• Jun 10, 2017 |
• 6 years ago |
• 4.5K views

[ខ្លឹមៗ] អាការៈដែលអ្នកគួរសង្ស័យថាមានកូនក្រៅស្បូន

អ្នកអាចនឹងមានកូនក្រៅស្បូន ប្រសិនបើអ្នកមានអាការៈដូចជា៖ ធ្លាក់ឈាមតិចៗតាមទ្វារមាស ឈឺពោះ ឬត្រគាក រោយស្មា ឈឺក្បាល និងឧស្សាហ៍សន្លប់កំឡុងពេលមានផ្ទៃពោះនោះ ហើយអ្នកគប្បីទៅជួបគ្រូពេទ្យ ឲ្យបានត្រឹមត្រូវ និងទាន់ពេលវេលា។ ដើម្បីបញ្ជាក់ឲ្យកាន់តែច្បាស់ថា ពិតជាមានកូនក្រៅស្បូនមែន ក្រុមគ្រូពេទ្យតែធ្វើតេស្តឈាម និងមើលអេកូសាស្ត្រ។​ ក្នុងករណីបន្ទាន់ មានការហូរឈាមខ្លាំង ចំពោះស្រ្តីមានផ្ទៃពោះ ការសន្និដ្ឋានពីការមានកូនក្រៅស្បូន គឺមានភាគរយច្រើន និងតម្រូវឲ្យធ្វើការវះកាត់ភ្លាមៗ។ កូនដែលនៅក្រៅស្បួន មិនអាចលូតលាស់ធំបាន និងមិនអាចរស់បាននោះទេ។ ការលូតលាស់ធំវាអាចបណ្តាលឲ្យមានបញ្ហាដល់ស្បូនរបស់ម្តាយ។ ជំងឺនេះគឺទាមទារឲ្យយើង ធ្វើការព្យាបាលភ្លាមៗ ព្រោះការព្យាបាលនេះវាផ្តល់ផលល្អសម្រាប់ស្ត្រីក្នុងការមានកូនបន្ទាប់ទៀត។ ប្រសិនបើយើងមិនធ្វើការព្យាបាល ឬព្យាបាលយឺត អាចបណ្តោយឲ្យប្រឈមមុខនឹងគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត​ តាមរយៈការហូរឈាម។   ជាចុងក្រោយ​ ហេលស៍ថាម សូមផ្តាំផ្ញើដល់ប្រិយមិត្តអ្នកអាន និងបងប្អូនស្រ្តីមានផ្ទៃពោះទាំងអស់ គួរគម្បីទៅពិនិត្យផ្ទៃពោះឲ្យបានត្រឹមត្រូវ និងទៀងទាត់ ដើម្បីបញ្ជាក់ថា មិនមែនជាកូនក្រៅស្បូននោះទេ។ ការដឹងមុនជាមធ្យោបាយដ៏ល្អ សម្រាប់ការព្យាបាល និងបង្ការកុំឲ្យមានបញ្ហាគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត។ ស្វែងយល់បន្ថែមពី កូនក្រៅស្បូន ©2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Health Time Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែត ឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិក អាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ។

• Jun 10, 2017 |
• 6 years ago |
• 4.6K views

Compilation of Diabetes (Diseases, Cases Studies, Medicine..)

ដើម្បីបង្កភាពងាយស្រួលដល់មិត្តអ្នកអាន ដែលប្រាថ្នាចង់ស្វែងយល់ពីជំងឺទឹកនោមផ្អែម លោកអ្នកក៏អាចស្វែងយល់ពីបញ្ហាផ្សេងៗដែល ហេលស៍ថាម បានធ្វើការចោទសួរ ក៏ដូចជាធ្វើបទសម្ភាសន៍ផ្ទាល់ជាមួយនឹងគ្រូពេទ្យជំនាញ ដែលលោកអ្នកអាចស្វែងយល់បានតាមរយៈលីងនីមួយៗខាងក្រោម ៖ ជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី១ ហានិភ័យខ្ពស់ចំពោះកុមារ បកស្រាយលម្អិតពីជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទ១ ដែលកើតមានច្រើនលើកុមារ ពិលោកវេជ្ជបណ្ឌិត ទូច ឃុន នាយករងមន្ទីរពេទ្យព្រះកុសុមៈ និងជាប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលជំងឺទឹកនោមផ្អែមកម្ពុជា-កូរ៉េ ទីក្រុងភ្នំពេញ យល់ដឹងពីជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី១ជាមួយសាស្រ្តាចារ្យមហាបរិញ្ញា វេជ្ជបណ្ឌិត សេង សេរី មួយផ្នែកទៀតនៃជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី១ ដែលអ្នកអាចស្វែងយល់ជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិត សេង សេរី អ្នកឯកទេសជំងឺទឹកនោមផ្អែម  ដែលកំពុងបម្រើការងារនៅមន្ទីរពេទ្យព្រះកុសុមៈ (ពេទ្យលោកសង្ឃ) និងមានគ្លីនិកផ្ទាល់ខ្លួន ជំងឺទឹកនោមផ្អែមអាចបង្កឲ្យអន់ត្រចៀកមែន ឬទេ? ​ សំណួរ៖ ខ្ញុំបាទអាយុ ៤០ឆ្នាំមកពីខេត្តព្រះសីហនុ។ បន្ទាប់ពីខ្ញុំបានកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងលើសឈាមអស់រយៈពេល៣ឆ្នាំមក រូបខ្ញុំផ្ទាល់សង្កេតឃើញថា ត្រចៀករបស់ខ្ញុំចាប់ផ្តើមអន់ថយជាងមុន ពេលខ្លះទាមទារនូវសំឡេងខ្លាំងៗទើបអាចស្តាប់បាន ប៉ុន្តែពេលខ្លះវិញស្រាប់តែស្តាប់ឮដូចធម្មតា។ តើបញ្ហាជំងឺរបស់ខ្ញុំសព្វថ្ងៃអាចមានឥទ្ធិពលដល់ត្រចៀករបស់ខ្ញុំពិតមែនទេ? ស្តាប់ការបកស្រាយពីលោកវេជ្ជបណ្ឌិត កៅ សែ នាយផ្នែកផ្ទាល់ខាងត្រចៀក ច្រមុះនិងបំពង់ក នៃមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពខ្មែរ-សូវៀត ម៉េចក៏អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមត្រូវទៅជួបពេទ្យ១ខែម្តង? ​ សំណួរ៖ នាងខ្ញុំអាយុ៦០ឆ្នាំ   រស់នៅរាជធានីភ្នំពេញ។ ខ្ញុំចេះតែញ័រខ្លួននៅពេលឃ្លានហើយធាត់ទៅៗ។កូនខ្ញុំក៏នាំខ្ញុំទៅជួបគ្រូពេទ្យនៅជិតផ្ទះហើយគាត់ប្រាប់ខ្ញុំថាខ្ញុំមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម។ ខ្ញុំបានទទួលយកការព្យាបាលជាមួយគ្រូពេទ្យនោះ តែខ្ញុំមិនយល់ថាហេតុអ្វីបានជាគ្រូពេទ្យមិនព្រមឲ្យតែថ្នាំខ្ញុំលេបទៅបានហើយម៉េចចាំបាច់ណាត់ឲ្យខ្ញុំទៅជួបមួយខែម្តង? ស្រាយចម្ងល់នេះជាមួយលោកសាស្រ្តាចារ្យវេជ្ជបណ្ឌិត កុយ វ៉ាន់នី ឯកទេសជំងឺទឹកនោមផ្អែមនិងក្រពេញ ប្រធានសមាគមគ្រូពេទ្យទឹកនោមផ្អែមនិងក្រពេញកម្ពុជា នៅមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត កើតជំងឺទឹកនោមផ្អែម ហេតុអីត្រូវតមជាតិខ្លាញ់? ​ សំណួរ៖ ខ្ញុំបាទអាយុ ៥៣ឆ្នាំ រស់នៅខេត្តកំពត។ គ្រូពេទ្យថា ខ្ញុំមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម។ គាត់ឲ្យខ្ញុំតមញ៉ាំអាហារដែលមានជាតិផ្អែម និងខ្លាញ់។ ខ្ញុំឆ្ងល់ថា ហេតុអ្វីបានជាត្រូវតមអាហារខ្លាញ់ដែរ បើខ្ញុំលើសស្ករហ្នឹង? លោកសាស្រ្តាចារ្យវេជ្ជសាស្រ្ត កុយ វ៉ាន់នី ឯកទេសជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងក្រពេញ និងជាប្រធានសមាគមគ្រូពេទ្យទឹកនោមផ្អែម និងក្រពេញកម្ពុជានៅមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត្រ បានបកស្រាយថា... តើថ្នាំសម្រាប់ជំងឺទឹកនោមផ្អែមមានអ្វីខ្លះ?  សកម្មភាពថ្នាំ ផលរំខាន បម្រាម និងផលល្អ នៃឱសថ៦មុខ ដែលអាចប្រើប្រាស់សម្រាប់ជំងឺទឹកនោមផ្អែម ត្រូវបានលើកបង្ហាញឡើងនៅក្នុងអត្ថបទនេះ ដោយមានការរៀបរាប់យ៉ាងក្បោះក្បាយអំពីលោកវេជ្ជបណ្ឌិត នៅ គីមសាន ជាវេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេសជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងជំងឺទូទៅប្រចាំនៅ  បន្ទប់ពិគ្រោះ ព្យាបាលជំងឺ វេជ្ជ. នៅ គីមសាន (Diabetes Care Clinic, Phnom Penh) ដូចម្ដេចដែលហៅថា ជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទ២?  បើតាមការអង្កេតនៅឆ្នាំ២០០៤-២០០៥ របស់សមាគមជំងឺទឹកនោមផ្អែមកម្ពុជា គេបានរកឃើញថាអត្រាអ្នកកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែមនៅទីក្រុងមានប្រហែល១០% នឹងនៅជនបទប្រហែល៥%។ គេហទំព័រសុខភាព ហេលស៏ថាម នឹងបង្ហាញមិត្តអ្នកអានអោយស្គាល់កាន់តែច្បាប់នូវជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទ២នេះ តាមរយៈការបកស្រាយយ៉ាងក្បោះក្បាយរបស់លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ទូច ឃុន នាយករងមន្ទីរពេទ្យព្រះកុសមៈនិងប្រធានផ្នែកជំងឺទឹកនោមផ្អែម  ដែលបានឲ្យនិយមន័យនៃ«ជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទ ២» ថាជាជំងឺរុំារ៉ៃ ដែលស្ដែងឡើងដោយការកើនឡើងអត្រាជាតិស្ករនៅក្នុងឈាមហើយនៅក្នុងបរិការណ៍នៃភាពសុំានឹងអាំងស៊ុយលីន(ការផលិតអាំងស៊ុយលីនក្នុងខ្លួនមានសភាពធម្មតាតែសរីរាង្គមិនអាចប្រើវាបាន) និងកង្វះខាតនៃអាំងស៊ុយលីន (កោសិកាបេតារបស់លំពែងដំណើរការមិនល្អនាំឲ្យផលិតអាំងស៊ុយលីនមិនគ្រប់គ្រាន់)។ ជំងឺទឹកនោមផ្អែមលើស្រ្តីមានផ្ទៃពោះ (Gestational Diabetes)  លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ទូច ឃុន នាយករងមន្ទីរពេទ្យព្រះកុសុមៈ និងជាប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលជំងឺទឹកនោមផ្អែមកម្ពុជា-កូរ៉េ «ជំងឺទឹកនោមផ្អែមដែលកើតឡើងនៅពេលស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ ជាបញ្ហាដែលទាក់ទងនឹងសុខភាពដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ។ ដូច្នេះ ត្រូវការការខិតខំប្រឹងប្រែងទាំងសងខាងពោលគឺ ម្ខាងពីសំណាក់វេជ្ជបណ្ឌិតជំនាញ និងម្ខាងទៀតពីសំណាក់អ្នកជំងឹខ្លួនឯងផ្ទាល់តែម្តង គឺគ្រប់ស្រ្តីមានគភ៍ទាំងអស់។ ជំងឺទឹកនោមផ្អែមមានច្រើនប្រភេទ តែជំងឺទឹកនោមផ្អែមដែលយើងជួបប្រទះច្រើនជាងគេនៅពេលបច្ចុប្បន្នគឺ មានតែជំងឹទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី២ ដែលមានប្រហែលជាង ៩០% នៃជំងឺទឹកនោមផ្អែមទាំងអស់។ បន្ទាប់ពីនេះ មានជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភទទី១ដែលមានប្រហែល ៥-១០% នៃអ្នកកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែមទាំងអស់។ បន្ទាប់មកទៀត គឺជំងឺទឹកនោមផ្អែមកើតនៅលើស្ត្រីមានផ្ទៃពោះដែលមានប្រហែលពី ៣-៥% ក្នុងចំណោមស្ត្រីដែលមានគភ៌…» ដំបៅជើង ដែលកើតមាននៅលើអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម  ជំងឺទឹកនោមផ្អែមជាជំងឺរ៉ាំរ៉ៃមួយប្រភេទ ដែលកើតឡើងដោយសារកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាមរបស់អ្នកជំងឺកើនឡើង។ នៅពេលដែលអ្នកជំងឺ កើតជំងឺទឹកនោមផ្អែមច្រើនឆ្នាំ ពួកគាត់អាចប្រឈមមុខនឹងផលលំបាកមួយចំនួន ដែលក្នុងនោះក៏មានដំបៅជើងផងដែរ។ ដំបៅជើងនៅលើអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម មានកត្តាបង្កជាច្រើនដែលរួមមានដំបៅជើង៣ប្រភេទ បើយោងតាមប្រសាសន៍របស់លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ស៊ុំ សត្ថា វេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេសជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រចាំនៅ Diabetes Care Center… ១១គន្លឹះដើម្បីគ្រប់គ្រងជំងឺទឹកនោមផ្អែមបានល្អ  លោក  វេជ្ជបណ្ឌិត នៅ គីមសាន ជាវេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេសជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងជំងឺទូទៅប្រចាំនៅ បន្ទប់ពិគ្រោះ ព្យាបាលជំងឺ វេជ្ជ. នៅ គីមសាន(Diabetes Care Clinic, Phnom Penh) «លោកអ្នកត្រូវយល់ដឹងថា ជំងឺទឹកនោមផ្អែមជាជំងឺរ៉ាំរ៉ៃ និងអាចបង្កឲ្យមានផលវិបាកផ្សេងៗដូចជាខូចតម្រងនោម  គាំងបេះដូងស្លាប់ ខូចមួយចំហៀងខ្លួន  ដំបៅមើលមិនជា កាត់អវៈយវៈ។ល។ ដើម្បីទទួលបានលទ្ធផលល្អក្នុងការព្យាបាល មិនមែនពឹងផ្អែកទៅលើតែវេជ្ជបណ្ឌិត ឬឱសថតែមួយមុខនោះទេគឺ ពាក់កណ្តាល(៥០%)ទៀត វាអាស្រ័យលើខ្លួនអ្នកជំងឺផ្ទាល់ តាមរយៈការលេបថ្នាំនិងមកតាមណាត់ឲ្យទៀងទាត់ ហើយធ្វើតាមគន្លឹះទាំង ១១នៅក្នុងអត្ថបទនេះ…» ជំងឺទឹកនោមផ្អែមជាជំងឺតពូជ?  «ជំងឺទឹកនោមផ្អែមត្រូវបានគេដឹងថាមានភាគរយនៃតំណពូជនៅក្នុងបញ្ហាជំងឺនេះ។ ប្រសិនបើក្នុងគ្រួសារដែលមានឳពុក ឬម្តាយមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម អត្រានៃការកើតទឹកនោមផ្អែមក្នុងអំឡុងពេលរស់នៅរបស់កូន មានរហូតដល់៣០-៤០%។ មានន័យថាក្នុងចំណោមកូន១០នាក់ អាចមាន៣ទៅ៤នាក់កើតជំងឺនេះ ចំណែកការកើតជំងឺនៅពេលណា គឺមិនអាចកំណត់បានទេ តែគេអាចត្រឹមតែនិយាយបានថា កត្តាតំណពូជក្នុងជំងឺទឹកនោមផ្អែមពិតជាមានមែន…» សាស្រ្តាចារ្យ វេជ្ជបណ្ឌិត កុយ វ៉ាន់នី ឯកទេសជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងក្រពេញ ហើយសព្វថ្ងៃលោកជាប្រធានសមាគមគ្រូពេទ្យទឹកនោមផ្អែម និងក្រពេញកម្ពុជា នៅមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត។ ៧ចំណុច ស្វែងយល់លម្អិតពីជំងឺទឹកនោមផ្អែម  ស្វែងយល់ពី «និយមន័យ កត្តាប្រឈមមុខ ប្រភេទ និងមូលហេតុនៃជំងឺទឹកនោមផ្អែម ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ការព្យាបាល គោលដៅ(Target Goals)ក្នុងការគ្រប់គ្រងជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងផលវិបាកនៃជំងឺទឹកនោមផ្អែម (កាលណាជាតិស្ករមិនមានលំនឹង) » ក្រោមការបកស្រាយរបស់ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត នៅ គីមសាន ជាវេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេសជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងជំងឺទូទៅប្រចាំនៅ  បន្ទប់ពិគ្រោះ ព្យាបាលជំងឺ វេជ្ជ. នៅ គីមសាន (Diabetes Care Clinic, Phnom Penh) ©2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ

• Jun 09, 2017 |
• 6 years ago |
• 5.4K views

កូនក្រៅស្បូន​ជាអ្វី?

និយមន័យ ជំងឺកូនក្រៅស្បូន គឺសំដៅទៅលើការកាច់សម្បុករបស់អំប្រ៊ីយ៉ុង នៅខាងក្រៅតួស្បូន។ វាអាចកើតមានឡើងនៅក្នុងដៃស្បូន (tubal pregnancy) នៅក្នុងអូវែ (ovarian pregnancy) និងនៅក្នុងពោះ តែកម្រ (abdominal pregnancy)។ កូនក្រៅស្បួន មិនអាចលូតលាស់ធំបាន និងមិនអាចរស់បាននោះទេ។ ការលូតលាស់ធំវាអាចបណ្តាលឲ្យមានបញ្ហាដល់ស្បូនរបស់ម្តាយ។ ជំងឺនេះគឺទាមទារឲ្យយើង ធ្វើការព្យាបាលភ្លាមៗ ព្រោះការព្យាបាលនេះវាផ្តល់ផលល្អសម្រាប់ស្ត្រីក្នុងការមានកូនបន្ទាប់ទៀត។ ប្រសិនបើយើងមិនធ្វើការព្យាបាល ឬព្យាបាលយឺត អាចបណ្តោយឲ្យប្រឈមមុខនឹងគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត​ តាមរយៈការហូរឈាម។   រោគសញ្ញា ដំបូងសញ្ញារបស់វា ដូចទៅនឹងការមានផ្ទៃពោះធម្មតា៖ បាត់រដូវ ក្អួតចង្អោរ តឹងណែនដើមទ្រូង ហើយនៅពេលដែលយើងធ្វើតេស្តពិនិត្យលទ្ធផលគឺវិជ្ជមាន។  កូនក្រៅស្បូនមិនអាចលូតលាស់ដូចកូនធម្មតាបានទេ។ ការហូរឈាមតិចៗ ថែមទាំងអាការៈឈឺពោះ ឬត្រគាកវាជាសញ្ញារបស់ជំងឺកូនក្រៅស្បូនដែលគប្បី ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ន។បើមានការលេចធ្លាយនៅដៃស្បូន (fallopian tube) វាអាចបណ្តាលឲ្យមានអារម្មណ៍រោយស្មា និងចលនារបស់ពោះវៀន ដោយសារការហូរឈាមបង្កើតទៅជាដុំឈាម ប៉ះពាល់សរសៃប្រសាទជិតៗនោះ។ ប្រសិនបើដាច់រហែកនៅដៃស្បូនវិញ (fallopian tube ruture) ការហូរឈាមនឹងមានបរិមាណច្រើនពេញពោះ ហើយបង្កឲ្យមានអាការៈឈឺក្បាល និងអាចដួលសន្លប់ទៀតផង។  ប្រសិនបើអ្នកមានអាការៈដូចជា៖ ធ្លាក់ឈាមតិចៗតាមទ្វារមាស ឈឺពោះ ឬត្រគាក រោយស្មា ឈឺក្បាល និងឧស្សាហ៍សន្លប់កំឡុងពេលមានផ្ទៃពោះនោះ គប្បីទៅជួបគ្រូពេទ្យ ឲ្យបានត្រឹមត្រូវ និងទាន់ពេលវេលា។   មូលហេតុ និងកត្តាបង្ក ទីតាំងដែលកើតមានច្រើនជាងគេគឺ នៅដៃស្បូន(tubalpregnancy)ដែលបណ្តាលមកពីស៊ុតជាប់គាំងនៅពេលដែលវារំកិលខ្លួន ពីផ្នែក១/៣ ខាងក្រៅនៃដៃស្បូន ទៅកាន់តួស្បូន ដោយសារតែកោសិការបស់ដៃស្បូនខូចខាត ឬកំរិតអ័រម៉ូនមិនមានតុល្យភាព ឬភាពលូតលាស់មិនប្រក្រតីរបស់ស៊ុត។   កូនក្រៅស្បូនអាចមាន ១%ទៅ៣% ក្នុងចំណោមការមានផ្ទៃពោះ ដោយបណ្តាលមកពីកត្តាផ្សេងៗដូចជា៖ o ធ្លាប់មានកូនក្រៅស្បូនពីមុន o មានការរលាក​ ឬឆ្លងរោគនៅដៃស្បូន o មានបញ្ហាក្នុងការមានកូន (fertility issue) o ភាពមិនប្រក្រតីរបស់ស្បូន (កំណើត ឬធ្លាប់មានប្រវត្តិយកកូនចេញ) o ការជក់បារី o ការប្រើប្រាស់វិធីពន្យាកំណើតខុសបច្ចេកទេស​ ឬមិនត្រឹមត្រូវ។ ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ប្រសិនបើគ្រូពេទ្យសង្ស័យទៅលើការមានកូនក្រៅស្បូន ប្រាកដណាស់គាត់នឹងពិនិត្យរកមើលកន្លែងដែលឈឺ និងពិនិត្យរកមើលដុំនៅក្នុងដៃស្បូន​ និងអូវែ។ មួយវិញទៀត ដើម្បីបញ្ជាក់ឲ្យកាន់តែច្បាស់ថា ពិតជាមានកូនក្រៅស្បូនមែន គេត្រូវធ្វើតេស្តឈាម និងមើលអេកូសាស្ត្រ។​ ក្នុងករណីបន្ទាន់ មានការហូរឈាមខ្លាំង ចំពោះស្រ្តីមានផ្ទៃពោះ ការសន្និដ្ឋានពីការមានកូនក្រៅស្បូន គឺមានភាគរយច្រើន និងតម្រូវឲ្យធ្វើការវះកាត់ភ្លាមៗ។   ការព្យាបាល ការព្យាបាលកូនក្រៅស្បូន ត្រូវធ្វើឡើងដោយវិធីសាស្ត្រ៣៖ o ការយកកូនចេញ (abortion)៖ ស៊ុតមិនអាចលូតលាស់ធំ នៅខាងក្រៅស្បូនបានទេ ដើម្បីចៀសវាងការមានគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិតម្តាយ យើងត្រូវតែធ្វើការយកចេញ។   o ប្រើថ្នាំ (methotrexate)៖ ប្រសិនបើកូនក្រៅស្បូនត្រូវបានរកឃើញមុន ឬទាន់ពេលវេលា អ្នកជំងឺតម្រូវឲ្យប្រើថ្នាំ​ មានប្រសិទ្ធភាព បញ្ឈប់ការលូតលាស់របស់ស៊ុត និងរំលាយកោសិកានោះ។ o ការវះកាត់៖ ក្នុងករណីហូរឈាមខ្លាំង បណ្តាលមកពីការដាច់រហែកដៃស្បូន និងរកឃើញកូនក្រៅស្បូនយឺតពេល​ ដែលមិនអាចប្រើប្រាស់ថ្នាំ និងវិធីសាស្រ្តផ្សេង  នោះការវះកាត់ជាជម្រើសដ៏ល្អ។ ផលវិបាក ប្រសិនបើមានកូនក្រៅស្បូនហើយមិនធ្វើការព្យាបាល ឬព្យាបាលយឺតពេល អាចបណ្តាលឲ្យមានការធ្លាយស្បូន និងការហូរឈាមខ្លាំងក្លាដែលអាចឲ្យបាត់បង់ជីវិត។   ការការពារ យើងមិនអាចធ្វើការការពារកុំឲ្យមានកូនក្រៅស្បូនបាននោះទេ ប៉ុន្តែយើងអាចកាត់បន្ថយកត្តាដែលបង្ក ដូចជាឈប់ជក់បារី កាត់បន្ថយចំនួនដៃគូររួមភេទ និងប្រើប្រាស់ស្រោមអនាម័យ​ ដើម្បីការពារកុំឲ្យមានការឆ្លងរោគ (sexually transmitted infections) និងកាត់បន្ថយមូលហេតុនៃជំងឺរលាក ( pelvic inflammatory disease)។   ជាចុងក្រោយ​ ហេលស៍ថាម សូមផ្តាំផ្ញើដល់ប្រិយមិត្តអ្នកអាន និងបងប្អូនស្រ្តីមានផ្ទៃពោះទាំងអស់ គួរគម្បីទៅពិនិត្យផ្ទៃពោះឲ្យបានត្រឹមត្រូវ និងទៀងទាត់ ដើម្បីបញ្ជាក់ថា មិនមែនជាកូនក្រៅស្បូននោះទេ។ ការដឹងមុនជាមធ្យោបាយដ៏ល្អ សម្រាប់ការព្យាបាល និងបង្ការកុំឲ្យមានបញ្ហាគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត។ ©2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Health Time Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែត ឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិក អាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ។

• Jun 09, 2017 |
• 6 years ago |
• 6.2K views

តើអ្វីជាឫសនៅនឹងប្រដាប់បន្តពូជ?

ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ជំងឺឆ្លងតាមការរួមភេទបាន និងកំពុងមានសន្ទុះកើនឡើងយ៉ាងលឿន។ សឹងតែពាក់កណ្តាលនៃអ្នកដែលស្ថិត នៅក្នុងវ័យរួមភេទសកម្ម ត្រូវបានប្រឈមមុខនឹងជំងឺឆ្លងប្រភេទនេះនៅទូទាំងពិភពលោក។ ក្នុងចំណោមជំងឺឆ្លងដោយការរួមភេទទាំងអស់ Human Papillomavirus (HPV) គឺជាមូលហេតុចម្បងគេដែលនៅពីក្រោយការចម្លងរោគនៅតំបន់ប្រដាប់បន្តពូជរបស់ទាំងស្រ្តី និងបុរស។  រឿងដែលគួរចាប់អារម្មណ៍ពីមេរោគ HPV គឺវាមានចំនួនលើសពី ១០០ប្រភេទដែលគេបានរកឃើញ ហើយក្នុងនោះមានដល់ទៅជាង ៤០ប្រភេទដែលជា មូលហេតុនៃការកកើតជាដំបៅនៅលើអវយវៈភេទ រួមទាំង genital warts និង venereal warts ។   មជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាផ្នែកសើស្បែកនៃប្រទេសអាមេរិកបានបង្ហាញថា គិតចេញពីករណីដ៏ច្រើនលើសលប់នៃការបង្ករោគដោយមេរោគ HPV ជំងឺឬស នៅអវយវៈភេទ ឬ condylomatosis នេះ ត្រូវបានកើតឡើងញឹកញាប់ជាងគេចំពោះមនុស្សពេញវ័យដែលស្ថិតក្នុងវ័យបន្តពូជសកម្មនៅដំណាក់កាល ណាមួយក្នុងជីវិតរស់នៅរបស់ពួកគេ។ ជាអកុសល មនុស្សជាច្រើនបានមើលរំលងរោគសញ្ញានៅដំណាក់កាលដំបូងនៃការកើតឫសនៅអវយវៈភេទនេះ ហើយតែងចាប់ផ្តើមរាយការណ៍អំពីអាការៈនេះនៅពេលដែលស្ថានភាពនៃជំងឺឈានដល់ដំណាក់កាលពិបាកក្នុងការគ្រប់គ្រងទៅហើយ។  ជាការពិតណាស់ ជំងឺឆ្លងតាមរយៈការរួមភេទអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិតផងដែរប្រសិនបើមិនបានធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ទាន់ពេលវេលា និងព្យាបាល បានឆាប់រហ័ស។ ជាពិសេស ផលប៉ះពាល់របស់ HPV នឹងវិវឌ្ឍជាលំដាប់និងបង្កគ្រោះថ្នាក់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ពីព្រោះប្រភេទ HPV ខ្លះអាចបង្កឲ្យមាន ជំងឺមហារីកកស្បូន ក៏ដូចជាមហារីកយោនីផងដែរ។ ដូចនេះហើយអ្នកទាំងអស់គ្នាត្រូវមានការប្រុងប្រយ័ត្នឲ្យបានខ្លាំងទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះ។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ឱកាសប្រឈមមុខនឹងជំងឺនេះអាចត្រូវកាត់បន្ថយបាន ទាល់តែអ្នកធ្វើការការពារឲ្យបានត្រឹមត្រូវនៅមុនពេល និងអំឡុង ពេលរួមភេទ។   តើអ្វីខ្លះជាការស្តែងចេញនូវអាការៈនៃឫសត្រង់អវយវៈភេទ? មនុស្សជាច្រើនមានចម្ងល់ថាធ្វើយ៉ាងណាដឹងថាដំបៅត្រង់អវយវៈភេទនោះគឺជាឫស? ជាទូទៅមេរោគនេះច្រើនវាយប្រហារទៅលើជាលិកាសើមនៅត្រង់ តំបន់ភេទ។ នៅពេលដែលតំបន់នោះមានការរលាក និងមានការឆ្លងដោយវីរុសហើយ នោះនឹងមានការលេចឡើងនូវដុំពកតូចៗដែលមានពណ៌សាច់ នៅក្នុង ឬក្រៅយោនី ឬរន្ធគូទ និងនៅកស្បូនចំពោះមនុស្សស្រី។ ដោយឡែក លក្ខណៈចំណាំរបស់ឫសនោះគឺជាការនៅផ្តុំគ្នាជារាងដូចផ្កាស្ពៃ។ យ៉ាងណាមិញ ការស្រាវជ្រាវខ្លះទៀត បានបង្ហាញថា ឫសនៅអវយវៈភេទនេះ អាចនឹងមើលមិនឃើញចំពោះបុគ្គលមួយចំនួន ដោយវាអាស្រ័យទាំងស្រុងទៅលើកម្រិត នៃការវិវឌ្ឍទៅមុខរបស់ជំងឺ និងសភាពធ្ងន់ធ្ងរនៃឫសនោះ។   តើអ្វីជាមូលហេតុនៃការកើតឬសនៅប្រដាប់បន្តពូជ? ការរួមភេទដោយមិនមានការការពារត្រឹមត្រូវគឺជាកត្តាចម្បងគេដែលនៅពីក្រោយបញ្ហានេះ។ ដោយសារតែជំងឺនេះឆ្លងតាមការប៉ះពាល់ស្បែក និងស្បែក ដូចនេះ អ្នកគ្រប់គ្នាក៏មានឱកាសប្រឈមមុខនឹងការកើតជំងឺឫសនេះដែរ។ ម្យ៉ាងទៀត ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះអាចនឹងចម្លងមេរោគ HPV នេះទៅកាន់ទារក ក្នុងផ្ទៃផងដែរ។ ហេតុនេះ អ្នកទាំងអស់គ្នាគួរតែព្យាយាមការពារខ្លួន ពិសេសអំឡុងពេលរួមភេទតែម្តង៕   អត្ថបទដោយ វេជ្ជបណ្ឌិត Anna Roslyakova ©2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Health Time Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែត ឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិក អាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ។

• Jun 09, 2017 |
• 6 years ago |
• 7.4K views

ជ្រុះសក់ក្នុងវគ្គ Telogen បញ្ហាជ្រុះសក់ជួបញឹកញាប់លំដាប់ទី២​

ជំងឺជ្រុះសក់ចែកចេញជាពីរប្រភេទគឺជ្រុះសក់មានសម្លាកស្បែកក្បាល (Scarring alopecia) និងជ្រុះសក់មិនមានសម្លាកស្បែកក្បាល (non scarring alopecia)។ ប្រភេទជ្រុះសក់មានសម្លាកស្បែកក្បាលមានរចនាសម្ព័ន្ធគុម្ពសក់ដែលត្រូវបានបំផ្លាញទាំងស្រុងជាហេតុធ្វើឲ្យសក់មិនអាចដុះឡើងវិញ បានទេ។ ឯប្រភេទជ្រុះសក់មិនមានសម្លាកស្បែកក្បាលវិញ ក្រោយទទួលការព្យាបាលហើយសក់អាចនឹងដុះវិញដូចដើម។ នេះបើយោងតាមការរៀបរាប់ របស់លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ឡុក ប៊ុនថៃ ឯកទេសជំងឺសើស្បែក និងជានាយរងផ្នែកសើស្បែកនៃមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពខ្មែរ-សូវៀត។ និយមន័យ ជំងឺជ្រុះសក់ Telogen effluvium ជាប្រភេទជ្រុះសក់មិនមានសម្លាកស្បែកក្បាលដែលគេជួបញឹកញាប់ជាងគេលំដាប់ទី២ បន្ទាប់ពីជំងឺជ្រុះសក់ដោយ អ័រម៉ូន (Androgenitic alopecia) ក្នុងចំណោមមនុស្សស្រី។ វាស្តែងឡើងដោយការជ្រុះសក់គ្រប់ទីកន្លែងនៃស្បែកក្បាលធ្វើឲ្យឃើញស្តើងវាលខុសពី ធម្មតា។ បើទោះជាជំងឺនេះអាចកើតឡើងទាំងទៅលើមនុស្សប្រុស និងស្រី យើងឃើញថាមនុស្សស្រីជួបប្រទះនឹង បញ្ហានេះច្រើនជាង ។​ ការជ្រុះសក់នេះ​ បណ្តាលមកពីសក់មួយចំនួននៅវដ្ដលូតលាស់ (Anagen Phase) បញ្ចប់មុនពេលកំណត់នាំឲ្យចំនួនសរសៃសក់ប្រភេទ Telogen (វគ្គចុងក្រោយ)​ ដែល ត្រូវជ្រុះកើនឡើង។  លោកវេជ្ជបណ្ឌិតក៏បានបន្តទៀតថាជំងឺជ្រុះសក់ Telogen Effluvium នេះចែកចេញជាពីរប្រភេទគឺ៖ - Telogen Effluvium ស្រួចស្រាវ កាលណាជ្រុះសក់ មានរយៈពេលតិចជាង៦ខែ -  Telogen Effluvium រ៉ាំរ៉ៃ កាលណាសក់បន្តជ្រុះលើសពី៦ខែ។   មូលហេតុ មូលហេតុនៃការកើតបញ្ហាជ្រុះសក់ក្នុងវគ្គ Telogen មានដូចជា៖  •  បញ្ហាក្រពេញ៖ ការសម្រាលកូន ការរលូតកូន ឬពន្លូតកូន លើស ឬខ្វះអ័រម៉ូនទីរ៉ូអ៊ីត ការឈប់ប្រើថ្នាំពន្យារកំណើតជាដើម •  បញ្ហាទាក់ទងនឹងស្ត្រេស៖ គ្រុនក្តៅខ្លាំង ជំងឺធ្ងន់ធ្ងរដូចជាមហារីក ជំងឺរ៉ាំរ៉ៃ ការវះកាត់ធំៗ គ្រោះថ្នាក់ប៉ះទង្គិចធំៗ បញ្ហាផ្លូវចិត្តស្រួចស្រាវ ឬរ៉ាំរ៉ៃ •  អាហារូបត្ថម្ភ៖ ការបញ្ចុះទម្ងន់លឿនពេក ការខ្វះកាឡូរី ឬប្រូតេអ៊ីន ការខ្វះជាតិដែករ៉ាំរ៉ៃ ការលេបវីតាមីន A លើសកំណត់ •  ការពុលសារធាតុផ្សេងៗ៖ ពុលសារធាតុតាល់ល្យូម ពុលសារធាតុប៉ាឡាដ្យូម ពុលអាសេនិក •  ការប្រើប្រាស់ថ្នាំ៖ ថ្នាំប្រឆាំងកំណកឈាម (Heparin) ថ្នាំបេះដូងពពួក ß Blocker (Propanolol) ថ្នាំ Captopril ថ្នាំបញ្ចុះសារធាតុកូឡេស្តេរ៉ុលថ្នាំ Colchicine។   រោគសញ្ញា រោគសញ្ញានៃការជ្រុះសក់ក្នុងវគ្គ Telogen គឺស្តែងឡើងដោយការជ្រុះសក់ច្រើនគ្រប់ទីកន្លែងនៃស្បែកក្បាល ហើយអ្នកជំងឺសង្កេតឃើញសក់ជ្រុះមក ច្រើននៅពេលកក់សក់ ក្រោកពីដំណេក និងរាល់ពេលសិត ឬច្បូតសក់។ អ្នកជំងឺសម្គាល់ឃើញថា សក់មានសភាពស្តើង និងរង្វើលជាងមុនដោយសក់ ជ្រុះលើសពី ១០០សរសៃក្នុង ២៤ម៉ោង។  ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺនេះ គឺធ្វើឡើងដោយការពិនិត្យមើលលើ ទម្រង់របស់សរសៃសក់ដែលជ្រុះមកមានឫសសក់ស្ងួតក្រៀមដែលជាសក់ប្រភេទ Telogen តាមរយៈការពិនិត្យ ដោយកែវពង្រីក ឬដោយមីក្រូទស្សន៍។ គេត្រូវធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យខុសគ្នាពីបញ្ហាជ្រុះសក់ដទៃទៀតដូចជា ការជ្រុះសក់ដោយអ័រម៉ូន ការជ្រុះសក់ម្តុំៗ ការជ្រុះសក់ក្នុងវគ្គអាណាជិន (Anagen) និងជំងឺស្វាយដំណាក់កាលទី២។    ការព្យាបាល ជោគវាសនានៃអ្នកមានបញ្ហាជ្រុះសក់ក្នុងវគ្គ Telogen សក់នឹងដុះមកវិញ ប្រសិនបើយើងបានព្យាបាលមូលហេតុបង្ក។ សក់អាចនឹងដុះមកវិញប៉ុន្មាន សប្តាហ៍បន្ទាប់ពីការព្យាបាល។ ក្នុងទម្រង់រ៉ាំរ៉ៃខ្លះគ្រូពេទ្យពិបាកកំណត់រកមូលហេតុដែលនាំឲ្យជ្រុះសក់ណាស់។ អ្វីដែលត្រូវធ្វើនោះគឺស្វែងរកមូលហេតុ នៃការ​បង្ក​បញ្ហានេះ​លើបុគ្គលម្នាក់ៗ និងព្យាបាលមូលហេតុនោះឲ្យជាសះស្បើយនោះសក់របស់អ្នកជំងឺនឹងដុះមកវិញជាមិនខាន។   ការព្យាបាលបញ្ហាជ្រុះសក់ក្នុងវគ្គ Telogen សំខាន់គឺព្យាបាលមូលហេតុដែលបង្ក។ ករណីជ្រុះសក់ក្នុងវគ្គ Telogen កើតឡើងដោយសារបញ្ហាក្រពេញ ឬបញ្ហាស្ត្រេសគ្រូពេទ្យនឹងធ្វើការព្យាបាលមូលហេតុនេះភ្លាមហើយក្រោយការជាសះស្បើយ សក់នឹងលូតលាស់ដូចដើមវិញ។ ចំណែកឯមូលហេតុជាការខ្វះ អាហារូបត្ថម្ភ គ្រូពេទ្យនឹងឲ្យអ្នកជំងឺបំពេញនូវអាហារបំប៉នឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់វិញ។ ករណីជ្រុះសក់ដោយសារការបញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់ថ្នាំពន្យារកំណើត គ្រូពេទ្យអាចនឹងឲ្យអ្នកជំងឺបន្តប្រើប្រាស់មួយរយៈទៀត ទើបបញ្ឈប់បន្តិចម្តងៗ។   សូលុយស្យុង Minoxidil 2%,3%,5% សម្រាប់លាបស្បែកក្បាលក្នុងមួយថ្ងៃពីរដងអាចជួយជំរុញការបណ្តុះសក់ឡើងវិញបាន ជាពិសេសសម្រាប់ស្ត្រី ជ្រុះសក់រ៉ាំរ៉ៃ រកមូលហេតុបង្កមិនឃើញ និងការជ្រុះសក់ដោយសារប្រើថ្នាំ ហើយអ្នកជំងឺត្រូវការប្រើថ្នាំជាចាំបាច់។  គួរបញ្ជាក់ថា ការមកជួបគ្រូពេទ្យកាន់តែឆាប់ នោះបញ្ហានឹងព្យាបាលបានកាន់តែប្រសើរ។ ©2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែត ឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិក អាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ  

• Jun 09, 2017 |
• 6 years ago |
• 1.1K views

Test

• Jun 09, 2017 |
• 6 years ago |
• 4.3K views

[ខ្លឹមៗ]មានដុំគ្រាប់តូចៗក្នុងមាត់ តិចលោមិនមែនជាមុន តែជាខ្ទុះនៅជើងធ្មេញណា៎...

ខ្ទុះនៅជើងធ្មេញ (Fistula) អាចហៅម្យ៉ាងទៀតថា Gumboil កើតឡើងនៅពេលដែលខ្ទុះបង្កទៅជាអាប់សែដែលធ្វើឲ្យសម្ពាធកើនឡើងនៅតំបន់ ជុំវិញធ្មេញ។ ប្រសិនបើខ្ទុះនោះគ្មានផ្លូវចេញ នោះវានឹងបង្កើតផ្លូវបង្ហូរចេញតាមឆ្អឹងក្បែរឫសធ្មេញ។ ផ្លូវដែលខ្ទុះនោះចេញតាមនោះហៅថា Fistula។   កត្តាបង្ក Fistula អាចបណ្តាលមកពីមូលហេតុជាច្រើនមានដូចជា៖ •  ​ ការប៉ះទង្គិចទៅលើមាត់ ឬការមានរបួស •   មេរោគ •   បន្ទាប់ពីការវះកាត់ •   មានពីកំណើត   រោគសញ្ញា ជាធម្មតា វាកើតឡើងនៅក្បែរដំបូលនៃមាត់ ឬក៏នៅលើអញ្ចាញ ដែលពិបាកនឹងកត់សម្គាល់។ គេអាចហៅវាម្យ៉ាងទៀតថា Parulis នៅពេលវាក្លាយជា ដុំគ្រាប់តូចៗកើតឡើងក្នុងមាត់ ដែលមានរាងដូចជាមុនតូចៗ ហើយនៅពេលមុននេះបែក វាបង្កើតបានជាប្រហោង។  ករណីស្រដៀងគ្នា ពេលខ្លះfistulaត្រូវបានច្រឡំ​ជាមួយរោគសញ្ញាផ្សេងទៀត និងពេលខ្លះវាកើតមកពីជំងឺផ្សេងទៀត ដូចជា៖ •   ដុំឆ្អឹង៖ វាឡើងជាដុំដែលអាចស្ទាបបាន ដុំឆ្អឹងនេះមិនចាំបាច់ត្រូវការព្យាបាលទេ។ •   ធ្មេញកប់ និងធ្មេញមិនទាន់ដុះអស់៖ នៅពេលធ្មេញកប់ មានមេរោគ នោះ fistula នឹងអាចកើតមានឡើង។ •   អាប់សែធ្មេញ ឬ ដំបៅមាត់៖ ប្រសិនបើមិនព្យាបាល វានឹងបណ្តាលឲ្យមាន ​fistulas ។ រោគវិនិច្ឆ័យ និងការព្យាបាល Fistula ត្រូវបានធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យដោយទន្តបណ្ឌិតតាមរយៈរូបរាង ឬរោគសញ្ញា ដោយមិនចាំបាច់មានតេស្តផ្សេងទៀតទេ។    ការព្យាបាល អ្នកជំងឺត្រូវប្រើប្រាស់ antibiotics ដែលផ្តល់ដោយទន្តបណ្ឌិត ហើយអាចនឹងត្រូវដកធ្មេញដែលមានមេរោគចេញប្រសិនបើនៅតែមានបញ្ហាក្រោយពី ធ្វើការព្យាបាលរន្ធឫសរួច។ ពេលខ្លះ អ្នកជំងឺត្រូវទទួលការបង្ហូរខ្ទុះនោះចោល រួចទើបធ្វើការព្យាបាលរន្ធតាមក្រោយ។ ©2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Health Time Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែត ឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិក អាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ។  

• Jun 08, 2017 |
• 6 years ago |
• 3.7K views

ការសម្លាប់ និងគ្រប់គ្រងមេរោគនៅក្នុងការអនុវត្តទន្តសាស្រ្ត

ការសម្លាប់មេរោគ គឺជាដំណើរការទាំងរូបសាស្រ្តនិងគីមី ដែលធ្វើឡើងដើម្បីសម្លាប់រាល់មេរោគមានជីវិតទាំងអស់(យោងតាម MIMS-PLAYFAIR)។ហើយតាមអង្គការសុខភាពពិភពលោកការគ្រប់គ្រងមេរោគមានគោលដៅការពារអ្នកដែលនឹងអាចឆ្លងមេរោគទាំងនៅក្នុងសហគមន៍និងនៅមជ្ឈមណ្ឌលសុខភាពនិងច្បាប់ចម្បងនៃការគ្រប់គ្រងមេរោគគឺ អនាម័យ។​ដូច្នេះការកម្ចាត់និងសម្លាប់មេរោគពិតជាសំខាន់សម្រាប់និស្សិតទន្តសាស្រ្តទន្តពេទ្យទាំងអស់ដើម្បីយល់ដឹងនិងអនុវត្តឲ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួនសម្រាប់ការព្យាបាលប្រចាំថ្ងៃ។   ៦ជំហានខាងក្រោមនេះនឹងជួយការពារអ្នកជំងឺ បុគ្គលិកនិងខ្លួនអ្នកផ្ទាល់ពីការឆ្លងមេរោគ៖ ◊ ការពារមុនពេលព្យាបាល៖ អ្វីដែលបុគ្គលទាំងអស់គួរតែធ្វើមុនពេលអនុវត្តនូវរាល់ការងារទាំងអស់ • ចាក់វ៉ាក់សាំងប្រឆាំងនឹង ថ្លើមប្រភេទ B • សាកសួរពីប្រវត្តិជំងឺទូទៅរបស់អ្នកជំងឺ ថាតើពួកគាត់មានជំងឺដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់ឬទេ • ត្រូវប្រាកដថាសម្ភារៈទាំងអស់ត្រូវវេចខ្ចប់នៅក្នុងថង់ប្លាស្ទីក និងសម្លាប់មេរោគរួច ហើយឧបករណ៍ទាំងអស់ត្រូវជូតសម្អាតដោយក្រដាស់សម្លាប់មេរោគ។ ◊ ការលាងសំអាតដៃ៖ ការលាងសម្អាតដៃមានសារៈសំខាន់ណាស់ក្នុងការការពារការឆ្លងមេរោគនៅរង្វង់អ្នកជំងឺ គ្រូពេទ្យនិងបុគ្គលិក។ រាល់អ្នកអនុវត្តផ្នែកទន្តសាស្ត្រទាំងអស់មានតួនាទីសំអាតដៃមុននិងក្រោយពេលប៉ះពាល់ជាមួយអ្នកជំងឺដោយមិនមានស្រោមដៃ។ ហើយយើងក៏អាចប្រើសម្ភារៈកម្ចាត់មេរោគដើម្បីលាងដៃបន្ថែម។ ◊ ស្រោមដៃ៖ ដៃរបស់អ្នកត្រូវតែលាងសំអាតមុននឹងពាក់ស្រោមដៃ និងស្រោមដៃទាំងអស់ប្រើបានតែម្តងរួចបោះចោល។ ចំពោះករណីក្នុងការព្យាបាលអ្នកជំងឺ HIV, HBV, HCV អ្នកគួរតែពាក់ស្រោមដៃពីរជាន់ដើម្បីការពារការឆ្លងមេរោគ។ ◊ ម៉ាសនិងវ៉ែនតា៖ ស្រោមមុខត្រូវតែមានលក្ខណៈតាមស្តង់ដានៃទំហំ កម្រាស់ និងវត្ថុដែលយកមកផលិត ហើយអាចការពារបាន៩៥%នៃមេរោគ។ ប្រសិនបើអ្នកជំងឺមានជំងឺរបេង អ្នកគួរតែពាក់ម៉ាស់ដែលទន់អាចបត់បែនបានល្អ។ ចំពោះសម្ភារៈការពារភ្នែកវិញមានជាប្រភេទកែវ ជ័រ ឬក៏សម្ភារៈថ្លាៗដែលវែងគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីការពារភ្នែករបស់អ្នកពីការខ្ទាតសម្ភារៈ ទឹកមាត់និងឈាមបានល្អ។ ◊ សម្លៀកបំពាក់ និងការគ្របនូវសម្ភារៈផ្សេងៗ៖ ទន្តបណ្ឌិត និងជំនួយការត្រូវតែស្លៀកពាក់វែងៗនិងជិតដៃ ហើយសម្ភារៈផ្សេងៗដែលមិនអាចដាក់ស្ងោរកម្ចាត់មេរោគបានត្រូវតែគ្របដោយប្លាស្ទិក និងជូតសម្អាតដោយកន្សែងសម្លាប់មេរោគ។ ◊ ការលាងសម្អាតសម្ភារៈ និងស្ងោរសម្លាប់មេរោគ៖ គ្រប់សម្ភារៈទាំងអស់ដែលប្រើរួចត្រូវតែលាងសម្អាតតាមក្បួនខ្នាត និងវេចខ្ចប់ឲ្យបានត្រឹមត្រូវមុនយកទៅអូតូក្លៅ (Autoclave)ដើម្បីស្ងោរសម្លាប់មេរោគ។ ©2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Health Time Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែត ឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិក អាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ។

• Jun 07, 2017 |
• 6 years ago |
• 8.8K views

ជំងឺកន្ទុយថ្លែន មិនមែនជាជំងឺធ្ងន់តែកកើតច្រើន

ជំងឺកន្ទុយថ្លែន គឺជាសាច់ដុះដែលមានសរសៃឈាមភ្នាសស្តើងភ្នែក។ ជំងឺនេះ មិនមែនជាការដុះសាច់ប្រភេទកាច ឬមហារីកនោះទេ តែភាគច្រើនប្រទេសក្រីក្រ ឬប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ ដូចជាប្រទេសកម្ពុជាជាដើម មានអត្រាការកើតជំងឺកន្ទុយថ្លែនកើនឡើង ហើយមានការប្រឈមខ្លាំងចំពោះប្រភេទប្រជាជនស្ថិតក្នុងវ័យ ៣០ ទៅ៤០ឆ្នាំឡើងទៅ។ ចំណែកការកើតឡើងលើស្រ្តី និងបុរស មានចំនួនប្រហាក់ប្រហែលគ្នា តែតំបន់ខ្លះចំនួនស្ត្រីអាចមានអត្រាលើសបន្តិចពីបុរស ឯការកើតឡើងលើក្មេងគឺកំរនឹងជួបប្រទះណាស់។   លក្ខណៈជំងឺកន្ទុយថ្លែន វាជាជំងឺមួយដែលស្តែងឡើងដោយមានវត្តមាននូវដុំសាច់ និងសរសៃឈាម ដែលកើតឡើងនៅលើភ្នាសស្តើងនៃភ្នែកទាំងសងខាង ឬតែម្ខាង ហើយជាញឹកញាប់វាតែងកើតឡើងនៅតំបន់ដែលមានអាកាសធាតុក្តៅ ឬតំបន់ត្រូពិច។ ចំណែកលក្ខណៈនៃការដុះកន្ទុយថ្លែននោះគឺបង្កមកពី ការកើនឡើងនូវភាពក្រាស់នៃភ្នាសស្តើងភ្នែក ដែលបណ្តាលឲ្យប៉ះពាល់ដល់ស្រទាប់ស្បែកខាងក្រៅនៃភ្នែក (Epithelium) និងស្រទាប់កញ្ចក់ភ្នែក រូមនឹងការស្តែងចេញជារោគសញ្ញា ក្រហមភ្នែក ដុះដុំសាច់ មានអាការៈរកាំ រមាស់ ចាញ់ថ្ងៃ និងស្រវាំងភ្នែកជាដើម។ កត្តាប្រឈមនៃការកើតជំងឺកន្ទុយថ្លែន ការកកើតបញ្ហាជំងឺកន្ទុយថ្លែននោះ វាស្ថិតនៅក្រោមឥទ្ធិពលនៃកត្តារួមផ្សំផ្សេងទៀត ដោយ៖ •បុគ្គលអាចរងការប៉ះពាល់លើភ្នែកពីបរិស្ថានខាងក្រៅដូចជា បរិស្ថានមិនស្អាត ប៉ះពាល់ពន្លឺថ្ងៃច្រើន ឬផ្សែង ខ្យល់ ធូលីដីផ្សេងៗ ជាញឹកញាប់ និងយូរឆ្នាំ ការជក់បារី ក៏អាចជាដើមចមនៃជំងឺកន្ទុយថ្លែនដែរ។   •ការថែរក្សាភ្នែកមិនបានល្អ និងការរលាកភ្នែកញឹកញាប់ ក៏ជាកត្តាជំរុញឲ្យមានជំងឺកន្ទុយថ្លែន។ •ការសិក្សាមួយទាក់ទងនឹងកត្តាតំណពូជបានរកឃើញថា អ្នកដែលមានជំងឺកន្ទុយថ្លែនអាចមានការប្រែប្រួលនូវហ្សែន (DNA) មួយចំនួន យ៉ាងណាមិញជំងឺនេះមិនមែនជាជំងឺតពូជទេ។ ផលវិបាក និងការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ការវិវឌ្ឍនៃជំងឺកន្ទុយថ្លែន ត្រូវទាមទាររយៈពេលយូរ នោះផលវិបាក និងការប៉ះពាល់ក៏មានការប្រែប្រួលទៅតាមកម្រិតនៃសភាពជំងឺផងដែរ តួយ៉ាង៖ •ករណីក្នុងកម្រិតតូច៖ ពុំសូវមានការប៉ះពាល់ ដែលចោទជាបញ្ហាខ្លាំងនោះទេ គ្រាន់តែបង្ហាញជាការក្រហមភ្នែក។ •ករណីក្នុងកម្រិតធំ៖ ជាដំណាក់កាលដែល សភាពជំងឺបានដុះលូតលាស់ដល់ខាងក្នុងនៃកញ្ចក់ភ្នែក ប៉ះពាល់ដល់ប្រស្រីភ្នែក ដែលជាហេតុបណ្តាលឲ្យភ្នែកស្រវាំង ខូចទម្រង់កញ្ចក់ភ្នែក និងសំឡាកកញ្ចក់ភ្នែក។ ជាទូទៅ អ្នកជំងឺអាចដឹងថាខ្លួនកំពុងមានជំងឺកន្ទុយថ្លែន ដោយសារវាស្តែងចេញជាការ ក្រហមភ្នែក រកាំ រមាស់ និងស្រវាំងភ្នែកជាដើម។ ចំណែកការពិនិត្យ អ្នកឯកទេសនឹងរកឃើញនូវដុំសាច់ លាយជាមួយសរសៃឈាម(Fibro-Vascular Tissue)ដែលមានរាងត្រីកោណ ចំណែកផ្នែកក្បាលនៃកន្ទុយថ្លែនបានដុះលូតចូលទៅក្នុងកញ្ចក់ភ្នែក។ ការព្យាបាលជំងឺកន្ទុយថ្លែន •ជាទូទៅជំងឺកន្ទុយថ្លែនដែលមានទំហំតូច មិនត្រូវការវះកាត់នោះទេ តែវាទាមទារឲ្យអ្នកជំងឺមានការយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ក្នុងការថែទាំសុខភាពភ្នែក តាមវិធីសាស្រ្តផ្សេងៗផ្តល់ដោយអ្នកជំនាញ ដើម្បីចៀសវាងជំងឺអាចមានលទ្ធភាពប្រែប្រួលទៅជាសភាពធ្ងន់ធ្ងរ។ •ចំពោះកន្ទុយថ្លែនស្ថិតក្នុងសភាពធំ  ជាទូទៅមាន រយៈពេលច្រើនឆ្នាំក្នុងការវិវិឌ្ឍខ្លួន គេមិនអាចព្យាបាលតាមរយៈការប្រើប្រាស់ជាថ្នាំបន្តក់ភ្នែកផ្សេងៗឲ្យជាដាច់នោះទេ តែវាជានិន្នាការមួយដែលតម្រូវឲ្យមានការវះកាត់បកកន្ទុយថ្លែននោះចេញ ដោយពឹងផ្អែកលើការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ និងអនុវត្តផ្ទាល់ពីសំណាក់អ្នកឯកទេសដែលមានជំនាញច្បាស់លាស់ ដើម្បីទទួលបានលទ្ធផលដែលល្អប្រសើរ។  ករណីដែលអ្នកជំងឺមិនបានទទួលការព្យាបាល ពួកគេអាចប្រឈមមុខនឹងវិបត្តិនៃគំហើញ ឬពិការភ្នែក។ វិធីសាស្រ្តការពារពីជំងឺកន្ទុយថ្លែន អ្វីដែលគួរតែយកចិត្តទុកដាក់បំផុតក្នុងការការពារខ្លួនពីជំងឺកន្ទុយថ្លែននោះ គឺត្រូវស្គាល់ឲ្យបានច្បាស់ពីកត្តាដែលអំណោយផលដល់ការកកើតនៃជំងឺនេះឡើង តួយ៉ាង គួរចៀសវាងប៉ះពាល់ផ្ទាល់នឹងពន្លឺថ្ងែរយៈពេលយូរ ការបន្ថយការប្រឈមទៅនឹងផ្សែង ធូលីដី ឬខ្យល់ មិនគួរជក់បារី និងអនុវត្តអនាម័យស្អាតចំពោះសុខភាពភ្នែក ជាពិសេសគួរទៅធ្វើការពិគ្រោះជាមួយអ្នកឯកទេសផ្នែកចក្ខុរោគ ប្រសិនអ្នកមានបញ្ហាភ្នែកកើតឡើង។ © 2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Health Time Corporation ​​​​ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូលប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែត ឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិក អាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ    

• Jun 07, 2017 |
• 6 years ago |
• 5.5K views

ការឈឺចាប់នៅសន្លាក់ឆ្អឹងថ្គាម( TMJ pain)

តើលោកអ្នកមានធ្លាប់ វិលមុខ ឈឺក្នុងត្រចៀក ឈឺមុខ ក្បាល ក ស្មា និងខ្នងដែររឺទេ? ការយល់ដឹងពីមូលហេតុ និងការព្យាបាល បញ្ហានៅនឹងសន្លាក់ឆ្អឹងថ្គាម មនុស្សជាច្រើនទទួលរងនូវអាការៈវិលមុខឈឺត្រចៀក មុខ ក្បាល ក ស្មា និងខ្នងដោយមិនដឹងពីមូលហេតុនៃការឈឺទាំងនេះឡើយ។ កាលពីមុនអ្នកជំងឺជាច្រើនដែលបានទៅជួបគ្រូពេទ្យដើម្បីព្យាបាលបញ្ហាឈឺចាប់ទាំងនេះត្រូវបានប្រាប់ថាវាបណ្តាលមកពីអារម្មណ៍របស់គាត់ប៉ុណ្ណោះហើយពួកគេត្រូវទៅជួបគ្រូពេទ្យឯកទេសពីម្នាក់ទៅម្នាក់ទៀត។ បន្ទាប់ពីការព្យាបាលប៉ុន្មានឆ្នាំដែលមិនទទួលបានជោគជ័យ អ្នកជំងឺទាំងនោះបានស៊ាំនឹងការរស់នៅជាមួយនឹងការឈឺចាប់របស់ខ្លួនដោយប្រើប្រាស់ថ្នាំបំបាត់ការឈឺចាប់ដែលអាចទិញដោយមិនត្រូវការវេជ្ជបញ្ជាជាពិសេសថ្នាំអាស្ពីរីន (aspirin)។ ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃនេះគេបានដឹងថាបណ្តុំរោគសញ្ញានៃការឈឺសន្លាក់ឆ្អឹងថ្គាម (Temperomandibular Joint Syndrome) មានទាក់ទងនឹងរោគសញ្ញាដែលមិនអាចព្យាបាលខាងលើ និងជំងឺនៃការឈឺចាប់ផ្សេងៗ។ ការឈឺចាប់ដែលបានរៀបរាប់ខាងលើគឺជារោគសញ្ញានៃបណ្តុំសញ្ញានៃការឈឺសន្លាក់ឆ្អឹងថ្គាម។ សព្វថ្ងៃនេះដោយមានចំណេះដឹងថ្មីនិងបច្ចេកវិទ្យាថ្មី ទន្តបណ្ឌិតមានសមត្ថភាពក្នុងការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ និងព្យាបាលបញ្ហាសន្លាក់ឆ្អឹងថ្គាមដែលពីមុនមកតែងតែត្រូវបានគេមើលរំលង។ លើសពីនេះទៀតអ្នកជំនាញខាងវេជ្ជសាស្ត្រក៏បានដឹងផងដែរពីការជាប់ពាក់ព័ន្ធរបស់វិស័យទន្តសាស្ត្រទៅនឹងជំងឺនេះហើយគ្រូពេទ្យក៏បានណែនាំអ្នកជំងឺពីការព្យាបាលជំងឺនេះជាមួយទន្តបណ្ឌិតដែលមានជំនាញផ្នែកសន្លាក់ផងដែរ។ កំណាំធ្មេញមិនល្អ និងសន្លាក់ឆ្អឹងថ្គាម (Malocclusion & The Temperomandibular Joint) សន្លាក់ថ្គាមរបស់អ្នកដែលទប់ថ្គាមខាងក្រោមរបស់អ្នកឲ្យនៅនឹងកន្លែងត្រូវបានចងភ្ជាប់នៅក្រោមលលាដ៍ក្បាលរបស់អ្នកដោយសារប្រព័ន្ធសាច់ដុំ និងសរសៃពួដ៏សាំញ៉ាំ។ សន្លាក់ថ្គាមដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជា TMJ ជាផ្នែកមួយដែលស្មុគស្មាញជាងគេក្នុងខ្លួនយើង។ សន្លាក់ថ្គាមដែលព័ទ្ធដោយសាច់ដុំ និងកំណាំធ្មេញរបស់អ្នកមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងជិតស្និទ្ធដោយមានឥទ្ធិពលទៅលើគ្នានៅពេលដែលអ្នកធ្វើចលនាថ្គាមដូចជាពេលនិយាយ និងទំពារ។ ពេលធ្មេញខាំត្រូវគ្នាល្អគេហៅថាកំណាំធ្មេញល្អ (Ideal Occlusion)។ នៅពេលដែលធ្មេញរបស់អ្នកមានកំណាំធ្មេញមិនល្អនៅពេលនោះសន្លាក់ឆ្អឹងថ្គាមរបស់អ្នកប្រឹងរេទៅកន្លែងថ្មីដើម្បីជំរុញអោយកំណាំធ្មេញខាំត្រូវល្អនៅពេលនោះវាត្រូវបានគេហៅថា “កំណាំធ្មេញមិនល្អ (Malocclusion)”។ នៅពេលដែលមានកំណាំធ្មេញមិនល្អបើទោះបីជាអ្នកអាចទំពារបានប៉ុន្តែត្រូវបន្ថែមកំលាំងសង្កត់ទៅលើសន្លាក់ថ្គាមនិងសាច់ដុំដើម្បីសម្រួលដល់ធ្មេញ។ រោគសញ្ញានៃធ្មេញខុសជួរមានដូចជាញេញធ្មេញ សង្កៀតធ្មេញ មានភាពតឹងលើសាច់ដុំនិងសរសៃពួ ករណីខ្លះកើតមានឡើងនៅពេលគេងលក់។ ផលដែលទទួលបានពីសញ្ញាទាំងនេះគឺឈឺក្បាលឈឺសាច់ដុំ និងឈឺក្នុងមុខ ក ស្មា និងខ្នង វិលមុខ ឈឺត្រចៀក ហឹងត្រចៀក និងបញ្ហាជាច្រើនផ្សេងទៀត។ ថែមទៅលើលក្ខខណ្ឌសាមញ្ញទាំងនេះដែលជារឿយៗទាក់ទងនឹងកំណាំធ្មេញមិនល្អ និងបណ្តាលឲ្យមានការឈឺចាប់នៅខាងក្នុង និងជុំវិញសន្លាក់ឆ្អឹងថ្គាមមានលក្ខខណ្ឌដទៃទៀតដែលអាចប៉ះពាល់ដល់មុខងា និងផាសុខភាពនៃសន្លាក់ និងសុខភាពខ្លួនអ្នកទាំងមូល។ លក្ខខណ្ឌទាំង នេះរួមទាំងជំងឺការខ្វះសារធាតុចិញ្ចឹម (ឧ. ជំងឺប្រគ្រីវ) ដុះដុំសាច់ការប៉ះទង្គិច និងការបង្ករោគ។ ការធ្វើរោគរោគវិនិច្ឆ័យបញ្ហា ( Diagnosing The Problem ): មុនពេលធ្វើការសម្រេចលើការព្យាបាលបញ្ហារបស់អ្នក ដំណើរការនៃការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជាច្រើនត្រូវតែធ្វើជាចាំបាច់។ ការថតកាំរស្មី X-Ray ត្រូវធ្វើដើម្បីថតសន្លាក់ថ្គាម។ តេស្តនេះបង្ហាញនូវរូបភាពច្បាស់ពីទ្រង់ទ្រាយនៃសន្លាក់ឆ្អឹងថ្គាម និងទីតាំងនៃរចនាសម្ព័ន្ធផ្សេងៗនៅក្នុងសន្លាក់ថ្គាមរបស់អ្នក។ ការថតកាំរស្មីដែលផ្តល់រូបភាពអាចមើលឃើញដោយភ្នែកផ្ទាល់ត្រូវបានគេប្រើជាវិធីសម្រាប់រកជំងឺដែលកើតនៅក្នុងសន្លាក់ថ្គាម។ Jaw positioners អាចត្រូវប្រើដោយឧបករណ៍ដែលហៅថា SPLINT ត្រូវបានប្រើមួយរយៈ រហូតដល់បាត់ការឈឺចាប់។ ការព្យាបាលជាអចិន្រ្តៃយ៍ ត្រូវធ្វើបន្តដោយការតម្រឹមធ្មេញ ការពត់ធ្មេញ  និងការដាក់ធ្មេញ។ ដើម្បីសិក្សាពីទំនាក់ទំនងនៃធ្មេញ និងសន្លាក់ឆ្អឹងថ្គាមរបស់អ្នកជំងឺវាជារឿងចាំបាច់ណាស់ក្នុងការមើលពីរបៀប នៃសន្លាក់ដែលដឹកនាំចលនាថ្គាមក្រោយដោយមិនមានការរំខានពីរ៉េផ្លិច និងសាច់ដុំដែលជានិច្ចកាលជាការសម្រួលដល់កំណាំធ្មេញបានល្អ។ ដើម្បីធ្វើបែបនេះបាន Record ត្រូវបានវាស់វែងលើទំនាក់ទំនងធ្មេញនិងថ្គាម (Centric Relation)។ នៅពេលដែល Record ស្តីពីសន្លាក់ត្រូវបានធ្វើរួចគេត្រូវប្រើ (Articulator) ដើម្បីរកទំនាក់ទំនងនៃចលនាថ្គាមអ្នក និងការខាំដោយអាចត្រូវធ្វើនៅខាងក្រៅមាត់ដោយត្រូវវិភាគទៅលើសន្លាក់និងបន្ទាប់មកដៅទីតាំងក្នុងមាត់ដើម្បីឲ្យកំណាំធ្មេញបានល្អនិងមានមុខងារត្រឹមត្រូវ។ បែបបទនៃការព្យាបាល បន្ទាប់ពីធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យបញ្ហានេះ របៀបព្យាបាលផ្សេងៗគ្នាអាចនឹងត្រូវបានណែនាំឲ្យធ្វើ។ ដំណាក់កាលដំបូងនៃការព្យាបាលមានបំណងលុបបំបាត់ការឈឺចាប់នៃសន្លាក់ឆ្អឹងថ្គាមដែលជារោគសញ្ញាបណ្តាលពីបញ្ហាពិតប្រាកដ។ ក្នុងដំណាក់កាលទីពីរ ការព្យាបាលនឹងធ្វើទៅលើបញ្ហានៃការឈឺចាប់នេះ។ វិធីព្យាបាលសន្លាក់ឆ្អឹងថ្គាម នឹងត្រូវពន្យល់ជាសង្ខេបដូចខាងក្រោមនេះ៖ ១. Occlusal Equilibration៖ ក្នុងការព្យាបាល Occlusal Equilibration ធ្មេញនៅផ្នែកខាងលើ ឬផ្ទៃទំពារនឹងត្រូវឆាបជារូបរាងថ្មី។ ការធ្វើបែបនេះដើម្បីជួយសម្រាលសម្ពាធទៅលើធ្មេញនីមួយៗ។ ដំណើរការនៃការឆាបធ្មេញត្រូវបានគេរកឃើញថាជាវិធីដោះស្រាយស្ថានភាពដែលបណ្តាលឲ្យពិបាកនៅនឹងក្បាល ក និងស្មា និងការខូចខាតរចនាសម្ព័ន្ធរបស់ធ្មេញ។ Occlusal Equilibration អាចយកទៅប្រៀបនឹងដុំក្រួសនៅក្នុងស្បែកជើងអ្នក។ នៅពេលដែលមានក្រួសនៅក្នុងនោះ ជើងរបស់អ្នកនឹងដឹងភ្លាម ហើយអ្នកនឹងចាប់ផ្តើមដើរដោយជើងថ្នមៗ។ ចំពោះកំណាំធ្មេញមិនល្អក៏មានការទើសដែរដូចជា ធ្មេញលូតខ្ពស់ដែលធ្វើឲ្យអ្នកមិនស្រួល។ ថ្គាមក៏សម្របទៅតាមការតម្រៀបគ្នាមិនត្រូវរបស់ធ្មេញ។ ក្នុងការធ្វើ Equilibration ធ្មេញដែលដុះវែងពេកនឹងត្រូវឆាបឲ្យមានរូបរាងល្អជាងមុន(Reshape)។ ២. Occlusal Restoration៖ Occlusal Restoration ទាក់ទងទៅនឹងការផ្លាស់ប្តូរធ្មេញ ឬការដាំធ្មេញឡើងវិញបន្ថែមទៅលើដំណើរការនៃការឆាបរូបរាងរបស់ធ្មេញដែលកាត់ផ្នែកខាងលើនៃធ្មេញ។ ដូចនេះធ្វើឲ្យសាច់ដុំមុខ និងសាច់ដុំថ្គាមរបស់អ្នកបានសម្រាក។ ៣. Splint/Jaw Repositioner Appliances៖ Splint/Jaw Repositioner Appliancesមិនត្រឹមតែប្រើសម្រាប់ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យនោះទេប៉ុន្តែវាក៏ប្រើបំបាត់ការពិបាកទំពារ និងការឈឺចាប់។ បន្ទាប់មកការព្យាបាលដំណាក់ការទី២ការព្យាបាលធ្មេញដោយការពត់ធ្មេញ ការស្រោបធ្មេញ ការតម្រឹមធ្មេញអាចនឹងត្រូវបានណែនាំឲ្យធ្វើដើម្បីឲ្យការទំពារបានល្អដែលផ្តល់សុខភាពល្អដល់អ្នក។ ៤. ការភ្ញោជសាច់ដុំ៖ ការព្យាបាលដោយភ្ញោជសាច់ដុំអាចសម្រួលការឈឺចាប់មុននិងក្នុងពេលដំណើរការនៃការព្យាបាល។ ៥. T-Scan៖ ជាប្រព័ន្ធវិភាគ Digital Occlusal តែមួយគត់របស់ផ្នែកទន្តសាស្ត្រ M-Scan, Bio-Ten and JVA ការព្យាបាលឲ្យបានឆាប់គឺសំខាន់ណាស់។ សារៈសំខាន់នៃការព្យាបាលឲ្យបានឆាប់គឺពិតជាសំខាន់ណាស់។ បញ្ហាសន្លាក់ឆ្អឹងថ្គាមអាចកើតឡើងគ្រប់ក្នុងដំណាក់កាលណាមួយហើយវិវឌ្ឍទៅកាន់តែអាក្រក់ទៅៗ។ ដូចនេះហើយបញ្ហាបន្តិចបន្តួចក្នុងពេលបច្ចុប្បន្នអាចក្លាយជាប្រភពនៃការឈឺចាប់នៅពេលអនាគត។ ថែមលើនេះទៀតឱកាសជោគជ័យក្នុងការព្យាបាលកើនឡើងខ្ពស់ប្រសិនបើឆាប់ធ្វើការព្យាបាល។ បកស្រាយដោយ មន្ទីរព្យាបាលធ្មេញ អន្តរជាតិ​ ©2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Health Time Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ។​

• Jun 05, 2017 |
• 6 years ago |
• 7.2K views

ភាពសាហាវនៃជំងឺរើមមាត់​

មេរោគតូចៗសាហាវជាងអ្វីដែលអ្នកគិតទៅទៀត ពួកវារំខាន​ បំផ្លាញ និងរុករានក្នុងខ្លួនរបស់មនុស្សយើង។ ស្រដៀងគ្នានេះដែរ វីរុស Herpes simplex​ ក៏ជាភ្នាក់ងារបង្ករោគ ដែលមិនត្រឹមតែរំខានដល់ប្រព័ន្ធក្នុងរាងកាយរបស់អ្នកប៉ុណ្ណោះទេ តែវាថែមទាំងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់រូបរាងខាងក្រៅរបស់អ្នកផងដែរ។​ ប្រហែលជាមានការគិតថា វីរុស និងបាក់តេរី អាចបំបាត់បានដោយការប្រើប្រាស់ថ្នាំ ប៉ុន្តែនេះជាកំហុសឆ្គង ព្រោះថាការឆ្លងរោគមួយចំនួនមានលក្ខណៈធ្ងន់ធ្ងរ ដែលតម្រូវឲ្យអ្នកមានវិធានការណ៍ការពារ ស្របពេលជាមួយនឹងការព្យាបាលបែបវេជ្ជសាស្ត្រ។  សូមកុំច្រឡំបន្តទៀត អ្នកនឹងទទួលបានចម្លើយ ពីចម្ងល់របស់អ្នក តាមរយៈអត្ថបទខាងក្រោម៖ តើជំងឺរើមមាត់ជាអ្វី? នៅពេលដែលវីរុស Herpes simplex ធ្វើឲ្យឈឺអញ្ចាញធ្មេញ អណ្តាត បបូរមាត់ ក្រអូមមាត់ខាងលើ និងផ្នែកខាងក្នុងនៃថ្ពាល់របស់អ្នក។​ លក្ខខណ្ឌទាំងនេះ បញ្ជាក់ពីជំងឺរើមមាត់។ ដោយសារតែនេះជាជំងឺកើតពីមេរោគ នោះរោគសញ្ញានៅលើខ្លួនមួយចំនួនត្រូវបានលេចឡើង ដូចជា ក្តៅខ្លួន និងឈឺសាច់ដុំ។ ស្បែករបស់អ្នក ឬស្រទាប់ភ្នាសសើម គឺជាច្រកចូលរបស់វីរុសប្រភេទនេះ។ នៅពេលដែលវីរុសចូលក្នុងខ្លួនអ្នក វានឹងបង្កបង្កើនចំនួន​ យ៉ាងឆាប់រហ័ស។ ដោយឡែក​ ជំងឺរើមអាចឆ្លង ពីមនុស្សម្នាក់​ទៅមនុស្សម្នាក់ទៀតបាន ប្រសិនបើអ្នកទៅប៉ះស្បែក ទឹកមាត់ និងភ្នាសសើមរបស់អ្នកជំងឺ។ មិនមានការកំណត់ណាច្បាស់ពីភាពសាហាវរបស់វាទេ ហើយជំងឺនេះអាចកើតឡើងលើមនុស្សគ្រប់អាយុ និងគ្រប់ពេល។ ប្រជាជនប្រហែល៥០%ក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក បានឆ្លងមេរោគនេះ និងកើតជំងឺរើមនេះ។ យោងតាមការស្រង់មតិនាពេលថ្មីៗ គេសន្និដ្ឋានថា កុមារងាយឆ្លងមេរោគរើមជាងគេ។ មូលហេតុនៃការរកឃើញនេះ អាចនឹងមិនសូវសម ប៉ុន្តែវាជារឿងពីរ​ ដែលថានៅពេលក្មេងៗត្រូវសាច់ញាតិ ឬមិត្តភក្តិថើប ពួកគេបានឆ្លងវីរុសរើមបាត់ទៅហើយ។​ ទោះជាយ៉ាងណា​ក៏ដោយ វាមិនត្រឹមតែឆ្លងតាមការប៉ះពាល់គ្នាតែម្យ៉ាងនោះទេ ពេលខ្លះវាក៏កើតឡើងតាមរដូវ ដែលវីរុសនេះមានឥទ្ធិពលខ្លាំង និងធ្វើឲ្យអ្នកផ្ទុក មេរោគកើតជំងឺនេះ ដោយមិនមានរោគសញ្ញាណាលេចឡើង។ បាតុភូតនេះ ត្រូវបានគេស្គាល់ថា ជាការបង្ករោគដោយមិនមានរោគសញ្ញា។ នៅពេលដែលអ្នករួមភេទតាមមាត់ ឱកាសនៃការកើតជំងឺរើមមាត់នឹងកើនឡើងបន្ថែម ព្រោះថាមេរោគនេះជួនកាល ក៏បង្ករោគដោយមិនបង្ហាញនូវរោគសញ្ញាណាដែរ។ ប៉ុន្តែអ្នកគួរតែចៀសវាង រួមភេទជាមួយអ្នកដែលកំពុងមាន ឬធ្លាប់មានជំងឺរើមនៅប្រដាប់ភេទ។ ការការពារដោយប្រើស្រោមអនាម័យក្នុងពេលរួមភេទ អាចការពារអ្នកមិនត្រឹមតែ ពីមេរោគរើមនៅមាត់ប៉ុណ្ណោះទេ តែវាក៏អាចកាត់បន្ថយហានិភ័យក្នុងការឆ្លងជំងឺកាមរោគផងដែរ។ ដូចនេះអ្នកគួរតែចាប់វិធានការណ៍ការពារខ្លួន ពីជំងឺទាំងនេះ។ តើវីរុសរើមមានប៉ុន្មានប្រភេទ? វីរុសរើមត្រូវបានគេបែងចែកជា២គឺ HSV-1 និងHSV-2។ តើអ្នកធ្លាប់ឮពីជំងឺរើមនៅប្រដាប់បន្តពូជទេ? ជំងឺរើមនៅប្រដាប់បន្តពូជបណ្តាលមកពីវីរុសរើម​ ប៉ុន្តែ តើជាប្រភេទណាមួយ HSV-1 ឬ HSV-2? វីរុសទាំងពីរប្រភេទនេះសុទ្ធតែបង្កឲ្យមានរើមនៅនឹងប្រដាប់ភេទ និងរើមនៅនឹងមាត់។ តើជាការច្រលំឬ? នេះមិនខុសទេ ដែលថាវីរុសទាំងពីរមាន DNAផ្សេងគ្នា។ ប្រហែល៨០% នៃករណីជំងឺរើមនៅមាត់បណ្តាលមកពី HSV-1 ប៉ុន្តែក៏មាន ការរាយការណ៍ថា វីរុសប្រភេទ១នេះ អាចជាមូលហេតុ នៃជំងឺរើមនៅនឹងប្រដាប់ភេទមួយភាគតូចផងដែរ។ ចំពោះ HSV-2 វាផ្ទុយគ្នាជាមួយនឹង HSV-1។ ជំងឺរើមនៅប្រដាប់បន្តពូជភាគច្រើន បណ្តាលមកពី SHV-2 ប៉ុន្តែប្រហែល ២០% អាចធ្វើឲ្យកើតជំងឺរើមមាត់។​​ សូមកុំមើលងាយវីរុសប្រភេទនេះឲ្យសោះ ព្រោះការឆ្លងរបស់វាលឿន ហើយអាចមានសកម្មភាព បានភ្លាមដោយសារតែការមិនបានយកចិត្តទុកដាក់លើសុខភាពរបស់អ្នកតែបន្តិចបន្តួចប៉ុណ្ណោះ។ ©2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Health Time Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែត ឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិក អាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ។  

• Jun 05, 2017 |
• 6 years ago |
• 14.4K views

គ្រោះថ្នាក់នៃជំងឺលើសឈាម!

និយមន័យ ជំងឺលើសឈាម ជាជំងឺមួយប្រភេទ ដែលភាពធន់នៃភ្នាសសរសៃឈាមមានលក្ខណៈខុសពីធម្មតា ជាហេតុធ្វើឲ្យសម្ពាធឈាមឡើងខ្ពស់លើសពី ១៤០/៩០មីលីម៉ែត្របារ៉ត (140/90mmHg)។ ជំងឺលើសសម្ពាធឈាមត្រូវបានបែងចែកជា៣កម្រិត៖ •កម្រិត១ (ស្រាល) សម្ពាធឈាមស្ថិតនៅចន្លោះ ១៤០-១៥៩/៩០-៩៩ មីលីម៉ែត្របារត •កម្រិត២ (មធ្យម) សម្ពាធឈាមស្ថិតនៅចន្លោះ ១៦០-១៧៩/១០០-១០៩ មីលីម៉ែត្របារត •កម្រិត៣ (ធ្ងន់) សម្ពាធឈាមលើសឬស្មើនឹង ១៨០/១១០ មីលីម៉ែត្របារត។ រោគសញ្ញា ជាទូទៅអ្នកជំងឺនឹងលេចចេញរោគសញ្ញា៣គួរឲ្យកត់សម្គាល់៖ •វិលមុខ •តឹងកញ្ចឹងក •មានបញ្ហាភ្នែក (ពិបាកក្នុងការមើល)។ មូលហេតុ និងកត្តាហានិភ័យ លើសឈាមអាចត្រូវបានបង្កឡើងដោយកត្តាជាច្រើនរួមមាន៖ •លើសទម្ងន់ •អ្នកដែលគិតច្រើន •ការទម្លាប់ញ៉ាំអាហារប្រៃ •អ្នកដែលចូលចិត្តញ៉ាំគ្រឿងស្រវឹង និងកាហ្វេ •ការប្រើថ្នាំមួយចំនួន៖ ប្រភេទថ្នាំប្រឆាំងនឹងការរលាក (Corticoid) ក្រៅពីមូលហេតុខាងលើ លើសឈាមក៏អាចមានកត្តាហានិភ័យជាច្រើនទៀត រួមមាន៖ •ជំងឺដែលប៉ះពាល់លើសាច់តម្រងនោម ឬស្ទះសរសៃឈាមតម្រងនោម •មានបញ្ហាទាក់ទងនឹងអ័រម៉ូនអង់ដូគ្រីន •Coarctation aortic (affections du SNC) •ការមានបញ្ហារលាកប្រព័ន្ធប្រសាទ •មានបញ្ហាលើប្រឹសបេះដូង •ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះក្នុងករណីមួយចំនួន។ ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ជំហានដំបូងនៃការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យថា គាត់ពិតជាមានជំងឺលើសឈាមនេះប្រាកដមែន គឺត្រូវផ្អែកលើរោគសញ្ញាសំខាន់ទាំង៣ដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ។ ករណីរកឃើញថា អ្នកជំងឺមានរោគសញ្ញា ស្រវាំងភ្នែក តឹងកញ្ចឹងក ឬវិលមុខ ធេងធោងនោះ គ្រូពេទ្យនឹងធ្វើការវាស់សម្ពាធឈាមបន្ទាប់ពីឲ្យអ្នកជំងឺសម្រាក១០នាទី។ ជាលទ្ធផល ប្រសិនបើឃើញសម្ពាធឈាមលើសពីធម្មតា គឺលើសពី១៤០/៩០ មីលីម៉ែត្របារត (140/90mmHg) នោះអាចសន្និដ្ឋានបានថាជាជំងឺលើសឈាម។ ការព្យាបាល អ្នកជំងឺលើសឈាមត្រូវទៅជួបពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យជំនាញ ដើម្បីត្រួតពិនិត្យ តាមដានឲ្យបានច្បាស់លាស់ និងជ្រើសរើសប្រភេទថ្នាំបញ្ចុះសម្ពាធឈាមដែលស័ក្តិសម។ ប្រភេទថ្នាំទាំងនោះ អាចរួមមានដូចជា៖ •ឱសថបញ្ចុះទឹកនោម (Thiazide Diuretics) •β blocker •ឱសថរារាំងដោយផ្ទាល់លើការបញ្ចេញរ៉េនីន (Renin Inhibitors) •ឱសថរារាំងការចូលរបស់កាលស្យូម (Anticalcium) •ពង្រីកសរសៃឈាមអាកទែដោយផ្ទាល់ (Vasodilator direct) •conversion enzyme inhibitor •Angiotensin II receptor blockers (ARBs) •Central-Acting agents។ បន្ថែមពីលើការប្រើប្រាស់ថ្នាំអ្នកជំងឺត្រូវ៖ •ធ្វើលំហាត់ប្រាណដែលអាចបន្ធូរភាពតានតឹង យ៉ាងហោចណាស់៣ដង ក្នុង១សប្តាហ៍  •កំណត់របបអាហារត្រឹមត្រូវ៖ អាហារដែលមានជាតិប្រៃត្រូវឲ្យតិចជាង២ក្រាម បរិភោគបន្លែដែលសម្បូរជាតិ ម៉ាញ៉េស្យូម ប៉ូតាស្យូម វីតាមីនC និងវីតាមីនE។ ផលវិបាក ប្រសិនបើអ្នកជំងឺពុំបានទទួលការព្យាបាលត្រឹមត្រូវ គាត់អាចប្រឈមនឹងបញ្ហាមួយចំនួន ដូចខាងក្រោម៖ •ខ្វាក់ភ្នែក •ខ្សោយតម្រងនោម •ពិការ ឬស្លាប់មួយចំហៀងខ្លួន •មានគ្រោះថ្នាក់ដល់ខួរក្បាល •មានគ្រោះថ្នាក់ដល់បេះដូង (ខ្សោយបេះដូង) •ជួនកាល អាចរហូតដល់បាត់បង់ជីវិត។ ការការពារ ដើម្បីអាចការពារជំងឺនេះលោកអ្នកគួរ៖ •ហាត់ប្រាណ ៣០នាទីក្នុងមួយថ្ងៃ និង៣ដងក្នុងមួយសប្តាហ៍ ដោយជ្រើសរើសទីតាំងឲ្យបានសមស្រប និងពន្លឺគ្រប់គ្រាន់ •របបអាហារត្រឹមត្រូវ ដោយចៀសវាងអាហារប្រៃ គ្រឿងស្រវឹង បន្ថែមការញ៉ាំបន្លែស្រស់ ដែលសម្បូរជីវជាតិម៉ាញ៉េស្យូម ប៉ូតាស្យូម វីតាមីនC និងEឲ្យបានច្រើន។ យ៉ាងណាមិញ ក៏មានកត្តាផ្សេងទៀតដែលអ្នកគួរយល់ដឹងអំពីវិធីការពារខ្លួនពីជំងឺនេះផងដែរ ដែលមាននៅក្នុងអត្ថបទ វិធី ៦យ៉ាងការពារអ្នកពីជំងឺលើសសម្ពាធឈាម បកស្រាយដោយ ៖​ វេជ្ជបណ្ឌិត ហែន វណ្ណា ឯកទេសសង្រ្គោះបន្ទាន់ សណ្តំជំងឺបេះដូង និងសរសៃឈាម និងជាប្រធានផ្នែកសង្រ្គោះបន្ទាន់ និងសណ្តំជំងឺបេះដូងនៅមន្ទីរពេទ្យព្រះកេតុមាលា អាគារបេះដូង ©2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Health Time Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែត ឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិក អាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ។​​