិត្យកោសិកាមាត់ស្បូនរៀងរាល់២ ឬ៣ឆ្នាំម្តង និងការធ្វើតេស្តរកមេរោគ HPV ឲ្យបាន៣ ឬ៥ឆ្នាំម្តង។ សំណួរ៖ តើមានសកម្មភាពអ្វីខ្លះពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជាវិស័យសុខាភិបាលផ្ទាល់ ក្នុងការការពារ និងប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺមហារីកមាត់ស្បូននេះ? ចម្លើយ៖ នាយកដ្ឋានការពារសុខភាពនៃក្រសួងសុខាភិបាលសហការជាមួយអង្គការសុខភាពពិភពលោក និងអង្គការដៃគូសំខាន់ៗមួយចំនួនទៀត បាន និងកំពុងធ្វើការសិក្សាសាកល្បងមួយ(pilot study) សម្រាប់បង្ការជំងឺមហារីកមាត់ស្បូនដោយប្រើប្រាស់សារធាតុជូរ (VIA test) នៅខេត្តកំពង់ចាម។ លទ្ធផលនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះនឹងត្រូវបានដាក់បញ្ចូលជាមូលដ្ឋាន ក្នុងការបង្កើតកម្មវិធីជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំង នឹងជំងឺមហារីកមាត់ស្បូន។ ស្របពេលជាមួយគ្នានេះក្រសួងសុខាភិបាលក៏កំពុងធ្វើគម្រោងស្នើសុំជំនួយផ្នែកវ៉ាក់សាំងពីអង្គការ GAVI ដែលផ្តល់ជំនួយវ៉ាក់សាំងដល់ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍលើពិភពលោក។ គួរបញ្ជាក់ផងដែរ សម្រាប់ឆ្នាំ២០១៧នេះ ក៏មានផងដែរនូវ«យុទ្ធនាការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺមហារីកលើកទី៨» ដោយមានការពិនិត្យមាត់ស្បូនដោយមិនគិតថ្លៃសម្រាប់ស្ត្រីដែលរៀបការរួច (អាយុចាប់ពី៣០ដល់៥០ឆ្នាំ) រយៈពេលមួយខែ ចាប់ពីថ្ងៃទី០៨ កុម្ភៈ ដល់ថ្ងៃទី០៨ មិនា នៅឯមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត។  បញ្ជាក់ ៖ សូមធ្វើការចុះឈ្មោះជាមុនតាមទូរស័ព្ទលេខ 085 22 12 92

Other Diseases Women's Health
Share
Top