Articles

Your cart (4)

Basic hooded sweatshirt in pink

Color: Pink
Size: S

$15.00 ~~$31.00~~

Mid-rise slim cropped fit jeans

Size: M

$76.00

Men fashion gray shoes

Color: Gray
Size: 10.5

$84.00

Subtotal: $198.65

Checkout

Sort By

Mar 01, 2017 |
7 years ago |
9.5K views

កាន់តែច្បាស់ពីជំងឺរលាកស្រោមខួរ

ជំងឺរលាកស្រោមខួរក្បាល ជាការរលាកស្រទាប់ការពារដែលនៅជុំវិញខួរក្បាល និងខួរឆ្អឹងខ្នង ហើយវាបង្កឡើងដោយមេរោគខុសៗគ្នា ដូចជា ពពួកបាក់តេរី និងវីរុស។ ក្រៅពីនេះ ជំងឺរលាកស្រោមខួរក្បាលក៏អាចបណ្តាលមកពីការចម្លងរោគពីសរីរាង្គផ្សេងទៀតនៃរាងកាយ ដោយមេរោគទាំងនោះបានធ្វើដំណើរតាមចរន្តឈាមទៅកាន់ស្រទាប់ខួរក្បាល។ តើអ្វីជាអ្នកបង្កជំងឺរលាកស្រោមខួរ? ជាទូទៅ ជំងឺរលាកស្រោមខួរក្បាល ចែកជាពីរប្រភេទដែលអាចជាការបង្ករោគដោយពពួកបាក់តេរី និងវីរុស។ បាក់តេរី៖ មានប្រភេទបាក់តេរីជាច្រើនក្នុងការបង្ករោគដែលវាប្រែប្រួលទៅតាមអាយុរបស់កុមារ៖ • ប្រភេទបាក់តេរីក្រុម B Streptococcus, Escherichia coli នឹង Listeria អាចងាយកើតឡើងចំពោះទារកដែលទើបនឹងកើត។ •កុមារដែលមានអាយុចាប់ពី ១ខែឡើងទៅអាចប្រឈមការបង្ករោគជាញឹកញាប់ដោយពពួកបាក់តេរី Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenza type B (Hib) និង Neisseria meningitidis។ គេសង្កេតឃើញមានការថយចុះនូវជំងឺរលាកស្រោមខួរក្បាលបង្ករោគដោយពពួក Hib ដោយមានការប្រើប្រាស់នូវវ៉ាក់សាំងជាប្រចាំចំពោះកុមារ។ វីរុស៖ វីរុសទូទៅដែលបង្កជាជំងឺរលាកស្រោមខួរក្បាលស្ថិតក្នុងគ្រួសារ Enterovirus។ វាជាប្រភេទវីរុសដែលងាយចម្លងដោយផ្ទាល់តាមរយៈលាមកដូចជាពេលផ្លាស់ប្តូរខោទឹកនោម ឬដោយប្រយោល តាមរយៈទឹកមិនស្អាត ម្ហូបអាហារ និងផ្ទៃខាងក្រោម។ មានប្រភេទវីរុសមួយចំនួនទៀតផងដែរ ដែលអាចបង្ករោគតាមដំណក់ទឹកក្នុងបរិយាកាស ការប៉ះពាល់ផ្ទាល់ កំឡុងពេលសម្រាលកូន ឬតាមការខាំរបស់សត្វ(ឆ្កែដែលមានជំងឺ) ឬសត្វល្អិត (មូស ឬចៃ)។ ការកំណត់ឲ្យច្បាស់ពីប្រភពនៃការចម្លងរោគជាការចាំបាច់ ដោយហេតុថាជំងឺរលាកស្រោមខួរក្បាលដែលបង្កដោយពពួកបាក់តេរី ជាជំងឺធ្ងន់ធ្ងរដែលត្រូវការការព្យាបាលឲ្យទាន់ពេលវេលា បើមិនដូច្នេះទេ វាអាចបណ្តាលឲ្យគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត ឬបាត់បង់នូវសមត្ថភាពនៃការស្តាប់ និងការរៀនសូត្ររបស់កុមារ។ ផ្ទុយទៅវិញ ជំងឺដែលបង្កដោយពពួកវីរុស ជាជំងឺស្រាលពុំបណ្តាលឲ្យមានបញ្ហា ឬស្លាប់ឡើយ។ តើអ្វីខ្លះជាកត្តាប្រឈម? ពពួកបាក់តេរី ជាធម្មតារស់នៅដោយមិនបង្កជារោគសញ្ញានៅក្នុងបំពង់ក ដែលអាចឆ្លងទៅកាន់មនុស្សដទៃទៀតតាមការក្អក កណ្តាស់ និងថើប។ កុមារដែលមានអាយុនៅក្រោម ១៨ខែមានការប្រឈមខ្ពស់ទៅនឹងការកើតជំងឺរលាកស្រោមខួរនេះដោយសារប្រព័ន្ធភាពស៊ាំនៃរាងកាយរបស់ពួកគេពុំមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការទប់ទល់ជាមួយជំងឺនៅឡើយ។ ចំណែកកត្តាប្រឈមផ្សេងទៀតអាចមកពីការប៉ះពាល់ផ្ទាល់ជាមួយអ្នកជំងឺរលាកស្រោមខួរក្បាល អ្នកមានជំងឺរលាកត្រចៀក ឬច្រមុះ ការធ្វើដំណើរទៅកាន់កន្លែងដែលមានមេរោគ (sub-Saharan Africa) ការប៉ះទង្គិចក្បាល បញ្ហាប្រព័ន្ធភាពស៊ាំ ការកែតម្រូវ cochlear (ផ្នែកក្នុងត្រចៀក) និងបម្រែបម្រួលសរីរាង្គផ្សេងៗ។ តើរោគសញ្ញាកើតមានដូចម្តេច? ពុំមានលក្ខណៈខុសគ្នារវាងរោគសញ្ញានៃជំងឺបង្កដោយបាក់តេរី ឬវីរុសនោះទេ យ៉ាងណាមិញ រោគសញ្ញាតែមួយផ្នែក គេមិនទាន់អាចបែងចែកថាជាជំងឺបង្កដោយបាក់តេរី ឬវីរុសបានច្បាស់នោះទេ។ រោគសញ្ញាដែលអាចស្តែងចេញជាទូទៅមានដូចជា៖ •ទារកអាចមានអាការៈគ្រុនក្តៅ រួមជាមួយការមិនឃ្លានអាហារ ក្អួត រាក និងស្បែកឡើងកន្ទួល។ ករបស់កុមារអាចប្រែទៅជារឹង ឬលលាដ៍ក្បាលទន់ អស់កម្លាំង ឬល្ហិតល្ហៃ។ •ជង្គង់បត់ឡើងទៅកាន់ដងខ្លួនភ្លាមៗ នៅពេលបត់កទៅខាងមុខ ដែលហៅថា Brudzinski sign។ •មិនអាចពន្លាជើងឆ្វេងឲ្យត្រង់ នៅពេលពត់ចង្កេះ ៩០ដឺក្រេ ហៅថា Kernig sign។ • ប្រកាច់ និងថយចុះការចងចាំ។ •មានកើតកន្ទួលក្រហមនៅលើស្បែកពីរប្រភេទ គឺ Petechiae (រូបភាពទី១) និង Purpura (រូបភាពទី២)។ •ចំណែករោគសញ្ញានៃជំងឺបង្កដោយពពួកវីរុស អាចស្រដៀងទៅនឹងជំងឺគ្រុនផ្តាសាយ ដូចជាក្តៅខ្លួន ឈឺសាច់ដុំ ហៀរសំបោរ និងក្អកជាដើម។ តើរោគវិនិច្ឆ័យធ្វើឡើងយ៉ាងដូចម្តេច? ការបង្ករោគដោយបាក់តេរី ទាមទារឲ្យមានការព្យាបាលឲ្យបានទាន់ពេលវេលា ហើយត្រូវមានការកំណត់នូវរោគសញ្ញាឲ្យបានច្បាស់ មុនពេលធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ។ ខាងក្រោមនេះជាតេស្តដែលត្រូវបានណែនាំនិងអនុវត្តច្រើននៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យផ្នែកសង្គ្រោះបន្ទាន់៖ •ការបណ្តុះមេរោគក្នុងឈាម ៖ ឈាមត្រូវបានយកមកវិភាគដោយប្រើវិធីសាស្រ្តក្នុងការបណ្តុះរកប្រភេទមេរោគដែលអាចមានវត្តមានក្នុងឈាមចំពោះអ្នកជំងឺ (ជាទូទៅ ឈាមមិនត្រូវមានវត្តមានបាក់តេរីនោះទេ)។ លទ្ធផលនេះអាចជម្រុញឲ្យមានការប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្សះបានត្រឹមត្រូវ។ •ការបូមយកទឹកខួរឆ្អឹងខ្នង (Lumbar puncture)៖ ទឹកខួរឆ្អឹងខ្នងត្រូវបានបូមយកនៅតាមបណ្តោយឆ្អឹងខ្នងដោយប្រើប្រាស់ម្ជុលម្យ៉ាងសម្រាប់យកមកធ្វើការវិភាគរកវត្តមានមេរោគ មុននឹងសម្រេចចិត្តជ្រើសរើសយកថ្នាំផ្សះក្នុងការព្យាបាល។ •ការថតខួរក្បាល (CT scan)៖ ជាវិធីសាស្រ្តដែលត្រូវបានគេប្រើប្រាស់មុននឹងឈានដល់ការបូមយកទឹកខួរឆ្អឹងខ្នង។ គោលបំណងចម្បងរបស់វិធីសាស្រ្តនេះ គឺដើម្បីធានាបានសុវត្ថិភាពនៅពេលបូមយកទឹកខួរឆ្អឹងខ្នង ពីព្រោះរោគសញ្ញារបស់កុមារខ្លះអាចបណ្តាលមកពីការប៉ះទង្គិច ឬសម្ពាធក្នុងខួរក្បាល។ តើការព្យាបាលមានអ្វីខ្លះ? ការព្យាបាលគឺអាស្រ័យទៅលើប្រភេទនៃការបង្កជំងឺថាតើជាពពួកបាក់តេរី ឬវីរុស។ យ៉ាងណាមិញ ការបែងចែកនូវប្រភេទការបង្ករោគឲ្យកាន់តែច្បាស់ គឺត្រូវរង់ចាំនូវលទ្ធផលនៃការការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យដែលប្រើប្រាស់រយៈពេល៤៨ ទៅ ៧២ ម៉ោង ដូច្នេះអ្នកជំងឺត្រូវបានព្យាបាលដោយថ្នាំផ្សះជាមុន ទោះបីស្ថិតក្នុងអំឡុងពេលរង់ចាំក៏ដោយ ពីព្រោះការយឺតយ៉ាវក្នុងការទទួលបានការព្យាបាលអាចបណ្តាលឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត។ •ចំពោះជំងឺបណ្តាលមកពីបាក់តេរី៖ ជាប្រភេទធ្ងន់ធ្ងរដែលការព្យាបាលត្រូវធ្វើឡើងក្នុងមន្ទីរពេទ្យដោយប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្សះតាមការចាក់បន្ថែមផងដែរនូវជំនួយសម្រាប់ការដកដង្ហើម ការរក្សាស្ថេរភាពនៃសម្ពាធឈាម ការពារការហូរឈាម និងចៀសវាងកុំឲ្យមានការបាត់បង់ជាតិទឹក។ រយៈពេលនៃការប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្សះប្រែប្រួលពឹងផ្អែកលើលទ្ធផលនៃការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ៖ -ប្រសិនបើលទ្ធផលអវិជ្ជមាន ការព្យាបាលដោយថ្នាំផ្សះត្រូវបានបញ្ឈប់បន្ទាប់ពី ៤៨ ទៅ ៧២ម៉ោង។ -ប្រសិនបើលទ្ធផលវិភាគវិជ្ជមាន ត្រូវប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្សះដែលត្រូវនឹងប្រភេទមេរោគ ហើយអាចប្រើប្រាស់រយៈពេល ៧ ទៅ ២១ថ្ងៃ ឬលើសពីនេះ។ •ចំពោះជំងឺបណ្តាលមកពីវីរុស៖ កុមារត្រូវសម្រាកឲ្យបានច្រើន ផ្តល់ជាតិទឹកឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់ ឬចាក់បញ្ចូលជាតិទឹក និងការព្យាបាលអាការៈក្តៅខ្លួន ឬឈឺក្បាលដោយប្រើប្រាស់Paracetamol ឬ Ibuprofen។ តើមានវិធីសាស្រ្តក្នុងការការពារអ្វីខ្លះ? •វ៉ាក់សាំង៖ វ៉ាក់សាំងប្រភេទ pneumococcal meningococcal និងHaemophilus influenzae ប្រភេទ B (Hib) ត្រូវបានប្រើប្រាស់ ចំពោះកុមារជាប្រចាំ សម្រាប់បង្ការពីការបង្ករោគដោយពពួកបាក់តេរី មិនតែប៉ុណ្ណោះ វាក៏អាចបង្ការពីជំងឺបង្កដោយវីរុសដូចជា ជំងឺគ្រុនស្វិតដៃជើង ជំងឺផ្តាសាយ ជំងឺអុតស្វាយ ជំងឺកញ្រ្ជឹល និងជំងឺ ស្រឡទែនផងដែរ។ •ការប្រើថ្នាំផ្សះ៖ វាជាមធ្យោបាយល្អមួយដែលត្រូវបានណែនាំឲ្យប្រើប្រាស់សម្រាប់បុគ្គលដែលមានទំនាក់ទំនងផ្ទាល់ជាមួយកុមារដែលមានជំងឺរលាកស្រោមខួរក្បាល ហើយការប៉ះពាល់ផ្ទាល់នេះ គឺលើសពី ៤ម៉ោង ក្នុងរយៈពេលយ៉ាងតិច៥ ទៅ៧ថ្ងៃមុនពេលកុមារចេញរោគសញ្ញា។ •ការពារការចម្លង៖ ក្រុមគ្រួសាររបស់កុមារដែលមានជំងឺរលាកស្រោមខួរក្បាល គួរតែមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ក្នុងការការពារខ្លួនកុំឲ្យឆ្លងជំងឺមានដូចជា លាងដៃបន្ទាប់ពីប៉ះពាល់ កុំប្រើប្រាស់របស់របរជាមួយគ្នា ខ្ទប់មាត់កុមារពេលក្អកម្តងៗ។ អ្នកគួរអនុវត្តរបៀបនេះជាប្រចាំ រហូតដល់កុមារបាត់រោគសញ្ញា (ក្តៅខ្លួន រាក កន្ទួលរមាស់)។ តើមានផលវិបាកអ្វីខ្លះចំពោះកុមារ? •កុមារអាចជាសះស្បើយពីជំងឺដែលបណ្តាលមកពីពពួកបាក់តេរី ប៉ុន្តែពួកគេអាចប្រឈមនឹងការបាត់បង់សមត្ថភាពមួយចំនួនដូចជា វិបត្តិក្នុងការមើល ខ្សោយការស្តាប់ ប្រកាច់ ពិការ និងថយចុះនូវមុខងាររបស់ខួរក្បាល។ •ចំពោះករណីជំងឺរលាកស្រោមខួរបង្កពីវីរុសវិញ ពុំមានចោទជាបញ្ហាគួរឲ្យកត់សម្គាល់នោះទេ ដោយជាធម្មតាពួកគេអាចទទួលបានការព្យាបាលនៅផ្ទះហើយនឹងជាសះស្បើយក្នុងរយៈពេល ២អាទិត្យ។ បកស្រាយដោយលោកវេជ្ជបណ្ឌិត វ៉ាន សុខជា វេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេសជំងឺកុមារ នៅផ្នែកសង្រ្គោះបន្ទាន់នៃមន្ទីរពេទ្យកុមារជាតិ។ ©2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាងដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ

Other Diseases

Feb 28, 2017 |
7 years ago |
44.1K views

អស់ចម្ងល់ពីជំងឺស្អូច

ប្រជាជនកម្ពុជា ក៏ដូចជាប្រជាជននៅប្រទេសមួយចំនួនដែរសុទ្ធតែធ្លាប់កើតជំងឺស្អូច ប៉ុន្តែក្នុងនោះក៏មានប្រជាជនមួយចំនួនមិនដែលបានជួបប្រទះនឹងជំងឺនេះក្នុងជីវិតរបស់គេផងដែរ។ ដើម្បីឲ្យជ្រាបកាន់តែច្បាស់ពីជំងឺស្អូចនេះ ហេលស៍ថាម បានធ្វើកិច្ចសម្ភាសន៍ជាមួយ វេជ្ជបណ្ឌិត «គឹម អាង» ដែលជាសាស្រ្តាចារ្យផ្នែករោគកុមារនៃសាកលវិទ្យាល័យវិទ្យាសាស្ត្រសុខាភិបាល និងជាប្រធានផ្នែកជំងឺផ្លូវដង្ហើម និងអាល្លែកហ្ស៊ី ព្រមទាំងជាអនុប្រធានការិយាល័យបច្ចេកទេស នៃមន្ទីរពេទ្យកុមារជាតិ ដែលលោកបានបកស្រាយយ៉ាងក្បោះ-ក្បាយពីជំងឺមួយនេះ ៖ តើអ្វីទៅជាជំងឺស្អូច? បើផ្អែកទៅតាមអង្គការសុខភាពពិភពលោក ជំងឺស្អូចជាជំងឺឆ្លងប្រភេទស្រាលជាទូទៅបង្កឡើងពីវីរុស ដែលជាញឹកញាប់កើតមានលើកុមារ និងមនុស្សវ័យជំទង់។ ប្រទេសកម្ពុជាមិនទាន់មានទិន្នន័យច្បាស់លាស់ពីចំនួនប្រជាជនកើតមានជំងឺនេះនៅឡើយទេ គ្រាន់តែដឹងថាមានកុមារកើតជំងឺនេះច្រើន។ ប្រសិនបើវីរុសស្អូចឆ្លងទៅស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ នោះនឹងបណ្តាលឲ្យទារកស្លាប់ក្នុងផ្ទៃ ឬទារកកើតស្អូចពីកំណើត ដែលក្នុងនោះអង្គការសុខភាពពិភពលោកមានទិន្នន័យស្តីពីទារកកើតជំងឺស្អូចពីកំណើតប្រមាណ១០០,០០០នាក់ជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ តើជំងឺស្អូចបង្កឲ្យមានរោគសញ្ញាអ្វីខ្លះ? រោគសញ្ញានៃជំងឺស្អូចដែលលេចឡើងមានដូចជា ចេញកន្ទួលតូចៗលើស្បែកមុខ ឬ ក រួចរាលដាលដល់ខ្លួន ក្តៅខ្លួនតិចតួច (ចន្លោះ៣៨អង្សា) ខ្លះក្អួតចង្អោរ ភ្នែកក្រហម ឬកើតកូនកណ្តុរនៅក្រោយត្រចៀក ក ជាដើម។ តែក៏អាចមានការឈឺសន្លាក់តិចតួចផងដែរចំពោះមនុស្សពេញវ័យ។ ស្អូច ជាជំងឺឆ្លងជាពិសេសឆ្លងតាមតំណក់តូចៗតាមរយៈទឹកមាត់ កណ្តាស់របស់អ្នកជំងឺដែលស្ថិតនៅក្នុងដំណាក់កាលដំបូង ដោយពួកគេកើតមានកន្ទួលលើស្បែកហើយអំឡុងពេលពីថ្ងៃទីមួយដល់ថ្ងៃទីប្រាំជារយៈពេលឆ្លងបំផុត។ តើរោគវិនិច្ឆ័យអាចធ្វើបានតាមរបៀបណាខ្លះ? ដោយស្អូចជាជំងឺស្រួចស្រាល ដូច្នេះចំពោះការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ គឺពឹងផ្អែកទៅលើរោគសញ្ញាដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ។ យ៉ាងណាមិញ ស្អូចមានលក្ខណៈពិសេសខុសពីជំងឺផ្សេងបន្តិចត្រង់មានឡើងកូនកណ្តុរនៅក្រោយត្រចៀក ឬកដែលផ្តល់លក្ខណៈងាយស្រួលដល់ឪពុកម្តាយអាចធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យបានដោយខ្លួនឯង។ ក្រៅពីនេះ រោគវិនិច្ឆ័យក៏អាចធ្វើបានតាមរយៈការពិនិត្យឈាម ដោយឲ្យគេរកមើលប្រព័ន្ធការពារ (Immunoglobulin G and Immunoglobulin M ) របស់ជំងឺស្អូច។ ប្រសិនបើរកឃើញ Immunoglobulin M (IgM) នោះមានន័យថាអ្នកឆ្លងជំងឺនេះថ្មីៗ តែផ្ទុយទៅវិញ បើរកឃើញ Immunoglobulin G (IgG) នោះមានន័យថា យើងធ្លាប់កើតជំងឺនេះ ឬចាក់វ៉ាក់ស៊ាំង ហើយមានប្រព័ន្ធការពារស្អូចរួចហើយ។ វិធីសាស្រ្តនេះអាចអនុវត្តបានលុះត្រាតែមានបញ្ហាស្មុគស្មាញខ្លាំងក្នុងការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យតែប៉ុណ្ណោះ។ តើវិធីព្យាបាលជំងឺស្អូចមានអ្វីខ្លះ? ការព្យាបាលជំងឺស្អូច គឺព្យាបាលតាមរោគសញ្ញា មានន័យថាបើអ្នកជំងឺក្តៅខ្លួន ត្រូវប្រើប្រាស់ថ្នាំក្តៅខ្លួន បើបាត់បង់ជាតិទឹក ឬក្អួត ត្រូវបន្ថែមជាតិទឹក(បញ្ចូលសេរ៉ូម) បំបៅដោះដល់ទារក សម្រាក និងញុំាឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់ នោះអ្នកជំងឺនឹងជាក្នុងរយៈពេល៥ថ្ងៃទៅមួយសប្តាហ៍។ ជំងឺស្អូចមិនអាចលាប់ឡើងវិញទេ ព្រោះអ្នកជំងឺ ដែលកើតស្អូចហើយតែងមានប្រព័ន្ធការពារជំងឺនេះ ប៉ុន្តែគ្រូពេទ្យ និងប្រជាជនមួយចំនួនមានការច្រឡំរោគសញ្ញានេះនឹងប្រភេទជំងឺផ្សេងទៀតដែលមានរោគសញ្ញាស្រដៀងគ្នា ហេតុនេះដើម្បីបញ្ជាក់ឲ្យកាន់តែច្បាស់ គឺចាំបាច់ត្រូវប្រើវិធីពិនិត្យឈាម(IgG និងIgM)។ ជាទូទៅ ជំងឺស្អូចមិនបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិតទេព្រោះវាជាជំងឺស្រាល ប៉ុន្តែវាអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ដោយការថែទាំមិនបានត្រឹមត្រូវចំពោះអ្នកជំងឺ ដូចជាក្តៅខ្លួនខ្លាំង បាត់បង់ជាតិទឹកច្រើន មិនបានព្យាបាលជាដើម និយាយរួម គឺស្លាប់ដោយសារផលវិបាកនៃការមិនបានទទួលការព្យាបាល។ ជាការពិតណាស់ ស្អូចជាជំងឺមួយមិនគួរបារម្ភខ្លាំងទេតែអ្វីដែលចោទជាបញ្ហា គឺជំងឺស្អូចពីកំណើត ដូច្នេះវិធីការពារពិតជាមានសារៈសំខាន់។ ជំងឺស្អូចពីកំណើតអាចបង្កឲ្យក្មេងកើតមកមានលក្ខណៈមិនពេញលេញមាន ជំងឺផ្សេងៗដូចជា ពិការភាព បេះដូងមានបញ្ហា បញ្ហាខួរក្បាលមិនមានផលិតភាព ក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីតបំពេញមុខងារមិនបានត្រឹមត្រូវ ដែលនេះសុទ្ធតែទាមទារការចំណាយខ្ពស់ក្នុងការព្យាបាលហើយក៏ជាបន្ទុកដ៏ធ្ងន់ធ្ងរមួយចំពោះប្រទេសដែលជួបបញ្ហាបែបនេះ។ ដូច្នេះ ដើម្បីបង្ការបញ្ហាដ៏គួរឲ្យព្រួយបារម្ភនេះ ស្រ្តីស្ថិតនៅវ័យអាចបង្កកំណើតគួរតែចាក់វ៉ាក់ស៊ាំងការពារជំងឺស្អូច គឺចាក់មុនពេលមានផ្ទៃពោះ។ ជាក់ស្តែង ការចាក់វ៉ាក់សាំងលើទារកត្រូវបាន បញ្ចូលក្នុងកម្មវិធីជាតិដែលក្នុងនោះមានវ៉ាក់សាំងការពារស្អូច និងកញ្ជ្រឹលក្នុងម្ជុលតែមួយ ដោយធ្វើការចាក់នៅអាយុ៩ខែ និងចាក់រំលឹកនៅអាយុ១៨ខែ ដើម្បីឲ្យក្មេងមានប្រព័ន្ធការពារតាំងពីតូចតែម្តង និងចៀសវាងជំងឺស្អូច ពីកំណើតដែលជាបញ្ហាចោទដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ។ ថ្វីត្បិតតែស្អូចជាជំងឺស្រាលងាយស្រួលព្យាបាលមិនមានអ្វីធំដុំគួរឲ្យបារម្ភ តែយើងមិនអាចមិនអើពើ ឬធ្វេសប្រហែសនឹងជំងឺនេះបានទេ។ ការធ្វេសប្រហែសអាចបណ្តាលឲ្យទារកស្លាប់ក្នុងផ្ទៃ ឬកើតស្អូចពីកំណើត ដែលអាចនឹងផ្តល់ផលវិបាកខ្លាំងដល់ក្រុមគ្រួសារក៏ដូចជាសង្គមជាតិទាំងមូល។ ដូចនេះ ការចាក់វ៉ាក់សាំងការពារ ជាវិធីសាស្រ្តតែមួយគត់ក្នុងការពារកុំឲ្យបញ្ហាដ៏គួរឲ្យភ័យខ្លាចនេះកើតមានឡើង។

Other Diseases Infectious Disease

Feb 22, 2017 |
7 years ago |
30.6K views

យល់ដឹងពីជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី១ជាមួយសាស្រ្តាចារ្យមហាបរិញ្ញា វេជ្ជបណ្ឌិត សេង សេរី

ប្រសិនបើអ្ននកចង់យល់ដឹងអំពីជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី១ សូមធ្វើការតាមដានជាមួយនឹងកិច្ចសម្ភាសន៍រវាងហេលស៍ថាម និង វេជ្ជបណ្ឌិត សេង សេរី អ្នកឯកទេសជំងឺទឹកនោមផ្អែម ដែលកំពុងបម្រើការងារនៅមន្ទីរពេទ្យព្រះកុសុមៈ (ពេទ្យលោកសង្ឃ) និងមានគ្លីនិកផ្ទាល់ខ្លួនមួយផងដែរ។ ការប្រឈមទៅនឹងជំងឺ ជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី១ ច្រើនកើតមានតាំងពីកូនក្មេងហើយអ្នកជំងឺត្រូវតែព្យាបាលដោយការចាក់អាំងស៊ុយលីន ជារៀងរាល់ថ្ងៃតាមវេជ្ជបញ្ជារបស់គ្រូពេទ្យ។ អ្នកជំងឺអាចរស់នៅ រៀនសូត្រ ប្រកបការងារបានជាធម្មតាហើយមានអាយុយឺនយូរដូចអ្នកដទៃ គ្រាន់តែត្រូវការចាក់អាំងស៊ុយលីនមួយជីវិតតែប៉ុណ្ណោះ។ មាតាបិតាដែលមានកូនកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី១នេះ មិនត្រូវអស់សង្ឃឹម ឬបន្ទោសទៅលើបាបកម្ម ព្រេងវាសនានោះទេ គឺមាតាបិតាត្រូវតែបំពេញកាតព្វកិច្ចដែលជាគម្រូល្អ ដោយមានទំនួលខុសត្រូវខ្ពស់ដោយនាំកូនទៅជួបគ្រូពេទ្យឯកទេស ជួយលើកទឹកចិត្តកូនឲ្យប្រកាន់ខ្ជាប់ជាប្រចាំនូវដំបូន្មានគ្រូពេទ្យ មាតាបិតាត្រូវចងចាំថាកូនលោកអ្នកអាចមានប្រាជ្ញា ស្មារតីឆ្លាតវាងវៃ មិនចាញ់អ្នកដទៃឡើយ។ ផលវិបាកនៃជំងឺ ជាក់ស្តែង អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី១ច្រើនក្នុងពិភពលោកដែលទទួលបានជោគជ័យក្នុងជីវិតទាក់ទងនឹងកម្លាំងកាយ ឬប្រាជ្ញាស្មារតី គឺគេអាចក្លាយជាអ្នកសិល្បៈ កីឡាករ និងអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តល្បីៗលើលោក។ ក្នុងនោះផងដែរ លោកBret Michaels ជាជនជាតិអាមេរិចមួយរូប ដែលបានកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី១នេះតាំងពីអាយុ៦ឆ្នាំ ហើយក៏បានធ្វើការចាក់អាំងស៊ុយលីនមួយថ្ងៃ៤ដង ជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ សព្វថ្ងៃនេះ គាត់ជាអ្នកចម្រៀងរ៉ុកដ៏ល្បី ព្រមទាំងជាអ្នកនិពន្ធបទភ្លេងផង និងអ្នកដឹកនាំរឿងផងដ សិល្បករផង ហើយរកលុយបានរាប់លានដុល្លារ រហូតផ្តល់លុយជួយដល់សមាគមជំងឺទឹកនោមផ្អែមឲ្យខិតខំស្រាវជ្រាវរកថ្នាំមកព្យាបាលជំងឺទឹកនោមផ្អែមឲ្យជាទៅថ្ងៃអនាគត។ នេះសរបញ្ជាក់ថា អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី១ ក៏នៅតែមានប្រាជ្ញាស្មារតី និងភាពឆ្លាតវៃដូចអ្នកធម្មតាផងដែរ។ ការប្រើប្រាស់ថ្នាំ ថ្នាំអាំងស៊ុយលីន ជាអរម៉ូនអាំងស៊ុយលីនដែលគេចម្រាញ់វាដាក់ក្នុងដប អំពូល ជាស្ទីឡូ ឬ ជានាឡិកាសម្រាប់ចាក់ក្រោមស្បែកចូលក្នុងស្រទាប់ខ្លាញ់ ឬសរសៃព្យាបាលអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមឲ្យរស់នៅបានយូរដូចមនុស្សធម្មតា។ ចំពោះអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមខ្លះ ដែលកំពុងព្យាបាលដោយថ្នាំគ្រាប់ គ្រូពេទ្យអាចប្តូរមកចាក់អាំងស៊ុយលីនភ្លាមវិញ នៅក្នុងករណីមានការវះកាត់ជំងឺធ្ងន់ធ្ងរផ្សេងៗ ឬករណីពិសេសផ្សេងៗទៀត។ ថ្នាំនេះមានច្រើនប្រភេទ ដែលគ្រូពេទ្យឯកទេសជាអ្នកជ្រើសរើស អ្វីដែលសំខាន់នោះ គឺអ្នកជំងឺត្រូវចាំគ្រូពេទ្យប្រាប់ថា តើអ្នកត្រូវចាក់ប៉ុន្មានដងក្នុងមួយថ្ងៃ? ប៉ុន្មាននាទីមុនបាយ? ឬចាក់រាល់ថ្ងៃ នៅម៉ោងប៉ុន្មាន? ដោយមិនគិតពីពេលទទួលទានបាយ។ ជម្រើសទាំងនោះ គឺអាស្រ័យលើ រយៈពេលនៃការចាប់ផ្តើមធ្វើសកម្មមភាពរបស់ថ្នាំ រយៈពេលសកម្មភាពរបស់ថ្នាំខ្ពស់បំផុត និងរយៈពេលសកម្មភាពរបស់ថ្នាំធម្មតា៖ •ចាក់មួយថ្ងៃ៤ដង សម្រាប់ថ្នាំដែលមានសកម្មភាពបានចន្លោះពី៤ទៅ៦ម៉ោង •ចាក់មួយថ្ងៃ២ដង សម្រាប់ថ្នាំដែលមានសកម្មភាពបាន១២ម៉ោង •ចាក់មួយថ្ងៃ១ដង សម្រាប់ថ្នាំដែលមានសកម្មភាពបាន២៤ម៉ោង វិធីប្រើប្រាស់ថ្នាំ ចំពោះលក្ខណៈរូបនៃថ្នាំ ថ្នាំខ្លះយើងមើលទៅឃើញមានពណ៌សថ្លា ខ្លះពណ៌សល្អក់ ដូចទឹកបាយ។ ពេលចាក់ យើងត្រូវគ្រលែងវា២ទៅ៣ដង (ចៀសវាងកុំក្រឡុកវា ព្រោះវាធ្វើឲ្យបែកគ្រាប់ថ្នាំ ហើយបណ្តាលឲ្យបាត់បង់ប្រសិទ្ធភាពរបស់ថ្នាំ) ឲ្យវាមានល្បាយស្មើរសាច់ល្អ ទើបយើងចាក់វា។ អាំងស៊ុយលីនអាចចាក់ចូលទៅក្នុងសរសៃវ៉ែន ឬលាយបញ្ចូលក្នុងសេរ៉ូមបាន តែវិធីនេះមានតែគ្រូពេទ្យទេដែលអាចយល់ពីការប្រើប្រាស់របស់វាបាន។ កន្លែងចាក់អាំងស៊ុយលីនលើខ្លួនយើងមានច្រើនកន្លែង គឺនៅលើស្បែកពោះជុំវិញផ្ចិត នៅលើសាច់ដុំដើមដៃទាំងសងខាងនៅលើសាច់ដុំភ្លៅទាំងសងខាង និងនៅលើកំប៉េះគូថទាំងសងខាង។ អ្នកជំងឺត្រូវចាក់តាមទីកន្លែងដែលគ្រូពេទ្យរបស់អ្នកបានប្រាប់ មិនត្រូវចាក់តាមចិត្តឯងនោះទេ។ ជាទូទៅ យើងប្រើម្ជុលចាក់ក្រោមស្បែក បានសេចក្តីថាយើងចាក់ឲ្យថ្នាំចូលទៅក្នុងស្រទាប់ខ្លាញ់នៃខ្លួនយើង ទើបថ្នាំនោះមានប្រសិទ្ធភាពល្អតាមដែលយើងចង់បាន។ របៀបចាក់វាអាស្រ័យទៅនឹសណ្ឋានស្បែកពោះ និងប្រវែងរបស់ម្ជុល មានន័យថា ម្ជុលលើសពី១០មម ឡើងទៅ ហើយស្បែកពោះឲ្យជ្រួញបន្តិច ហើយយើងចាក់ទៅលើកន្លែងជ្រីវជ្រួញនោះ។ បើអ្នកមានស្បែកពោះក្រាស់ ឬដុះពោះ យើងអាចចាក់ត្រង់៩០អង្សាតែម្តង ចំពោះម្ជុលដែលមានប្រវែងតិចជាង៥មម គឺយើងអាចចាក់វាត្រង់៩០អង្សាតែម្តង។ ការទុកដាក់ថ្នាំ អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមភាគច្រើនតែងមានកង្វល់ច្រើនអំពីការទុកដាក់អាំងស៊ុយលីន ហើយតែងតែយកលេសនេះ ដើម្បីបដិសេធការព្យាបាលថ្នាំនេះ។ តាមការពិតទៅ អាំងស៊ុយលីនដែលត្រូវបានបើកគម្របហើយ យើងអាចរក្សាទុកតាមខ្លួនបានដដែល(ដូចជា សំពៀតខោអាវ សំពៀតកាបូបធ្វើការ ឬកាបូបលុយ ហើយចំពោះពពួកដូចស្ទីឡូ គេអាចទុកវាក្នុងហោប៉ៅអាវដូចប៊ិច)។ ធ្វើយ៉ាងណាកុំឲ្យតែត្រូវពន្លឺថ្ងៃ និងកំដៅខ្លាំងពេក។ វាអាចរក្សាប្រសិទ្ធភាពរបស់វាល្អក្នុងខែទី១ ហើយដល់ខែទី២ ឬ៣ វាអាចបាត់បង់ប្រសិទ្ធភាពវាខ្លះៗ។ ដូច្នេះ អាំងស៊ុយលីនដែលយើងចង់ទុកប្រើច្រើនខែតទៅមុខទៀត ហើយមិនទាន់បើកគ្របប្រើ យើងគួរទុកវាក្នុងទូទឹកកក ធុងទឹកកក(តែកុំឲ្យកក) ឬធ្វើការខ្ចប់ជាមួយនឹងថង់កៅស៊ូចងសណ្តូនជាមួយដុំថ្ម ហើយទម្លាក់ទៅក្នុងក្អម ពាង ឬអាងទឹកដែលនៅក្នុងម្លប់។ មានតែការចាក់ថ្នាំ និងតាមដានជាប្រចាំប៉ុណ្ណោះទើបអាចជួយឲ្យអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមចៀសផុតនូវសោកនាដកម្មជាច្រើនដែលអាចនឹងកើតមាន ហើយការរស់នៅទៀតសោតក៏បានយូរអង្វែង និងអាចប្រកបការងារចិញ្ចឹមជីវិតបានដូចអ្នកដែលគ្មានជំងឺទឹកនោមផ្អែម។ ហេតុនេះហើយ សាមីខ្លួនផ្ទាល់ ក៏ដូចជាឳពុកអ្នកម្តាយនៃអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម គប្បីមើលថែទាំសុខភាពខ្លូនឲ្យបានឌិតដល់ ហើយប្រសិនបើមានចម្ងល់ ឬបញ្ហាចោទអ្វី ត្រូវធ្វើការសាកសួរ ឬប្រឹក្សាជាមួយនឹងគ្រូពេទ្យជំនាញ ដោយចៀសវាងជាដាច់ខាតនូវការជឿតាមតៗគ្នា។

Other Diseases Diabetes

Feb 21, 2017 |
7 years ago |
37.3K views

ដូចម្តេចដែលហៅថាជំងឺច្រាលទឹកអាស៊ីតក្រពះ?

ជំងឺច្រាលទឹកអាស៊ីតក្រពះ ត្រូវបានគេកត់សម្គាល់ឃើញថាមានការកើតមានច្រើនណាស់ចំពោះប្រជាជនកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្ន។ តាមប្រសាសន៍របស់លោកសាស្រ្តាចារ្យ អ៊ុង ចក្រាវុធ ប្រធានផ្នែកថ្លើម ក្រពះ ពោះវៀននៃមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត និងបានបញ្ចប់ការសិក្សាជំនាញក្រពះពោះវៀននៅប្រទេសបារាំង ថា«សព្វថ្ងៃនេះ មានអ្នកជំងឺដែលមានបញ្ហាច្រាលទឹកអាស៊ីតក្រពះនេះ មកជួបពិគ្រោះជំងឺ និងទទួលការព្យាបាលជារៀងរាល់ថ្ងៃ»។ ដូចនេះហើយ ហេលស៍ថាម នឹងនាំមកជូនមិត្តអ្នកអាននូវចំណេះដឹងថ្មីស្តីអំពី «ជំងឺច្រាលទឹកអាស៊ីតក្រពះ» ក្រោមការបកស្រាយដោយលោកសាស្រ្តាចារ្យផ្ទាល់... លក្ខណៈទូទៅ ជំងឺច្រាលទឹកអាស៊ីតក្រពះអាចកើតមានជាករណីធម្មតាដោយទឹកនៅនឹងក្រពះឡើងមកបំពង់អាហារក្នុងរយៈពេលខ្លី ហើយមិនញឹកញាប់ទេ គឺមិនច្រើនជាង ៦ទៅ៧ដងក្នុងមួយថ្ងៃ តែបើករណីជំងឺវិញ គឺទឹកអាស៊ីតដែលនៅក្នុងក្រពះនោះឡើងមកបំពង់អាហាររយៈពេលយូរ ហើយលើសពី ៦ទៅ៧ដងក្នុងមួយថ្ងៃ។ រោគសញ្ញា -ជំងឺនេះស្តែងចេញជារោគសញ្ញាពិសេស ដូចជាភើជូដូចទឹកខ្មេះ និងក្តៅពីផ្នែកខាងក្រោមនៃបំពង់អាហារដល់បំពង់ក -រោគសញ្ញាមិនពិសេសមានដូចជា ឆ្អល់ចុងដង្ហើម ពិបាករំលាយអាហារ មានអារម្មណ៍ថាមានអ្វីស្លាក់នៅនឹងក មានស្លេស្មច្រើននៅបំពង់ក ឈឺបំពង់ក ក្អក និងដំបៅមាត់។ ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ -ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យលើជំងឺមួយនេះ អាចធ្វើបានភ្លាមៗ ប្រសិនបើអ្នកជំងឺមានលេចឡើងនូវរោគសញ្ញាពិសេស តែក៏មានការធ្វើតេស្តឆ្លុះក្រពះផងដែរ ប្រសិនបើមានការសង្ស័យថាអ្នកជំងឺអាចនឹងមានជំងឺផ្សេងទៀតដូចជា ជំងឺដំបៅក្រពះ មហារីកក្រពះ និងរកវត្តមាននៃមេរោគដែលបង្កបញ្ហាដល់ក្រពះ។ -ចំពោះអ្នកជំងឺដែលមានរោគសញ្ញាមិនពិសេសវិញ ការឆ្លុះក្រពះត្រូវធ្វើដោយផ្អែកលើកត្តាអាយុ (លើសពី៤០ឆ្នាំ) ប្រវត្តិគ្រួសារមានអ្នកកើតបញ្ហាក្រពះពោះវៀន ពិសាស្រា ឬអ្នកជំងឺស្រកទម្ងន់ខុសធម្មតា។ ការព្យាបាល ទាក់ទងទៅនឹងការព្យាបាល មាន២យ៉ាងគឺ ៖ អ្នកជំងឺត្រូវធ្វើការផ្លាស់ប្តូរទម្លាប់នៃការរស់នៅ ៖ -គ្រូពេទ្យនឹងឲ្យអ្នកជំងឺដែលធាត់បញ្ចុះទម្ងន់របស់គាត់ ព្រោះកត្តាធាត់ជាការជម្រុញឲ្យកើតបញ្ហាច្រាលអាស៊ីតនេះដែរ -ត្រូវបរិភោគទាំងអាហារ និងទឹកតិចនៅពេលយប់ហើយ -ត្រូវពិសាអាហារពេលល្ងាចឲ្យបាន៤ម៉ោងមុនពេលចូលគេង -បរិភោគសាច់តិច តែបន្លែ និងផ្លែឈើច្រើន -បញ្ឈប់ការពិសាស្រា និងបារី ព្រមទាំងកាត់បន្ថយកាហ្វេ -ចៀសវាងការប្រើថ្នាំមួយចំនួនដែលឲ្យអាស៊ីតក្រពះកើនឡើង ដូចជាថ្នាំលើសឈាម (ស្នើរឲ្យគ្រូពេទ្យគាត់ប្តូរថ្នាំ) និងថ្នាំវីយ៉ាក្រាជាដើម -ត្រូវធ្វើលំហាត់ប្រាណជាប្រចាំ ដើម្បីចៀសវាងការឡើងទម្ងន់ ជាពិសេសដុះពោះ -ចំពោះទម្លាប់នៃការគេង គ្រូពេទ្យស្នើសុំឲ្យអ្នកជំងឺកល់ជើងគ្រែ ដើម្បីលើកក្បាលដំណេកគាត់ឲ្យខ្ពស់ដល់ ៣០ ស.ម.។ ការប្រើប្រាស់ថ្នាំ៖ សម្រាប់ការព្យាបាលដោយថ្នាំវិញ គ្រូពេទ្យនឹងចេញវេជ្ជបញ្ជាឲ្យប្រើប្រាស់ថ្នាំបន្សាបជាតិអាស៊ីត រយៈពេល២ខែ ឬយូរជាងនេះទៅតាមស្ថានភាពរបស់អ្នកជំងឺ។ យ៉ាងណាមិញ ការព្យាបាលជំងឺនេះ មិនអាចព្យាបាលឲ្យជានោះទេ តែគ្រូពេទ្យអាចព្យាបាលឲ្យបាត់នូវរោគសញ្ញាដែលលេចឡើង ដើម្បីមិនឲ្យប៉ះពាល់ដល់គុណភាពជីវិតរបស់អ្នកជំងឺ ដូចនេះ ការព្យាបាលអាចនឹងមានពេលយូរ។ ប៉ុន្តែ ការប្រើប្រាស់ថ្នាំរយៈពេលយូរបែបនេះ អាចនឹងប៉ះពាល់អ្នកជំងឺមួយចំនួនដូចជា បើអ្នកជំងឺមានមេរោគនៅក្នុងក្រពះ នោះពួកគាត់ត្រូវធ្វើការព្យាបាលមេរោគនេះសិន ទើបប្រសើរ។ ជាចុងក្រោយ លោកសាស្រ្តាចារ្យសូមផ្តែផ្តាំដល់មិត្តអ្នកអានទាំងអស់ថា រាល់បញ្ហាទាំងអស់ដែលកើតមានចំពោះសុខភាព លោកអ្នកគួរតែមកស្វែងរកការព្យាបាលឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ព្រោះការឆាប់មកទទួលការព្យាបាល នោះការចំណាយធនធានក៏តិចផងដែរ ហើយងាយនឹងការពារពីការកើតឡើងវិញ និងពីផលវិបាកផ្សេងៗ តួយ៉ាងដូចជាជំងឺលើសសម្ពាធឈាម ជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងជាពិសេសជំងឺច្រាលទឹកអាស៊ីតក្រពះ ប្រសិនបើលោកអ្នកអាចធ្វើបានតាមវិធីបង្ការដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ នោះការប្រឈមទៅនឹងជំងឺនេះនឹងត្រូវបានកាត់បន្ថយដល់ទៅ ៩០%។ ©2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាងដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ

Other Diseases Gastrointestinal

Feb 20, 2017 |
7 years ago |
6.4K views

អ្វីជាបញ្ហាភ្នែកខុសកំនុំ?

បញ្ហាភ្នែកខុសកំនុំរូបភាព បានកើតឡើងចំពោះប្រជាជនដល់ទៅជិត ៩០%ក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក តែនៅកម្ពុជា ករណីជំងឺនេះ មានត្រឹមតែ ១៣%ប៉ុណ្ណោះនៃប្រជាជនទូទាំងប្រទេស។ នេះ ជាតួលេខមួយល្អដែលប្រជាជនខ្មែរមិនទទួលរងនូវបញ្ហាភ្នែកបែបនេះច្រើនទេ តែក៏អាចបញ្ជាក់ផងដែរថា ការយល់ដឹងពីវារបស់ប្រជាជនយើង ក៏នៅមានកម្រិតនៅឡើយ។ ហេលស៍ថាមសូមនាំមកជូនមិត្តអ្នកអាននូវការបកស្រាយយ៉ាងក្បោះក្បាយរបស់លោកសាស្រ្តាចារ្យវេជ្ជបណ្ឌិត គង់ ពិសិដ្ឋ ពីបញ្ហាកំហុសកំនុំ។ ចំពោះភ្នែកធម្មតា កំនុំរូបភាព ត្រូវធ្លាក់លើសរសៃបាតភ្នែក ដែលនាំឲ្យយើងអាចមើលឃើញរូបភាពទាំងឆ្ងាយ និងជិតបាន។ ប៉ុន្តែ ករណីកំហុសកំនុំ ភ្នែកមិនអាចមើលឃើញរូបភាពនៅឆ្ងាយ និងជិតបាន ដោយសារកំនុំរូបភាពមិនធ្លាក់លើសរសៃបាតភ្នែកទេ ។ កំហុសកំនុំនេះ ចែកចេញជាបី គឺ ភ្នែកមីញូប(Myopia) ភ្នែកខ្លី(Hyperopia) និងភ្នែកអាស្ទីម៉ាត(Astigmatism)។ ១. ភ្នែកម្ញ៉ូប (Myopia) ភ្នែកម្ញ៉ូប គឺជាភ្នែកដែលមើលឆ្ងាយមិនច្បាស់តែមើលជិតច្បាស់ដោយសារទំហំភ្នែកធំ នាំឲ្យកំនុំរូបភាពធ្លាក់នៅខាងមុខសរសៃបាតភ្នែក ដូចនេះអ្នកជំងឺត្រូវការវ៉ែនតាដក។ រោគសញ្ញាភ្នែកមីញូបមានដូចជា មើលឆ្ងាយមិនច្បាស់ អ្នកជំងឺពេលមើលឆ្ងាយធ្វើភ្នែកព្រឹមៗ រោយនិងស្រវាំងភ្នែក។ មូលហេតុនៃការកើតជំងឺនេះ អាចជាកត្តាតំណពូជឬការខំប្រឹងសម្លឹងច្រើនពេលសិក្សា។ វិធីព្យាបាលភ្នែកម្ញ៉ូបគឺ ករណីអ្នកជំងឺមានភ្នែកម្ញ៉ូបតាំងពីក្មេង ត្រូវពាក់វ៉ែនតារហូតដល់គាត់អាយុ១២ឆ្នាំ ដើម្បីឲ្យសរសៃបាតភ្នែកធ្វើការវិវត្ត ព្រោះប្រសិនបើអ្នកជំងឺមិនពាក់វ៉ែនតាពីតូចទេ វានឹងធ្វើឲ្យភ្នែកខ្ជិល(Amblyopia) ហើយបើទោះគាត់ធំឡើងចង់ពាក់វ៉ែនតាវិញ ក៏មើលឆ្ងាយមិនឃើញដែរ។ ក្រោយអាយុ១២ឆ្នាំ ប្រសិនបើគាត់អាចពាក់ Contact lenses បាន គាត់អាចពាក់វ៉ែនតាផង Contact lenses ផង។ នៅអាយុ ១៨ឆ្នាំ បើគាត់មិនចង់ពាក់វ៉ែនតាទេ គាត់អាចជ្រើសរើសការព្យាបាលដោយកាំរស្មី (LASIK) គឺការបាញ់កាំរស្មីលើកញ្ចក់ភ្នែកឲ្យស្តើងបន្តិច ហើយការព្យាបាលនេះធ្វើត្រឹមរយៈពេលតែ ៥ទៅ ១០នាទីប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែចំពោះអ្នកម្ញ៉ូបជ្រៅពី ១០០០ ទៅ ២០០០ដឺក្រេ ការព្យាបាលដោយLASIK មិនអាចធ្វើបានទេ តែគេអាចធ្វើ ICL គឺដាក់ Lens នៅលើកែវភ្នែកខាងក្នុងរបស់យើង ព្រោះប្រសិនបើយើងធ្វើ LASIK ចំពោះភ្នែកដែលមានដឺក្រេខ្ពស់បែបនេះ ត្រូវបាញ់កញ្ចក់ភ្នែកយើងស្តើងខ្លាំងតែតាមធម្មតា យើងត្រូវរក្សាកម្រាស់ភ្នែកយ៉ាងហោចណាស់ ៣០០មីក្រុង។ សព្វថ្ងៃ ការព្យាបាលដោយ LASIK មានការពេញនិយមច្រើននៅលើពិភពលោក ជាពិសេសយុវវ័យ។ បន្ទាប់ពីការព្យាបាលដោយ LASIK ភ្នែកអាចនឹងស្ងួតបន្តិច ដូចនេះយើងត្រូវការទឹកភ្នែកសិប្បនិមិ្មតមួយរយៈ និងត្រូវការថ្នាំបន្តក់ ព្រមទាំងការការពារមួយចំនួន ដូចជាត្រូវពាក់វ៉ែនតាដើម្បីការពារខ្យល់ពេលធ្វើដំណើរ។ ២. ភ្នែកខ្លី (Hyperopia) Hyperopia ឬ ភ្នែកខ្លី ជាភ្នែកដែលកំនុំរូបភាពធ្លាក់ទៅនៅក្រោយសរសៃបាតភ្នែក ដូច្នេះយើងមើលឆ្ងាយនិងជិតសុទ្ធតែមិនឃើញ។ ភ្នែកប្រភេទនេះ ត្រូវការវ៉ែនតាបូក ដើម្បីឲ្យកំនុំរូបភាពធ្លាក់លើសរសៃបាតភ្នែក។ រោគសញ្ញារបស់វា គឺមើលឆ្ងាយមិនឃើញ អ្នកជំងឺធ្វើភ្នែកព្រឹមៗ ពេលមើលឆ្ងាយដូចអ្នកជំងឺមីញូបដែរ។ វិធីព្យាបាលមានដូចជាពាក់វ៉ែនតា ឬអាចធ្វើ LASIK បានដូចគ្នាទៅនឹងភ្នែកមីញូប។ ៣. ភ្នែកអាស្ទីម៉ាត(Astigmatism) ភ្នែកអាស្ទីម៉ាត គឺជាភ្នែកដែលមានកំណោងកញ្ចក់ភ្នែកមិនស្មើធ្វើឲ្យកំនុំរូបភាពធ្លាក់លើសរសៃបាតភ្នែកមិនស្មើគ្នា ដែលជាហេតុនាំឲ្យមើលមិនច្បាស់។ រោគសញ្ញានៃភ្នែកអាស្ទីម៉ាត រួមមានមើលឆ្ងាយមិនច្បាស់មើលជិតក៏មិនច្បាស់ ហើយឃើញរូបភាពវៀច។ ភ្នែកប្រភេទនេះ ត្រូវការវ៉ែនតាដើម្បីឲ្យភ្នែកមើលឃើញឆ្ងាយបាន ហើយអាចមានអាស្ទីម៉ាតបូក ឬដក។ បញ្ហានេះ ក៏អាចព្យាបាលបានដោយកាំរស្មីដែរ។ បញ្ហាភ្នែកមនុស្សចាស់(Presbyopia) មនុស្សដែលមានភ្នែកធម្មតា ចាប់ពីអាយុ ៤០ឆ្នាំឡើងទៅ ការសម្របសម្រួល(Accommodation) របស់ភ្នែកនឹងចុះថយ ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យគាត់ពិបាកមើលរូបភាពដែលនៅជិត។ បញ្ហាភ្នែកនេះ គេហៅថាPresbyopia។ ដូចនេះហើយ មនុស្សចាស់ដែលមានភ្នែកធម្មតាត្រូវការវ៉ែនតាដើម្បីមើលអក្សរ ប៉ុន្តែចំពោះអ្នកមីញូបវិញពួកគាត់មិនចាំបាច់ត្រូវការវ៉ែនតាទេ ព្រោះភ្នែកម្ញ៉ូបអាចមើលជិតឃើញ។ ជាចុងក្រោយ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត គង់ ពិសិដ្ឋ សូមជម្រាបដល់អ្នកជំងឺដែលមានបញ្ហាភ្នែក គួរតែមកជួបជាមួយនឹងគ្រូពេទ្យភ្នែក ជាពិសេសអ្នកដែលមានបញ្ហាភ្នែកខុសកំនុំ។ សព្វថ្ងៃ ការព្យាបាលបញ្ហាភ្នែកខុសកំនុំដោយកាំរស្មី មានធ្វើហើយនៅប្រទេសកម្ពុជាយើង។ ដូចនេះ លោកអ្នកអាចមកជួបពិភាក្សា និងធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យឲ្យបានច្បាស់ ដើម្បីអាចធ្វើការព្យាបាលដោយបច្ចេកវិទ្យាទំនើប ដោយមិនចាំបាច់ពាក់វ៉ែនតា។

Other Diseases Eye Health

Feb 18, 2017 |
7 years ago |
3.3K views

អត្រាមរណៈកុមារថយចុះ តែអាត្រាកុមារឈឹកើនឡើង

កុមារជាទំពាំងស្នងឫស្សី និងជាក្តីសង្ឃឹមរបស់គ្រួសារនិងប្រទេសជាតិទាំងមូល ដូចនេះការធំធាត់របស់ពួកគាត់ទាំងរាងកាយនិងបញ្ញា ក៏ត្រូវបានយកចិត្តទុកដាក់យ៉ាងម៉ត់ចត់ផងដែរ។ យ៉ាងណាមិញ ប្រសិនបើកុមារធំធាត់ឡើងក្នុងស្ថានភាពមិនល្អដោយទទួលនូវការញាំញីពីសំណាក់ជំងឺមេរោគនានាជុំវិញខ្លួន នោះកម្លាំងកាយនិងកម្លាំងបញ្ញាក៏ត្រូវថយចុះទៅតាមនោះដែរ។ ងាកមកប្រទេសកម្ពុជាយើងវិញ ក្នុងរយៈពេល១០ឆ្នាំ(២០០០-២០១០) អត្រាមរណៈរបស់កុមារនៅកម្ពុជាបានធ្លាក់ចុះក្នុងអត្រាមួយដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់ ពោលគឺពី៩៥នាក់ទៅ៤៥នាក់ក្នុងកុមារ១០០០នាក់។ យ៉ាងណាមិញ យោងតាមរបាយការណ៍របស់មន្ទីរពេទ្យកុមារអង្គរក្នុងឆ្នាំ២០១៥ អ្នកជំងឺសរុបដែលបានមកទទួលការព្យាបាលពីមន្ទីរពេទ្យមានសរុបចំនួន ១៦៨ ២២៦នាក់ក្នុងឆ្នាំ២០១៤ ហើយចំនួននេះបានកើនឡើងដល់ទៅ១៨៦ ៣៥៨នាក់ក្នុងឆ្នាំ២០១៥។ ម្យ៉ាងទៀត ជំងឺភាគច្រើនដែលរកឃើញមានដូចជា ជំងឺឆ្លងរោគនៅផ្លូវដង្ហើម ជំងឺហឺត ជំងឺឆ្លងរោគនៅក្រពះពោះវៀន ជំងឺឆ្លងរោគនៅក្នុងឈាម ជំងឺឆ្កែខាំ និងជំងឺគ្រុនឈាម៖ •ផ្នែកអ្នកជំងឺមិនស្នាក់នៅមន្ទីរពេទ្យ (Outpatient department) បានទទួលព្យាបាលអ្នកជំងឺ១៣២ ១៣៣នាក់ក្នុងឆ្នាំ២០១៥ ហើយជំងឺដែលជួបញឹកញាប់គឺជំងឺរលាកផ្លូវដង្ហើមខាងលើនិងខាងក្រោម និងបញ្ហាឆ្កែខាំ។ •ផ្នែកអ្នកជំងឺស្នាក់នៅមន្ទីរពេទ្យ (Inpatient department) បានទទួលព្យាបាលអ្នកជំងឺចំនួន ៣ ៤១១នាក់ ដែលជាញឹកញាប់មានជំងឺរលាកផ្លូវដង្ហើមខាងលើ ជំងឺឆ្លងក្នុងឈាម ជំងឺបង្កឡើងដោយវីរុស និងក្តៅខ្លួន។ •ផ្នែកទារកទើបកើត បានទទួលព្យាបាលអ្នកជំងឺចំនួន៤៥៧នាក់ ដែលជំងឺជួបញឹកញាប់ដូចជា ជំងឺឆ្លងពេលទើបនឹងកើត(Neonatal infection) បញ្ហាកើតមុនខែ(Premature birth) និងបញ្ហាឡើងលឿងពេលទើបនឹងកើត(Neonatal jaundice)។ •ផ្នែកសង្គ្រោះបន្ទាន់និងជំងឺធ្ងន់ បានទទួលអ្នកជំងឺសរុប ២៧ ៩១៥នាក់ក្នុងនោះរួមមាន ២៧ ០៣៥នាក់ព្យាបាលនៅបន្ទប់សង្គ្រោះបន្ទាន់ ឯ៨៨០នាក់ទៀតនៅផ្នែកជំងឺធ្ងន់ ហើយជំងឺដែលជួបញឹកញាប់រួមមាន ជំងឺរលាកផ្លូវដង្ហើមធ្ងន់ធ្ងរ ជំងឺគ្រុនឈាម និងបញ្ហាឆ្កែខាំ។ •ផ្នែកជំងឺធ្មេញ បានទទួលអ្នកជំងឺសរុប ៨២ ២០៣នាក់ក្នុងនោះ ៥៩ ៣៣៨នាក់បានទទួលការព្យាបាល ឯ២២ ៨៦៥នាក់ទទួលការអប់រំសុខភាពមាត់ធ្មេញ។ •ផ្នែកជំងឺភ្នែក បានទទួលអ្នកជំងឺសរុប ១៧ ៤៧៥នាក់ក្នុងនោះ ១៤ ០៧៤នាក់ទទួលការពិគ្រោះជំងឺ ២ ៦៨៨នាក់ទទួលការវះកាត់តិចតួច ៧១៣នាក់ទទួលការវះកាត់ធំ។ ជំងឺដែលជួបភាគច្រើនគឺជំងឺឆ្លងនៅនឹងភ្នែក និងបញ្ហាស្ទះក្រពេញទឹកភ្នែក។ តាមរបាយការណ៍ឆ្នាំ២០១៥របស់មន្ទីរពេទ្យកុមារអង្គរដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ យើងឃើញថាភាគច្រើននៃជំងឺដែលកុមារបានកើតជាប្រភេទជំងឺឆ្លងដែលក្នុងនោះមានដូចជា ជំងឺរលាកផ្លូវដង្ហើមខាងលើ ជំងឺរលាកផ្លូវដង្ហើមខាងក្រោម ជំងឺរលាកផ្លូវដង្ហើមធ្ងន់ធ្ងរ ជំងឺឆ្លងក្នុងឈាម ជំងឺបង្កឡើងដោយវីរុស ជំងឺគ្រុនឈាម ជំងឺឆ្លងនៅភ្នែកជាដើម។ ជំងឺទាំងនេះ សុទ្ធតែមានឱកាសខ្ពស់ក្នុងការបង្ការការកើតជំងឺបានពីកុមារ ដូចជាអនាម័យក្នុងការរស់នៅ នាំកូនទៅទទួលវ៉ាក់សាំងការពារជំងឺឲ្យបានគ្រប់មុខ ប៉ុន្តែចំនួននៃកុមារដែលកើតជំងឺឆ្លងបែរជាកើនឡើងដល់ទៅជិត២០ ០០០នាក់ក្នុងមួយឆ្នាំ(ពីឆ្នាំ២០១៤ដល់២០១៥)។ ផ្អែកលើការកើនឡើងនៃចំនួនអ្នកជំងឺនេះ អ្នកផ្តល់សេវាសុខាភិបាលគួរបង្កើននូវ៖ •ការអប់រំពីអនាម័យនិងវិធីបង្ការការឆ្លងជំងឺ •ការជម្រុញឲ្យប្រជាជនអនុវត្តវិធីបង្ការទាំងនេះឲ្យប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព •ការលើកទឹកចិត្តឲ្យពួកគាត់នាំកូនមកចាក់ថ្នាំបង្ការឲ្យបានគ្រប់មុខ។

Other Diseases News & Events

Feb 18, 2017 |
7 years ago |
11K views

ប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះជំងឺរលាកប្រហោងឆ្អឹងមុខ

ជំងឺរលាកប្រហោងឆ្អឹងមុខ គឺជាជំងឺផ្លូវដង្ហើមមួយប្រភេទដែលកើតមានជាញឹកញាប់ចំពោះប្រជាជនទូទៅគ្រប់វ័យ មិនថាប្រុសឬស្រីឡើយ។ ជំងឺនេះនឹងផ្តល់ផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរជាច្រើនចំពោះអ្នកជំងឺ ប្រសិនជាពួកគេមិនបានយល់ដឹង និងមិនបានធ្វើការព្យាបាលឲ្យបានត្រឹមត្រូវនិងទាន់ពេលវេលា។ ដោយឡែក ជំងឺនេះមានមូលហេតុកាចសាហាវជាច្រើនទៀតដែលអ្នកមិនបានដឹង។ តាមរយៈការផ្តល់បទសម្ភាសន៍របស់លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ថុង ម៉េងឡុង វេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេសត្រចៀកច្រមុះបំពង់ក និងជាប្រធានអគារត្រចៀកច្រមុះបំពង់កនៃមន្ទីរពេទ្យព្រះអង្គឌួង បានឲ្យដឹងថាជំងឺរលាកប្រហោងឆ្អឹងមុខកើតមានជាច្រើនករណីនៅកម្ពុជាយើង ក៏ដូចជាបណ្តាប្រទេសដទៃជាច្រើនទៀត។ យោងទៅតាមស្ថិតិនៅអាមេរិក មានរហូតដល់ ៣០ទៅ៣៥លាននាក់ដែលបានរងការប៉ះពាល់ដោយជំងឺនេះ ដែលស្មើប្រហែលនឹង ០,៥ ទៅ១%ក្នុងចំណោមករណីជំងឺផ្លូវដង្ហើមទាំងអស់។ កាន់តែគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍គឺ វាជាជំងឺជាប់លំដាប់ទី៣ដែលត្រូវព្យាបាលដោយអង់ទីប៊ីយូទិក ឬថ្នាំផ្សះច្រើនជាងគេ។ ជាមួយនឹងបទពិសោធន៍ការសិក្សាវគ្គឯកទេសនៅសាកលវិទ្យាល័យវិទ្យាសាស្ត្រសុខាភិបាលភ្នំពេញ និងទីក្រុងលីយុងប្រទេសបារាំងផ្នែកត្រចៀកច្រមុះ បំពង់កផ្ទាល់ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ថុង ម៉េងឡុង បច្ចុប្បន្នក៏ជាប្រធានសមាគមគ្រូពេទ្យត្រចៀកច្រមុះបំពង់ក និងសល្យសាស្ត្រក្បាលនិងកកម្ពុជា ព្រមទាំងជាសាស្ត្រាចារ្យមួយរូបផងដែរ នៅសាកលវិទ្យាល័យវិទ្យាសាស្ត្រសុខាភិបាល និងសាកលវិទ្យាល័យសុខាភិបាលខេមរភូមិន្ទផ្នែកត្រចៀកច្រមុះបំពង់ក បានរៀបរាប់យ៉ាងច្បាស់ថា «ជំងឺរលាកប្រហោងឆ្អឹងមុខ ឬ rhinosinusitis គឺជាការរលាកប្រហោងឆ្អឹងមុខមួយឬច្រើន ដោយសារមេរោគ ឬមិនមែនមេរោគ ដែលក្នុងនោះចែកជា២ទម្រង់ធំៗរួមមានទម្រង់ស្រួចស្រាវ (acute rhinosinusitis) និងទម្រង់រ៉ាំរ៉ៃ (chronic rhinosinusitis)។» គួរបញ្ជាក់ថា ការរលាកនេះអាចកើតមាននៅទីតាំងផ្សេងៗនៃប្រហោងឆ្អឹងមុខដែលក្នុងនោះមានដូចជា ការរលាកនៅត្រង់ឆ្អឹងថ្ពាល់ ឬហៅថា maxillary sinusitis ការរលាកនៅប្រហោងឆ្អឹងថ្ងាស ឬ frontal sinusitis រីឯការរលាកនៅត្រង់ប្រជុំឆ្អឹងហៅថា ethmoid sinusitis និងការរលាកនៅឆ្អឹងខាងក្រោយហៅថា sphenoid sinusitis។ កត្តាប្រឈម ថ្វីត្បិតតែជំងឺរលាកប្រហោងឆ្អឹងមុខអាចកើតលើមនុស្សគ្រប់វ័យទាំងស្រី និងប្រុស ប៉ុន្តែមនុស្សពេញវ័យ និងអ្នកដែលមានប្រព័ន្ធការពាររាងកាយខ្សោយ ឬមានជំងឺរលាកច្រមុះរ៉ាំរ៉ៃ ទាក់ទងនិងអាល្លែកហ្ស៊ី ឬមិនអាល្លែកហ្ស៊ី ជាអ្នកដែលមានកត្តាប្រឈមក្នុងការកើតជំងឺនេះខ្ពស់ នេះបើតាមការបកស្រាយរបស់លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ថុង ម៉េងឡុង។ មូលហេតុបង្ក ចំពោះមូលហេតុបង្កជំងឺមិនត្រូវបានកំណត់ឲ្យច្បាស់លាស់ទេ តែយើងអាចបែងចែកតាមទម្រង់២ធំៗរបស់ជំងឺ គឺទម្រង់ស្រួចស្រាវ និងរ៉ាំរ៉ៃ៖ • ចំពោះទម្រង់ស្រួចស្រាវ ៖ ដែលមានរោគសញ្ញាកើតឡើងតិចជាងមួយខែ ច្រើនមានមូលហេតុទាក់ទិននឹងការបង្ករោគដោយពពួកវីរុស (viral infection) ដែលមានអាត្រាពី១០ទៅ១៥% ហើយក៏អាចជាការបង្ករោគដោយបាក់តេរីផងដែរ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ អាល្លែកហ្ស៊ី ក៏ជាមូលហេតុមួយនៃការរលាកនេះដែលសង្កេតឃើញជាញឹកញាប់។ • ចំពោះទម្រង់រ៉ាំរ៉ៃ ៖ ដែលជាទូទៅរោគសញ្ញាបន្តអូសបន្លាយលើសពី៣ខែវិញ ភាគច្រើនបណ្តាលមកពីការព្យាបាលជំងឺផ្លូវដង្ហើមពីមុនមិនបានត្រឹមត្រូវ ឬគ្រប់គ្រាន់។ ម្យ៉ាងទៀត ករណីដែលការអាល្លែកហ្ស៊ី មិនត្រូវទទួលបានការព្យាបាលទេនោះ ក៏អាចបណ្តាលឲ្យក្លាយជាទម្រង់រ៉ាំរ៉ៃផងដែរ។ ក្រៅពីនេះ ការបង្ករោគដោយពពួកផ្សិត(fungal rhinosinusitis) ព្រមទាំងបម្រែបម្រួលទ្រង់ទ្រាយនៃប្រហោងឆ្អឹងមុខ (anatomical variation) ឧទាហរណ៍ការវៀចឆ្អឹងច្រមុះ ឬមានបញ្ហាធ្មេញ សុទ្ធតែជាមូលហេតុបង្កនៃការរលាកឆ្អឹងមុខ ដែលមិនអាចព្យាបាលដោយប្រើថ្នាំទេ ពោលគឺទាមទារឲ្យដោះស្រាយបញ្ហាឆ្អឹងវៀចនោះ ឬក៏ព្យាបាលធ្មេញតែម្តង។ ចុងក្រោយជាការខូចមុខងារកោសិការោមនៅនឹងច្រមុះ(mucociliary function) ដែលធ្វើឲ្យមុខងារនៃការបក់ចេញប្រែប្រួល ក៏បណ្តាលឲ្យកើតជំងឺនេះដែរ។ រោគសញ្ញា រោគសញ្ញានៃជំងឺរលាកប្រហោងឆ្អឹងមុខវិញ គឺបង្ហាញឡើងទៅតាមទម្រង់នីមួយៗនៃជំងឺដូចគ្នា៖ •ទម្រង់ស្រួចស្រាវ ៖ អ្នកជំងឺអាចមានអាការៈឈឺនៅតាមមុខ ឬណែននៅនឹងផ្ទៃមុខ និងពិសេសគឺឈឺកាន់តែខ្លាំងឡើងនៅពេលដែលគាត់អោនទៅមុខ។ រួមជាមួយគ្នាផងនោះ អាចមានអាការៈផ្សេងទៀតដូចជា តឹងច្រមុះ ហៀរសំបោរដែលដំបូងមានសភាពថ្លា រួចក៏ទៅជាខាប់ទៅៗ មានការថយចុះនូវការដឹងក្លិន ឬអាចបាត់បង់ការដឹងក្លិនតែម្តង ក្តៅខ្លួន អស់កម្លាំងល្ហិតល្ហៃ ឈឺក្បាលផ្នែកខាងក្រោយ ឬឈឺកញ្ចឹងក ធុំក្លិនមាត់ ធ្លាក់កំហាកនៅក ក្អក ណែននៅក្នុងបំពង់ក ហឹងត្រចៀកឬរលាកក្នុងត្រចៀកតែម្តង។ •ទម្រង់រ៉ាំរ៉ៃ ៖ គេសង្កេតឃើញរោគសញ្ញាដែលមានពីទម្រង់ស្រួចស្រាវហាក់ដូចជាថយចុះវិញ ដោយបន្សល់ត្រឹមតែការឈឺក្បាលតិចតួច ធ្លាក់កំហាកទៅក ក្អក ធុំក្លិនមាត់ ឬតឹងច្រមុះ អស់កម្លាំងតិចតួច ដែលជាទូទៅសឹងតែមិនធ្វើឲ្យអ្នកជំងឺចាប់អារម្មណ៍ឡើយ។ ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ មិនខុសពីចំណុចដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យក៏ទាក់ទងនឹងទម្រង់នៃជំងឺដែរ។ ជាក់ស្តែង ចំពោះទម្រង់ស្រួចស្រាវ ជាទូទៅការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យពឹងផ្អែកតែលើសញ្ញាគ្លីនិក ដោយនោះក្នុងការសួរនាំអាការៈ និងសភាពជំងឺរបស់គាត់ រយៈពេលដែលកើតមានជំងឺនេះ ទីតាំងដែលមានការឈឺចាប់ សួរពីសញ្ញានៃការឈឺចាប់ ពិសេសផ្តោតលើសញ្ញានៃការឈឺកាន់តែខ្លាំងនៅពេលអោនទៅមុខ និងភាពមិនធូរស្រាលនៃជំងឺដោយការប្រើប្រាស់ថ្នាំបំបាត់ការឈឺចាប់។ ករណីនៅមានការសង្ស័យ យើងអាចធ្វើការពិនិត្យមើលក្នុងច្រមុះរបស់គាត់បន្ថែម ដែលបច្ចុប្បន្នគេជ្រើសរើសពិនិត្យតាម endoscopy ដោយសារយើងអាចដឹងពីសភាពនៃសាច់ច្រមុះ ភាពហើម ព្រមទាំងមើលឃើញសំបោរដែលហូរចេញពីប្រហោងឆ្អឹងមុខបានច្បាស់។ ពេលខ្លះទៀត ការធ្វើតេស្តប៉ារ៉ាគ្លីនិកមួយចំនួនដូចជា ការថតវិទ្យុសាស្ត្រ និងការថតស្កេន ឬថតមើលធ្មេញ ក៏ត្រូវបានអនុវត្តបន្ថែមផងដែរ។ ករណីជំងឺវិវឌ្ឍលើសពី៣ខែ ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យនឹងមានការលំបាកជាង ដោយសារយើងត្រូវធ្វើការពិនិត្យ និងវាយតម្លៃឡើងវិញនូវការព្យាបាលដែលបានអនុវត្តកន្លងមកថាវាត្រឹមត្រូវឬអត់។ ដោយផ្អែកលើការថត endoscopy យើងអាចរកមើលថា តើមានខ្ទុះ ឬមានបម្រែបម្រួលណាមួយដូចជាមានឆ្អឹងវៀចដែលបិទនៅរន្ធឆ្អឹងជាដើម។ ក៏អាចអនុវត្តផងដែរតាមរយៈការថតស្កេន ការធ្វើតេស្តរកសារធាតុដែលធ្វើឲ្យអាល្លែកហ្ស៊ី (អាល្លែកហ្សែន) និងថតធ្មេញដូចនៅក្នុងទម្រង់ស្រួចស្រាវដែរ។ ករណីចាំបាច់គេអាចធ្វើការបណ្តុះមេរោគសម្រាប់កំណត់ប្រភេទមេរោគ ឬផ្សិតឲ្យបានច្បាស់ ដើម្បីផ្តល់ការព្យាបាលឲ្យបានត្រឹមត្រូវ។ គួរគួបផ្សំផងដែរនូវការធ្វើការវាយតម្លៃលើកត្តាផ្សេងៗ ដែលទាក់ទងដល់ការព្យាបាលមិនបានជោគជ័យដូចជា អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម ប្រព័ន្ធការពារខ្សោយ របេង ការកើតមានដុំសាច់នៅច្រមុះជាដើម។ ការព្យាបាល •ការព្យាបាលជាចម្បងនៅក្នុងទម្រង់ស្រួចស្រាវ ៖ តម្រូវឲ្យប្រើប្រាស់ថ្នាំ។ គួរបញ្ជាក់ថា ការប្រើថ្នាំក្នុងជំងឺនេះមាន២បែប គឺថ្នាំដែលព្យាបាលតាមរោគសញ្ញាផ្ទាល់ ដោយពពួកប្រឆាំងការរលាកដូចជា corticosteroids និងពពួកប្រឆាំងអាលែ្លកហ្ស៊ី antihistaminic ជាដើម និងមួយទៀត គឺថ្នាំសម្រាប់ព្យាបាលមូលហេតុផ្ទាល់ ឧទាហរណ៍ដូចជាថ្នាំប្រឆាំងបាក់តេរី ក្នុងករណីមូលហេតុពីការបង្ករោគដោយបាក់តេរីផ្ទាល់។ ទន្ទឹមនឹងនោះ ត្រូវពន្យល់អ្នកជំងឺអំពីជំងឺរបស់គាត់ដោយបញ្ជាក់អំពីមូលហេតុបង្ក ការព្យាបាល និងការតាមដាន រួមជាមួយការអប់រំគាត់ឲ្យចៀសវាងនូវមូលហេតុបង្កផ្សេងៗផងដែរ។ •ការព្យាបាលទម្រង់រ៉ាំរ៉ៃ ៖ មានការលំបាកជាងបន្តិចដោយសារតែវេជ្ជបណ្ឌិតត្រូវស្វែងយល់ និងវាយតម្លៃនូវការព្យាបាលពីមុនមកថាបានត្រឹមត្រូវឬអត់ ហើយករណីដែលមិនត្រឹមត្រូវ ទាមទារឲ្យធ្វើការព្យាបាលឡើងវិញ។ រួមជាមួយគ្នានោះ តម្រូវឲ្យមានការណែនាំបន្ថែមទៅអ្នកជំងឺឲ្យប្រើប្រាស់ថ្នាំឲ្យបានត្រឹមត្រូវ និងចៀសវាងកត្តាប្រឈមផ្សេងៗដទៃទៀត។ ដោយឡែក មានការស្រាវជ្រាវរកនូវមូលហេតុផ្សេងៗផងដែរដូចជា ការបង្ករោគដោយផ្សិត ដែលតម្រូវឲ្យព្យាបាលដោយថ្នាំប្រឆាំងផ្សិត ឬបម្រែបម្រួលរបស់ឆ្អឹងមុខផ្ទាល់ ឬសាច់ច្រមុះកណ្តាលធំពេកបិទលើប្រហោងឆ្អឹង ដែលការវះកាត់ត្រូវបានជ្រើសរើសមកប្រើប្រាស់។ បន្ទាប់ពីវះកាត់ហើយ ការតាមដានការព្យាបាល និងបន្តការប្រើប្រាស់ថ្នាំឲ្យបានត្រឹមត្រូវ តមចំណីអាហារ និងចៀសវាងមូលហេតុបង្កផ្សេងៗ ត្រូវតែអនុវត្តដើម្បីបង្ការការកើតឡើងវិញ (recurrent) ចៀសវាងការវះកាត់ម្តងហើយម្តងទៀត។ វិធីបង្ការ ការបង្ការជំងឺរលាកប្រហោងឆ្អឹងមុខអាចនឹងមានការពិបាកបន្តិច ទោះយ៉ាងណាការផ្សព្វផ្សាយការណែនាំដល់ប្រជាជនឲ្យបានយល់ច្បាស់ពីជំងឺ និងមូលហេតុបង្កជំងឺ អាចជួយកាត់បន្ថយហានិភ័យក្នុងការប្រឈមមុខនឹងជំងឺបានមួយកម្រិតធំ។ ម្យ៉ាងទៀត ការទៅជួប និងប្រឹក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យ ឲ្យបានទៀងទាត់ក៏សំខាន់ ដើម្បីចៀសវាងការវិវត្តឡើងនៃជំងឺផងដែរ។ សរុបមកវិញ ប្រសិនបើមានការសង្ស័យឬអាការៈខុសប្រក្រតីណាមួយកើតឡើង ត្រូវទៅជួបពិនិត្យជាមួយគ្រូពេទ្យឯកទេសឲ្យបានឆាប់រហ័ស ចៀសវាងការអូសបន្លាយពេលមិនព្យាបាលត្រឹមត្រូវ ឬព្យាបាលដោយខ្លួនឯង ដែលអាចបង្កឲ្យសភាពជំងឺកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ រួចអាចវិវត្តទៅជារ៉ាំរ៉ៃដែលធ្វើឲ្យអ្នកជំងឺប្រឈមនឹងផលវិបាកជាច្រើន រួមទាំងខាតបង់ពេលវេលា និងថវិកាទៀតផង។ លោកវេជ្ជបណ្ឌិតក៏បានសំណូមពរដល់គ្រូពេទ្យ និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនានា សូមជួយបង្កើនការផ្សព្វផ្សាយដើម្បីឲ្យប្រជាជនកាន់តែមានការយល់ដឹង ក៏ដូចជាបង្កើនការជឿទុកចិត្តដល់ពួកគាត់ ដើម្បីសុខុមាលភាពរបស់ប្រជាជនយើង និងកាត់បន្ថយលំហូរអ្នកជំងឺទៅបរទេស៕ ©2017រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាងដោយHealthtime Corporationចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូលប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ

Other Diseases Ear Nose Throat

Feb 15, 2017 |
7 years ago |
12.8K views

សក់ជ្រុះដែលមិនដុះវិញ

គ្រប់គ្នាជ្រុះសក់ជាប្រចាំ ខ្លះជ្រុះហើយដុះវិញជាធម្មតា ឬប្រើរយៈពេលយូរទើបដុះវិញតាមវដ្តនៃសក់ ប៉ុន្តែចុះបើសក់អ្នកជ្រុះហើយមិនដុះវិញនោះ តើអ្នកគួរធ្វើយ៉ាងណា? ចង់ដឹងច្បាស់ តាមដានការធ្វើបទសម្ភាសន៍របស់ហេលស៍ថាម លើប្រធានបទ «Cicatricial Alopecia» ជំងឺជ្រុះសក់ដែលមិនដុះវិញ ជាមួយលោកវេជ្ជបណ្ឌិត ព្រហ្ម ផានិត ឯកទេសខាងជំងឺសើស្បែកនៃមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពខ្មែរ-សូវៀត។ តើអ្វីទៅជាការជ្រុះសក់មិនដុះវិញ ឬ Cieatricial Alopecai? ការជ្រុះសក់មិនដុះវិញ ដែលភាសាអង់គ្លេសហៅថា Cicatricial Alopecia ឬ scarring alopecia មកពីពាក្យ Cicatricial មានន័យថាផ្លែឬសម្លាក រីឯalopecia ជាការជ្រុះសក់។ ដូចនេះ Cicatricia Alopecia ជាជំងឺជ្រុះសក់មួយប្រភេទមានលក្ខណៈជាផ្លែឬសម្លាកនៅលើស្បែកក្បាល ផ្តើមចេញដោយការបំផ្លាញទៅលើគល់សក់ហើយជំនួសដោយជាលិកាសម្លាក ឬផ្លែដែលធ្វើឲ្យស្បែកក្បាលក្រិន ហើយសក់លែងដុះតែម្តង។ ជាទូទៅ Cicatricial Alopecia ចែកចេញជាពីរទម្រង់ផ្សេងទៀត៖ •Primary Cicatricial Alopecia ជាការរលាកទៅលើគល់រោមតែម្តងសំដៅលើមូលហេតុណាក៏ដោយធ្វើឲ្យមានបញ្ហាលើគល់រោមផ្ទាល់។ •Secondary Cicatricial Alopecia មិនសំដៅលើគល់រោមប៉ុន្មាននោះទេ វាអាចមានដូចជាការរលាកភ្លើង ការប្រើកាំរស្មីលើមហារីក ដែលបណ្តាលឲ្យខូចស្បែកកន្លែងនោះ។ ចំពោះទម្រង់ Primary Cicatricial Alopecia ក៏មានបែងចែកជា ៣ប្រភេទទៀត ដោយពឹងផ្អែកលើការច្រឹបសាច់យកទៅមើល(Biopsy)៖ ⊕ ប្រភេទកោសិកា lymphocytes ជួបប្រទះច្រើនជាងគេ មាន៤ជំងឺ៖ •Discoid Lupus Erythematosus •Lichen Planopilaris ចែកចេញជាជំងឺ៣ទៀតគឺ Classic Lichen, Planopilaris Frontal Fibrosing Alopecia និង Graham Little Syndrome •Classic Pseudopelade •Central Centrifugal Alopecia ⊕ ប្រភេទកោសិកា Neutrophil មាន៣ជំងឺ៖ •Keratosis follicularis spinulosa decalvans •Folliculitis decalvans •Dissecting cellulitis ⊕ ប្រភេទកោសិកាទាំងពីរ Lymphocyte និង Neutrophil ដែលហៅថា mixed មានជំងឺ៣សំខាន់គឺ៖ •Folliculitis keloidalis •Folliculitis necrotisan •Erosive follicular dermatosis តើមានមូលហេតុអ្វីខ្លះដែលបណ្តាលឲ្យសក់ជ្រុះហើយមិនដុះឡើងវិញ? មូលហេតុដែលធ្វើឲ្យសក់ជ្រុះហើយមិនដុះវិញនេះមិនទាន់មានការសិក្សាណាមួយត្រូវបានបង្ហាញនៅឡើយទេគ្រាន់តែមានករណីសង្ស័យថាអាចបណ្តាលមកពីការថយចុះនូវអង់ស៊ីមម៉្យាងហៅថា Peroxisome Proliferator activated receptor Gama ដែលអង់ស៊ីមនេះជួយការពារកុំឲ្យខូចគល់សក់។ បើកាលណាអង់ស៊ីមមួយនេះថយចុះបង្កឲ្យក្រពេញខ្លាញ់បំបែកខ្លួនធ្វើមុខងារមិនបានល្អក្លាយទៅជាកកខ្លាញ់នាំឲ្យកោសិកា lymphocyte និង neutrophilមានប្រតិកម្មនៅកន្លែងនោះបណ្តាលឲ្យបំផ្លាញគល់រោម។ បញ្ហានេះហាក់ដូចជាគ្មានកត្តាជម្រុញអ្វីផ្សេងទៀតនោះទេ ដូចបានបញ្ជាក់ខាងលើ ការជ្រុះសក់ក្នុងករណីនេះកើតលើប្រជាជនមានសុខភាពល្អលើជនជាតិអាមេរិកស្បែកខ្មៅ និងមានកើតច្រើនលើបុរសស្ត្រីនៅវ័យកណ្តាល។ តើរោគសញ្ញានៃជំងឺជ្រុះសក់មិនដុះវិញនេះស្តែងចេញដូចម្តេចខ្លះ? រោគសញ្ញាមានការស្តែងចេញខុសៗពីគ្នាទៅតាមប្រភេទជំងឺ ដូចជា ជំងឺលើកោសិកា Lymphocyte កោសិកាNeutrophil និងកោសិកាទាំងពីរចូលគ្នាតែម្តង។ ដំបូងអ្នកជំងឺអាចមានចេញជា រមាស់ ក្រហម ក្តៅអ្នកខ្លះមានវាលម្តុំៗ ទាល់តែច្រឹបស្បែកយកទៅពិនិត្យទើបដឹង រីឯអ្នកខ្លះទៀតមានការដូរពណ៌ស្បែកតែម្តង (depigmentation) អាចមានឡើងពណ៌ទៅជាខ្មៅជាដើម។ តើការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺជ្រុះសក់ប្រភេទនេះមានវិធីណាខ្លះ? លោកអ្នកគួរធ្វើការណាត់ជួបគ្រូពេទ្យបើអ្នកមានសញ្ញារមាស់ ក្រហម ក្តៅ ទ្រាំមិនបាននោះគ្រូពេទ្យនឹងធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យដោយផ្អែកលើសញ្ញាគ្លីនិកបន្ទាប់មកទើបច្រឹបយកសាច់ទៅធ្វើវិភាគ ដើម្បីបែងចែកថាស្ថិតនៅក្នុងប្រភេទណាមួយ។ តើអាចព្យាបាលបានដោយវិធីណាខ្លះ? ការព្យាបាលអាចសង្ឃឹមបានជោគជ័យច្រើន បើធ្វើឡើងខណៈពេលវាស្ថិតក្នុងទម្រង់សកម្ម មានន័យថា នៅត្រង់គល់រោមមិនទាន់ត្រូវបានបំផ្លាញអស់។ ក្នុងនោះដែរ គេអាចប្រើពពួកថ្នាំប្រឆាំងការរលាកដូចជា di-hydrochloroquine ពពួក corticosteroid ឬពពួកថ្នាំលេបតាមមាត់ cyclosporine ដើម្បីទប់កុំឲ្យកោសិកាមានប្រតិកម្មខុស។ ម៉្យាងទៀត អាចប្រើថ្នាំលាបនៅហ្នឹងកន្លែង ប្រភេទ steroid ពពួក corticosteroid ពពួក immuno modulator ហៅថា TACROLIMUS។ ក្រៅពីនេះគេក៏មានព្យាបាលដោយចាក់ពពួក triamcinolone ក្នុងគោលការណ៍បំបាត់កុំឲ្យមានការបំផ្លាញនៅគល់រោមតាមរយៈតួនាទី២ យ៉ាងប្រឆាំងនឹងការរលាកផង និង ទប់កុំឲ្យកោសិកាមានប្រតិកម្មខុសផង។ បើអ្នកទុកបញ្ហាជ្រុះសក់នេះឲ្យហួសពេល ក្លាយជា ជាលិកាផ្លែ ឬ សម្លាក (scars tissue) ការព្យាបាលឲ្យសក់ដុះវិញមិនអាចធ្វើបាននោះទេ គ្រូពេទ្យអាចត្រឹមធ្វើការវះកាត់ ជំនូសដោយចិតសក់ពីម្តុំណាមួយមកដាក់ជំនួសបានមួយចំនួន ប៉ុន្តែការធ្វើបែបនេះបានចំពោះតែទំហំតូចៗប៉ុណ្ណោះ។ ករណីអ្នកជំងឺមិនទទូលការព្យាបាលឲ្យបានទាន់ពេលវេលាទេ នោះគាត់អាចនឹងប្រឈមជាមួយបញ្ហាទំពែកមួយជីវិតតែម្តង ម៉្យាងវិញទៀតវាអាចប៉ះពាល់ខាងផ្លូវចិត្ត មានការរើសអើងពីសង្គមអាចឈានរហូតដល់អាចសម្លាប់ខ្លួនបានទៀតផង។ យោងតាមការរៀបរាប់ខាងលើដោយសារតែមូលហេតុរបស់វាយើងមិនអាចដឹងច្បាស់ ដូចនេះហើយយើងមិនអាចធ្វើការការពារបាននោះទេ ប៉ុន្តែបើដឹងបានទាន់ពេលវានឹងកាត់បន្ថយការជ្រុះកាន់តែប្រសើរ។ ប្រជាជនយើងជាទូទៅស្ថិតនៅអាយុកំពុងពេញវ័យទាំងស្ត្រីទាំងបុរស ប្រសិនបើមានបញ្ហាជ្រុះសក់ខុសធម្មតាជាពិសេសមានរមាស់ មានក្រហម មានបញ្ហាក្តៅក្បាល ឬមានហើម គួរមកជួបពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យ ព្រោះកាលណាព្យាបាលបានទាន់ពេលវេលាអាចចៀសវាងនូវផលវិបាកទៅថ្ងៃក្រោយ។ ©2018 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាងដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ

Other Diseases Skin, STD & Beauty

Feb 15, 2017 |
7 years ago |
4.7K views

ស្វែងយល់ពីជំងឺបាយភ្នែកជាមួយលោកវេជ្ជបណ្ឌិត ងី ម៉េង

អ្វីទៅជាបាយភ្នែក? ជំងឺបាយភ្នែកកើតមានការស្រអាប់របស់កែវភ្នែក។ ជាធម្មតា កែវភ្នែកមានលក្ខណៈថ្លាធ្វើតួនាទីរួមពន្លឺ ឲ្យចំលើសរសៃប្រសាទបាតភ្នែក។ ពេលកើតបាយភ្នែកសរសៃប្រសាទបាតភ្នែកទទួលពន្លឺបានមិនពេញល្អធ្វើឲ្យអ្នកជំងឺមានខ្សែភ្នែកស្រអាប់ដូចសំឡឹងឆ្លងកាត់កញ្ចក់ស្រអាប់ តែមិនមានអាការៈហើមរលាក ឬឈឺចាប់តែកែវភ្នែកស្រអាប់ឡើងការមើលឃើញក៏នឹងធ្លាក់ចុះ។ ការយល់ដឹងពីជំងឺបាយភ្នែក បាយភ្នែកមិនមែនជាជំងឺឆ្លងហើយវានឹងមិនរាលដាលពីភ្នែកម្ខាងទៅម្ខាងទៀតទោះបីភាគច្រើននឹងកើតឡើងព្រមគ្នាទាំងសងខាងតែអាការៈអាចធ្ងន់ធ្ងរមិនស្មើគ្នា។ ការប្រើខ្សែភ្នែកច្រើនមិនមែនជាមូលហេតុរបស់បាយភ្នែក ឬធ្វើឲ្យអាការៈរបស់ជំងឺនេះធ្ងន់ធ្ងរឡើយ។ បាយភ្នែករមែងកើតឡើងយ៉ាងយឺតៗ ខ្សែភ្នែករបស់អ្នកជំងឺភាគច្រើននឹងស្រអាប់ស្រវាំងរហូតមើលឃើញមិនច្បាស់អាចប្រើពេលយូរ ឬច្រើនខែច្រើនឆ្នាំជាទូទៅបាយភ្នែកចាត់ទុកជាជំងឺដែលព្យាបាលបានផលល្អណាស់។ មូលហេតុរបស់បាយភ្នែក មូលហេតុរបស់បាយភ្នែកដែលជួបភាគច្រើនបំផុត គឺវ័យ ភាពជរាដែលធ្វើឲ្យកែវភ្នែកស្រអាប់ ហើយឡើងរឹងដែលបាយភ្នែកប្រភេទនេះអាចកើតឡើងបានខ្លះចំពោះអ្នកជំងឺដែលមានអាយុ៤០ឆ្នាំឡើងទៅ។ ឧបទ្ទវហេតុ បាយភ្នែកកើតឡើងបានជាមួយមនុស្សគ្រប់វ័យ ប្រសិនគ្រាប់ភ្នែកទទួលអន្តរាយពីការប៉ះទង្គិចយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដូចជារបស់មុត សារធាតុគីមី ឬពន្លឺកាំរស្មី។ មូលហេតុដែលបង្កឡើងដោយជំងឺផ្សេងៗ ជំងឺបាយភ្នែកដែលបង្កឡើងដោយជំងឺទូទៅមួយចំនួនដូចជាការឆ្លងមេរោគ ជំងឺទឹកនោមផ្អែម ការទទួលទានថ្នាំប្រភេទខ្លះ និងជំងឺភ្នែកខ្លះអាចជាមូលហេតុជម្រុញឲ្យកែវភ្នែកស្រអាប់។ លក្ខណៈតពូជ និងភាពខុសធម្មតាពីកំណើត៖ ក្នុងករណីអ្នកជំងឺនៅក្មេងខ្ចីបាយភ្នែកកកើតឡើងតាំងពីនៅក្នុងផ្ទៃពោះម្តាយដូចជាម្តាយមានជំងឺស្អូចក្នុងខណៈមានផ្ទៃពោះតែក្នុងប្រការខ្លះបាយភ្នែកក៏កើតឡើងដោយគ្មានមូលហេតុពិតដែរ។ អាការៈរបស់បាយភ្នែក ខ្សែភ្នែកស្រវាំងដូចមានពពកបាំងហើយស្រវាំងលឿន ឬយឺតខ្លាំង ឬតិច អាស្រ័យទៅតាមកម្រិត និងទីតាំងរបស់ភាពស្រអាប់ក្នុងសាច់កែវភ្នែក ប្រសិនជាចំក្នុងបរិវេណខាងៗ អ្នកជំងឺនឹងនៅមើលឃើញបានច្បាស់តាមធម្មតា។ អ្នកជំងឺអាចឃើញវត្ថុបែកជាពីរជួរ Diplopia និងស៊ូពន្លឺមិនបានអាការៈលើកដំបូងរបស់បាយភ្នែកក្នុងប្រការខ្លះខ្សែភ្នែកអ្នកជំងឹ និងខ្លីឡើងនឹងធ្វើឲ្យត្រូវការប្តូរវ៉ែនតាញឹកញាប់ ពេលបាយភ្នែកឡើងខ្លាំងខ្សែភ្នែក នឹងស្រអាប់រហូតវ៉ែនតាជួយអ្វីក៏មិនបានកូនក្រមុំភ្នែកធម្មតាឃើញពណ៌ខ្មៅក្លាយជាពណ៌លឿង ឬស។ ពាក្យដាស់តឿន ប្រសិនទុកចោលរហូតបាយភ្នែកទុំហួសទៅអាចកើតជំងឺទឹកដក់ក្នុងភ្នែកនិងជំងឺរលាកប្រស្រីភ្នែក ដែលធ្វើឲ្យភ្នែកឈឺឡើងក្រហមនិងអាចខ្វាក់បាន។ វិធីព្យាបាលបាយភ្នែក ក្នុងករណីខ្លះវេជ្ជបណ្ឌិតខ្លះអាចប្រើថ្នាំបន្តក់ភ្នែក ដើម្បីព្យាយាមបង្អង់ភាពធ្ងន់ធ្ងររបស់បាយភ្នែក តែមិនមានថ្នាំប្រភេទណាមួយអាចកាត់បន្ថយ ឬបញ្ឈប់បាយភ្នែកបានទេ ពេលខ្សែភ្នែកស្រអាប់ស្រវាំងធ្វើឲ្យមានការពិបាកក្នុងការប្រើជីវិតប្រចាំថ្ងៃបាន។ ការវះកាត់ ឬការបំបែកបាយភ្នែកជាវិធីព្យាបាលដែលជួយធ្វើឲ្យកែវភ្នែករបស់អ្នកជំងឺថ្លាឡើង និងមើលឃើញបានដូចដើម។ ដំណាក់កាលព្យាបាល វេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេសភ្នែកនឹងត្រួតពិនិត្យវិនិច្ឆ័យគ្រាប់ភ្នែកយ៉ាងលំអិតដើម្បីញែកប្រភេទ ទីតាំង និងភាពធ្ងន់ធ្ងររបស់បាយភ្នែក ក្រៅពីនេះវេជ្ជបណ្ឌិតនៅត្រូវការវាស់សម្ពាធទឹកភ្នែក និងពិនិត្យទឹកចាហួយភ្នែកជាមួយសរសៃប្រសាទភ្នែកបាតភ្នែកយ៉ាងលំអិតដើម្បីឲ្យដឹងច្បាស់ថាបាយភ្នែកជាមូលហេតុមួយធ្វើឲ្យខ្សែភ្នែកស្រអាប់ស្រវាំង ឬមានជំងឺផ្សេងៗមកផ្សំជាមួយ។ វិធីបកបាយភ្នែក វិធីដែលនិយមប្រើជាទូទៅមាន២វិធីក្រោយពីការបញ្ចេញបាយភ្នែកហើយវេជ្ជបណ្ឌិតនឹងដាក់កែវភ្នែកសិប្បនិមិ្មតឲ្យចំពោះអ្នកជំងឺ ដើម្បីឲ្យមើលឃើញបានច្បាស់ជាធម្មតា។ វិធីបំបែកបាយភ្នែកដោយប្រើ Ultrasound (Phacoemulcification Machine) ការរំលាយបាយដោយប្រើ Ultrasound គឺជាវិធីចុងក្រោយបំផុតដែលបានទទួលការនិយមយ៉ាងខ្លាំងហើយគ្លីនិកភ្នែក ម៉េង រត្ន័នីន ជាគ្លីនិកឯកជនដំបូងបំផុតក្នុងប្រទេសដែលនាំវិធីព្យាបាលនេះមកបម្រើសេវាអ្នកជំងឺ។ ក្នុងការប្រើវិធីនេះវេជ្ជបណ្ឌិតបើកចន្លោះតូចប្រមាណ ២.២មម កន្លែងជញ្ជាំងភ្នែកដើម្បីស៊កបញ្ចូលសម្ភារៈបំបែក និងកម្ទេចបាយភ្នែករហូតអស់ទុកតែសំបកក្រោយរបស់កែវភ្នែកដែលកើតពីការព្យាបាលវិធីនេះមានខ្នាតតូចណាស់ទើបជាសះបានដូចធម្មតាយ៉ាងលឿនដោយមិនត្រូវការដេរក្រោយពីការរំលាយបាយ។ អ្នកជំងឺអាចមើលឃើញយ៉ាងច្បាស់បានទាន់ពេលអ្នកជំងឺ អាចប្រើជីវិតប្រចាំថ្ងៃភាគច្រើនបានតាមធម្មតាតែគួរបន្ថែមការប្រុងប្រយត្ន័ក្នុងការថែរក្សា។ ត្រូវធ្វើការសំអាតគ្រាប់ភ្នែក ទទួលទានថ្នាំ និងដាក់បន្តក់ថ្នាំតាមការណែនាំរបស់វេជ្ជបណ្ឌិតយ៉ាងហ្មត់ចត់។ ការវះកាត់ភ្នែកឡើងបាយបែបបើកមុខរបួសធំ វេជ្ជបណ្ឌិតអាចប្រើវិធីនេះវះកាត់ដែលជាវិធីដើមដោយបើកមុខរបួសវែងប្រមាណ ១០មម តាមជួរស្នាមតភ្ជាប់រវាងកញ្ចក់ភ្នែកខ្មៅ និងជញ្ជាំងភ្នែកសបរិវេណពាក់កណ្តាលលើគ្រាប់ភ្នែក ដើម្បីយកគ្រាប់កែវភ្នែកដែលឡើងបាយចេញនៅសល់សំបកស្រោមកែវភ្នែកផ្នែកខាងក្រោយទុកជាថង់ ។ គ្រូពេទ្យនឹងដាក់កែវភ្នែកសិប្បនិមិ្មតចូលទៅជំនួសក្នុងថង់នេះក្រោយមកទើបដេរបិទមុខរបួសដោយចេសនីឡុងប្រភេទពិសេស។ ហេតុអ្វីត្រូវដាក់កែវភ្នែកសិប្បនិមិត? IOL (IntraOcular Lens) ក្រោយពីការបញ្ចេញកែវភ្នែកដែលជាបាយភ្នែកអស់ហើយគ្រាប់ភ្នែកនឹងមិនមានកែវភ្នែកធ្វើតួនាទីបង្រួមពន្លឺដែលនាំឲ្យខ្សែភ្នែកនៅស្រវាំង។ ដូចនេះ ទើបគ្រូពេទ្យដាក់កែវភ្នែកសិប្បនិមិ្មត ដើម្បីឲ្យមើលឃើញបានជាធម្មតា។ កែវភ្នែកសិប្បនិមិ្មតមានអាយុកាលប្រើការបានយូររហូតអស់មួយជីវិត។ មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះគេប្រើកែវភ្នែកសិប្បនិមិ្មតពណ៌លឿងដើម្បីជួយទប់នឹងពន្លឹព្រះអាទិត្យ និងការពារសសៃបាតភ្នែកព្រមទាំងធ្វើឲ្យគំហើញកាន់តែប្រសើរ។ ក្នុងករណីខ្លះក្រោយពីដាក់កែវភ្នែកសិប្បនិមិ្មតនេះរយៈពេលយូរខ្សែភ្នែកដែលធ្លាប់ឃើញច្បាស់ក៏នឹងស្រវាំងបន្តិចម្តងៗគ្រូរពេទ្យនឹងកែបញ្ហានេះបានយ៉ាងលឿនហើយងាយមិនឈឺចាប់ដោយប្រើ Laser (Yzag Laser) កំចាត់ភាពស្រអាប់នេះឲ្យអស់បានទាន់ពេលហើយមើលឃើញដូចធម្មតា។ © 2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាងដោយ Health Time Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូលប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែត ឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិក អាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ

Other Diseases Eye Health

Feb 13, 2017 |
7 years ago |
10.7K views

ជំងឺហឺតអាចព្យាបាលជាសះស្បើយ ឬយ៉ាងណា?

តើជំងឺហឺតជាអ្វី? ជំងឺហឺត គឺជាជំងឺសួតរ៉ាំរ៉ៃ ដែលធ្វើឲ្យរលាក និងត្បៀតផ្លូវដង្ហើម។ ជំងឺហឺត បណ្តាលឲ្យមានសញ្ញាទាំងបួនដូចជា ឮសូរសំឡេងពេលដកដង្ហើមចេញ ណែនទ្រូងដូចគេរឹប ហត់ និងក្អក។ តើវាជាជំងឺដែលកើតមានពីកំណើត ឬមានកត្តាណាខ្លះដែលបង្កឲ្យមានជំងឺនេះឡើង? «តួនាទីរបស់ហ្សេនេទិកក្នុងការកកើតជំងឺហឺត» ការកកើតជំងឺហឺត គឺមួយចំណែកទាក់ទងទៅនឹងហ្សេនេទិក មួយចំណែកទៀតទាក់ទងទៅនឹងកត្តាបរិស្ថាន «ផ្សែងបារី ធូលី លម្អងផ្កា…..»។ ចង្កោមគ្រួសារដែលមានជំងឺហឺត បានជម្រុញឲ្យមានការកើនឡើងនូវការស្រាវជ្រាវពីឥទ្ធិពលនៃហ្សែនទៅលើការកើតជំងឺនេះ។ បើទោះបីជាការកំណត់ហ្សែននៃជំងឺហឺតនៅមិនទាន់មានភាពពេញលេញក៏ដោយ ការស្វែងរកហ្សែននេះបានកែប្រែទស្សនៈទៅលើជំងឺហឺតនេះ។ តើជំងឺនេះមានយន្តការយ៉ាងដូចម្តេចខ្លះ? ដំណើរការវិវឌ្ឍនៃជំងឺហឺត ក្នុងអំឡុងពេលធ្វើទុករបស់ជំងឺហឺត ផ្លូវដង្ហើមដែលរលាក មានប្រតិកម្មទៅនឹងកត្តាបរិស្ថានដែលបង្កជំងឺដូចជា ផ្សែង ធូលី ឬលម្អងផ្កា។ ផ្លូវដង្ហើម រួមតូច និងបញ្ចេញស្លេស្មច្រើន ដោយធ្វើឲ្យពិបាកដកដង្ហើម។ ជំងឺហឺតជាលទ្ធផលនៃការឆ្លើយតបរបស់ប្រព័ន្ធភាពស៊ាំនៅនឹងទងសួត។ ផ្លូវដង្ហើមរបស់អ្នកជំងឺហឺត ងាយនឹងមានប្រតិកម្មទៅនឹងសារធាតុបង្ក។ ពេលប្រឈមមុខទៅនឹងកត្តាបង្ក ទងសួតកន្ត្រាក់ខ្លាំង។ ការរលាកកើតឡើងបន្ទាប់ នាំទៅដល់ ការរួមតូចនៃទងសួត ឡើងស្លេស្ម ដែលធ្វើឲ្យអ្នកជំងឺក្អក និងហត់។ អ្វីខ្លះដែលជាសញ្ញាដំបូងរបស់ជំងឺហឺត? សញ្ញាដំបូងរបស់ជំងឺហឺតមានដូចជា៖ •ឮសូរសំឡេងពេលដកដង្ហើមចេញ •ណែនទ្រូងដូចគេរឹប •ហត់ •ក្អក។ តើគេធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺហឺតដូចម្តេច? ជំងឺហឺតត្រូវបានធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ដោយផ្អែកទៅលើ ប្រវត្តិជំងឺនិងគ្រួសារ ការពិនិត្យលើរាងកាយ និងលទ្ធផលតេស្ត (Spirometry)។ តើជំងឺនេះត្រូវព្យាបាលដូចម្តេចខ្លះ? ហើយជំងឺនេះ ជាដាច់ឬទេ? បើទោះបីជាយើងមិនអាចព្យាបាលជំងឺហឺតនេះឲ្យជាដាច់ក៏ដោយ ប៉ុន្តែយើងអាចគ្រប់គ្រងវាបាន។ ករណីនីមួយៗ មានលក្ខណៈខុសគ្នា ដូចនេះ អ្នកនិងគ្រូពេទ្យអ្នក ចាំបាច់ត្រូវបង្កើតរូបមន្តព្យាបាលមួយ សម្រាប់អ្នកផ្ទាល់។ រូបមន្តព្យាបាលនេះ នឹងមានព័ត៌មានស្តីអំពីកត្តាជម្រុញ និងការអប់រំក្នុងការប្រើថ្នាំរបស់អ្នក។ ចំពោះអ្នកដែលមិនបានទទួលការព្យាបាលត្រឹមត្រូវ តើអាចមានផលលំបាកឬកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរដល់កម្រិតណាចំពោះករណីជំងឺហឺតនេះ? ជំងឺហឺតស្រួចស្រាវមួយចំនួន អាចបណ្តាលឲ្យអ្នកជំងឺស្លាប់បាន បើគ្មានការព្យាបាលត្រឹមត្រូវ។ តើមានវិធីសាស្ត្រការពារកុំឲ្យកើតជំងឺនេះដែរឬទេ? អ្វីខ្លះ? ការស្វែងរកកត្តាបង្ក មានសារសំខាន់ខ្លាំង ក្នុងការការពារ និងគ្រប់គ្រងជំងឺនេះ។ តើប្រទេសកម្ពុជាយើងមានករណីកើតជំងឺហឺតនេះច្រើនឬទេ? តើប្រជាជនណាខ្លះដែលប្រឈមទៅនឹងជំងឺនេះជាងគេ? តាមការសិក្សារបស់ European Respiratory Journal ចេញផ្សាយក្នុងឆ្នាំ២០១៤ បង្ហាញថានៅកម្ពុជាហឺតមនុស្សចាស់ដែលមានអាយុច្រើនជាង២០ឆ្នាំមានអត្រាប្រវ៉ាឡង់៥,៥%។ ដកស្រង់ពីបទសម្ភាសន៍រវាងហេលស៍ថាម និងលោកវេជ្ជបណ្ឌិត សេង វីរៈ ជាវេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេសខាងផ្នែកជំងឺសួតនៅមន្ទីរពេទ្យមិត្ភភាពខ្មែរ-សូវៀត

Other Diseases Respiratory & Lungs Respiratory & Lungs

Feb 10, 2017 |
7 years ago |
5.7K views

ទិដ្ឋភាពទូទៅនៃជំងឺមហារីកសុដន់ដែលអ្នកគួរដឹង

«ជំងឺមហារីកសុដន់ គឺជាបញ្ហាសកលមួយដែលស្ថិតនៅក្នុងលំដាប់ទីមួយក្នុងចំណោមជំងឺដែលកើតមានលើស្រ្តីនៅទូទាំងពិភពលោក(២៥%) និងស្ថិតនៅលំដាប់ទីពីរក្នុងចំណោមជំងឺ ដែលកើតមានលើស្រ្តីកម្ពុជា(១៥%) បើយោងទៅតាមស្ថិតិរបស់ GLOBOCAN នៅឆ្នាំ២០១២។ ជាក់ស្តែង នៅមន្ទីរពេទ្យអន្តរជាតិសែនសុខ ជំងឺមហារីកសុដន់ឈរនៅលំដាប់ទីមួយ(១៤,៦%) ដែលកើតចំពោះអ្នកជំងឺមហារីកជាស្រ្តីភេទ។ គួរឲ្យដឹងផងដែរថា ជំងឺមហារីកសុដន់ គឺជាមូលហេតុចម្បងទីពីរដែលបណ្តាលឲ្យស្រ្តីទទួលមរណភាពនាពេលបច្ចុប្បន្ន» ទាំងនេះជាការលើកឡើងរបស់ លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត Turobova Tatiana វេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេសជំងឺមហារីកចំពោះកូនក្មេង និងមហារីកទូទៅមកពីប្រទេសរុស្សី និងជាសមាជិករបស់ American Society of Clinical Oncology, Russian Society of Pediatric Oncologists and Hematologists, European Society for Medical Oncology ហើយបច្ចុប្បន្នក៏ជាប្រធានផ្នែកជំងឺមហារីក និងជាអនុប្រធាននៅមន្ទីរពេទ្យអន្តរជាតិសែនសុខផងដែរ(តាំងពីឆ្នាំ២០១០)។ លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិតក៏បានលើកឡើងបន្តផងដែរទាក់ទងនឹងទិដ្ឋភាពទូទៅនៃជំងឺមហារីកសុដន់ដូចបង្ហាញនៅខាងក្រោមនេះ... តើជំងឺមហារីកសុដន់ចែកចេញជាប៉ុន្មានប្រភេទ និងប៉ុន្មានដំណាក់កាល? ជំងឺមហារីកសុដន់វិវឌ្ឍចេញពីកោសិកា lobulesដែលជាកន្លែងផលិតទឹកដោះ និងកោសិកាបំពង់ដែលមាននាទីដឹកនាំទឹកដោះ។ ជំងឺមហារីកត្រូវបានចែកចេញជា ២ ប្រភេទគឺ ប្រភេទដែលកើតនៅនឹងកន្លែងហើយមិនរីករាលដាល(in-situ or non-invasive) ដែលជាដំណាក់កាលដំបូងរបស់ជំងឺមហារីកសុដន់(ចែកជា២ប្រភេទទៀត គឺកោសិកាមហារីកដែលកើតមាននៅក្នុង lobules និងកោសិកាបំពង់) និងប្រភេទរីករាលដាលទៅតំបន់ដទៃទៀត(Invasive)។ ចំពោះប្រភេទទីមួយអាចវិវឌ្ឍទៅជាប្រភេទទីពីរដែលរីករាលដាលទៅតំបន់ផ្សេងទៀត ប្រសិនបើធ្វើការព្យាបាលមិនទាន់ពេលវេលា។ វាក៏ត្រូវបានចាត់ចូលជាជំងឺមហារីកសុដន់ប្រភេទទីពីរដូចគ្នា នៅពេលដែលកោសិកាមហារីកធ្វើការផ្លាស់ទីតាម lobules និងបំពង់បង្ហូរទឹកដោះទៅកាន់ជាលិកាដទៃទៀតដែលនៅជុំវិញនោះ ។ តើកត្តាអ្វីខ្លះបណ្ដាលឲ្យមានជំងឺមហារីកសុដន់? មានកត្តាចម្បងៗពីរដែលអាចបណ្ដាលឲ្យមានជំងឺមហារីកសុដន់៖ 1.កត្តាដែលយើងមិនអាចគ្រប់គ្រងបាន - ភេទ៖ ស្រ្តីមានឱកាសខ្ពស់ជាងបុរស១០០ដងក្នុងការប្រឈមទៅនឹងការកើតមានជំងឺមហារីកសុដន់ - អាយុ៖ ឱកាសក្នុងការកើតមានជំងឺមហារីកសុដន់កើនឡើងតាមអាយុ - ប្រវត្តិគ្រួសារ៖ ប្រហែល ៥%ទៅ១០%នៃជំងឺមហារីកសុដន់កើតឡើងដោយសារតំណពូជ - ពូជសាសន៍៖ ស្រ្តីជនជាតិស្បែក ស មានឱកាសប្រឈមទៅនឹងការកើតជំងឺមហារីកសុដន់ខ្ពស់ជាងស្រ្តីជនជាតិអាហ្រ្វិច អាមេរិក អាស៊ាន Hispanic និងស្រ្តីជនជាតិដើមអាមេរិក - ប្រវត្តិនៃការមករដូវរបស់ស្រ្តី៖ ស្រ្តីដែលមានរដូវមុនអាយុ១២ឆ្នាំ និង/ឬអស់រដូវនៅអាយុច្រើន ឬលើសពី៥៥ឆ្នាំអាចបង្កើនឱកាសក្នុងការកើតជំងឺមហារីកសុដន់ - ការព្យាបាលដោយកាំរស្មីនៅតំបន់ទ្រូង៖ ដើម្បីព្យាបាលជំងឺមហារីកផ្សេងទៀតដូចជាមហារីកកូនកណ្តុរ - អ្នកដែលមានជាលិកាសុដន់ក្រាស់៖ ស្រ្តីដែលមានជាលិកាសុដន់ក្រាស់ អាចមើលឃើញនៅពេលធ្វើតេស្តmammogram។ 2.កត្តាដែលយើងអាចគ្រប់គ្រងបានការលើសទម្ងន់ ការមិនមានកូន មិនធ្វើការបំបៅដោះ ការទទួលទានសារជាតិអាល់កុល(ឱកាសប្រឈមនេះកើនឡើងទៅតាមបរិមាណអាល់កុលដែលបានទទួលទាន) ការព្យាបាលដោយប្រើអ័រម៉ូនជំនួសក្រោយពេលអស់រដូវ ការប្រើប្រាស់ថ្នាំពន្យារកំណើត ការរំលូតកូន ការជក់បារី ការវះកាត់កែសុដន់ ការធ្វើការនៅពេលយប់ ការមិនបានធ្វើលំហាត់ប្រាណជាដើមសុទ្ធតែអាចបង្កើនការប្រឈមទៅនឹងមហារីកសុដន់។ តើពេលណាដែលអ្នកជំងឺគួរតែស្វែងរកការព្យាបាល? ស្រ្តីគ្រប់គ្នាគួរតែស្វែងរកការព្យាបាលប្រសិនបើមានលេចចេញរោគសញ្ញាដូចជា មានដុំនៅក្នុងសុដន់មានការឈឺចុកចាប់នៅត្រង់សុដន់ មានបម្រែបម្រួលស្បែកនៅបរិវេណសុដន់ (ដូចជា ឡើងក្រហម ហើម ដំបៅ មានហូរទឹកចេញពីសុដន់ និងស្បែកដែលគ្របដណ្ដប់សុដន់ឡើងក្រាស់ដូចសំបកក្រូច) ឡើងកន្តួលរមាស់ជាប្រចាំនៅបរិវេណចុងសុដន់ មានបម្រែបម្រួលនៅចុងសុដន់ និង/ឬបម្រែបម្រួលរូបរាងរបស់សុដន់ មានការហូរទឹក ឬឈាមចេញពីចុងសុដន់ ហើម ឬមានដុំនៅក្រោមដៃជិតបរិវេណសុដន់។ ស្រ្តីភាគច្រើនដែលមានរោគសញ្ញាដូចខាងលើមិនសុទ្ធតែមានជំងឺមហារីកសុដន់ទេ វាអាចជាដុំសាច់ស្លូត ដំបៅផ្សេងៗ ឬជាជំងឺសួរពូជដែលក្រពេញបញ្ចេញក្រៅមានដំណើរការមិនល្អ (fibrocystic) ជាដើម ប៉ុន្តែមានតែគ្រូពេទ្យឯកទេសខាងជំងឺដែលទាក់ទងទៅនឹងសុដន់ប៉ុណ្ណោះដែលអាចវិនិច្ឆ័យពីរោគសញ្ញារបស់លោកអ្នកបាន។ ស្រ្តីទាំងអស់ក៏គួរចងចាំផងដែរថាជំងឺមហារីកសុដន់អាចធ្វើការព្យាបាលបានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ ប្រសិនបើវាត្រូវបានរកឃើញទាន់ពេលវេលា។ សូមតាមដានការចែករំលែកបន្តអំពីជំងឺមហារីកសុដន់នៅអត្ថបទក្រោយទៀត...

Other Diseases Women's Health

Feb 09, 2017 |
7 years ago |
11.4K views

ចង់ដឹងទេថា មុនក្បាលខ្មៅកើតឡើងដោយសារអ្វី?

មុនក្បាលខ្មៅ គឺជាសត្រូវលេខ១ដែលញាំញីនៅលើផ្ទៃមុខរបស់យើងជាពិសេសគឺកើតនៅវ័យជំទង់នេះតែម្ដង។ តើធ្លាប់ដឹងទេថាហេតុអ្វីបានជាកើតមានជំងឺនេះ? សូមងាកមកស្ដាប់ប្រសាសន៍របស់លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត ឈិត គន្ធី អ្នកឯកទេសជំងឺសើស្បែកនៃកាដាវគ្លីនិកសើស្បែក និងឡេសឺរធ្វើការរៀបរាប់យ៉ាងក្បោះក្បាយ ទាក់ទិននឹងជំងឺមុនក្បាលខ្មៅនេះជាមួយ និងបទពិសោធន៍ក្នុងការសិក្សានៅតាមបណ្ដាប្រទេសមួយចំនួនស្ដីពីការថែទាំសុខភាពស្បែក និងការប្រើប្រាស់ឡេសឺរ។ ការយល់ដឹងពីប្រភេទនៃមុន មុនជាទូទៅ ត្រូវបានចែកចេញជា២ក្រុម គឺមុនដែលមានការរលាក និងគ្មានការរលាក។ មុនដែលមានការរលាកមានន័យថាមុខរបស់អ្នកជំងឺឡើងក្រហម មានអាការៈឈឺហើយមើលទៅមានកំណកខ្ទុះ ពណ៌លឿងនៅផ្នែកខាងលើនៃមុន ដែលមានប្រភេទដូចជា Acne Vulgaris, Acne Rosacea, Acne Conglobata និង Acne Fulminans ។ រីឯមុនគ្មានការរលាកមានន័យថាមុខរបស់អ្នកជំងឺមិនមានការក្រហម ឈឺ ឬខ្ទុះអ្វីនោះទេ គ្រាន់តែមើលឃើញសភាពជាមុនកប់ មុនក្បាលខ្មៅ ឬមុនខ្សាច់ធម្មតា។ ប្រភេទដែលគួរឲ្យព្រួយបារម្ភជាងគេក្នុងចំណោមប្រភេទមុនដែលមានការរលាក គឺប្រភេទ Acne Conglobata និងប្រភេទ Acne Fulminans ដែលមុនប្រភេទនេះត្រូវបានគេហៅថា«Sever cystic acne» ដោយសារតែឈឺខ្លាំង និងមានលក្ខណៈជាខ្ទុះ នៅពេលជាសះស្បើយវា បន្សល់ទុកស្លាកស្នាមជាផ្លែដែលធ្វើឲ្យអ្នកជំងឺមានការព្រួយបារម្ភនៅថ្ងៃក្រោយ។ អ្វីទៅជាមុនក្បាលខ្មៅ? មុនក្បាលខ្មៅ ជាបញ្ហាស្បែកមួយប្រភេទដែលជាទូទៅកើតឡើងដោយសារតែមានវិបត្តិទៅលើក្រពេញប្រេងហើយវិបត្តិនេះមានន័យថាជាការស្ទះនៃក្រពេញប្រេងដែលបណ្ដាលឲ្យមានកន្ទួលនៅលើមុខស្ដែងចេញជាមុនក្បាលខ្មៅ ឬមុនខ្សាច់។ ភាគច្រើនយើងឃើញវាកើតមានឡើងនៅកៀនច្រមុះ នៅតាមចង្កា នៅលើថ្ពាល់ ឬក៏លើថ្ងាស។ ជាទូទៅ មុនក្បាលខ្មៅកើតទៅលើមនុស្សពេញវ័យដែលមនុស្សប្រុសចន្លោះពី១៤ឆ្នាំទៅ១៩ឆ្នាំ និងមនុស្សស្រីពី១០ឆ្នាំទៅ១៧ឆ្នាំតែក៏មានអ្នកខ្លះអាចឈានដល់អាយុ២០ឆ្នាំទៅ២១ឆ្នាំទើបកើតមានជំងឺនេះផងដែរ។ កត្តាដែលធ្វើឲ្យកើតមានមុនក្បាលខ្មៅ កត្តាដែលជម្រុញឲ្យកើតមានមុនក្បាលខ្មៅមាន៤កត្តាធំៗគឺ៖ •តំណពូជ៖ ឪពុក ឬម្ដាយដែលធ្លាប់មានជំងឺមុននេះពីមុនមកនាំឲ្យកូនរបស់ពួកគេងាយនឹងកើតមុនជាងមនុស្សធម្មតា។ •ការប្រែប្រួលនៃអ័រម៉ូន៖ ដោយសារតែពេលពេញវ័យមានបម្រែបម្រួលនៃអ័រម៉ូន Progesterone និង Estrogen ដែលវាភ្ញោចទៅលើក្រពេញប្រេងទាំងឡាយណាដែលមាននៅលើស្បែកឲ្យផលិតប្រេងលើសពីធម្មតាហើយនៅពេលដែលក្រពេញប្រេងនោះស្ទះនាំឲ្យកកជាកំណកមុន។ •ការតានតឹងអារម្មណ៍(Stress)៖ ដោយសារតែមានភាពតានតឹង គិតច្រើន គេងមិនលក់ ឬមានសម្ពាធណាមួយក៏ជាកត្តាជម្រុញឲ្យកើនមុនផងដែរ។ •កត្តារួមផ្សំ៖ កង្វះអនាម័យក្នុងការលាងមុខ ការជ្រើសរើសផលិតផលក្នុងការប្រើប្រាស់ ថ្នាំលាប ឬលេបទាំង ឡាយណាដែលធ្វើឲ្យស្ទះក្រពេញប្រេងសុទ្ធតែបណ្តាលឲ្យកើតមុនទាំងអស់។ ចំណីអាហារក៏ជាកត្តាជម្រុញមួយដែរ ប៉ុន្តែយើងមិនអាចកំណត់បានឡើយ គឺវាអាស្រ័យទៅលើបុគ្គលម្នាក់ៗ តែយើងសង្កេតឃើញអាហារមួយចំនួនដែលតែងតែធ្វើឲ្យកើតមុនដូចជាអាហារផ្អាប់ ស៊ុតគ្រឿងសមុទ្រ អាហារហឹរជាដើម។ វិធីសាស្រ្ដធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ គឺមើលទៅលើភាពមិនរលោងនៃផ្ទៃមុខស្ទាបទៅមានពកៗនៅលើផ្ទៃមុខតែវាមិនមែនបណ្ដាលមកពីការរលាកទេពេលមើលទៅរន្ធរោមឃើញមានពកៗ និងមានក្បាលពណ៌ខ្មៅ ហើយមុននេះមិនធំទេវាអាចមានទំហំប៉ុនរន្ធរោម ឬធំជាងនេះបន្តិច ដោយសារតែក្រពេញប្រេងស្ទះ រួមជាមួយនឹងបរិយាកាសខាងក្រៅដូចជាធូលី។ នៅពេលយើងខ្វះការលាងសម្អាតធ្វើឲ្យក្រពេញប្រេងមានអុកស៊ីតកម្មជាមួយកោសិកាស្បែកដែល ងាប់ដែលធ្វើឲ្យចេញជាមុនក្បាលខ្មៅ។ ផលវិបាកនៃការកើតមុន ជំងឺមុនមិនមានផលវិបាកអ្វីប៉ះពាល់ដល់ជីវិតអ្នកជំងឺទេតែអ្នកដែលមានមុន ហើយមិនបានទទួលការព្យាបាលត្រឹមត្រូវអាចជួបនូវបញ្ហាមួយ គឺមានបន្សល់ទុកនូវស្លាកស្នាមខ្លះៗលើផ្ទៃមុខ។ ស្លាកស្នាមនោះវារំខានដល់ជំនឿចិត្តដែលធ្វើឲ្យអ្នកជំងឺមិនហ៊ានប្រឈមមុខនឹងសង្គមដូចជា ទៅផ្សារ សាលារៀន ឬចូលរួមកម្មវិធីផ្សេងៗដោយសារតែខ្មាស់គេ ក៏អាចឈានទៅដល់ការកើតជំងឺផ្លូវចិត្ត ឬសម្លាប់ខ្លួន (ករណីនេះធ្លាប់កើតមានឡើងនៅប្រទេសដទៃប៉ុន្តែពុំទាន់ឃើញមាននៅកម្ពុជានៅឡើយទេ)។ វិធីសាស្រ្ដក្នុងការការពារ ដើម្បីចៀសឲ្យផុតពីជំងឺមុនក្បាលខ្មៅយើងត្រូវរកពីមូលហេតុវាជាមុនសិន។ ប្រសិនបើបណ្ដាលមកពីតំណពូជ គឺត្រូវទៅទទួលការព្យាបាល។ មួយវិញទៀត បើសិនជាមានបម្រែបម្រួលអ័រម៉ូនត្រូវទៅជួបវេជ្ជបណ្ឌិតជំនាញ ដើម្បីទទួលយកដំបូន្មានក្នុងការគ្រប់គ្រងការប្រែប្រួលអ័រម៉ូននេះ ហើយត្រូវយល់ដឹងពីអនាម័យក្នុងការលុបលាងមុខ ត្រូវដឹងថាស្បែករបស់ខ្លួនជាប្រភេទខ្លាញ់ ស្ងួត ឬធម្មតាដើម្បីជ្រើសរើសផលិតផលប្រើប្រាស់ឲ្យត្រឹមត្រូវតាមប្រភេទស្បែក។ បើសិនជាអ្នកអាចកត់សម្គាល់ថាអាហារណាធ្វើឲ្យអ្នកឡើងមុន ត្រូវតែចៀសវាង។ ការព្យាបាល ចំពោះការព្យាបាលគឺយើងត្រូវទៅជួបវេជ្ជបណ្ឌិតជំនាញឯកទេសផ្នែកសើស្បែកដែលគាត់អាចឲ្យជាហ្វូមលាងមុខទៅតាមប្រភេទស្បែករបស់យើងឲ្យជាប្រភេទថ្នាំលាបដែលមានជាពេលព្រឹក និងពេលយប់។ សព្វថ្ងៃនេះ មានបច្ចេកវិទ្យាទំនើបដោយមានការព្យាបាលមុនតាមការប្រើពន្លឺ ឬឡាស៊ែរ ហើយចំពោះមុនមួយចំនួនដែលពិបាកធ្វើការយកចេញ គឺមានម៉ាស៊ីនបូមសម្អាត ឬញេចយកចេញដោយមិនមានបន្សល់ទុកស្លាកស្នាម។ ជាចុងបញ្ចប់លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិតសូមធ្វើការផ្ដាំផ្ញើដល់ប្រិយមិត្តហេលស៍ថាម និងប្រជាជនទាំងអស់ថាប្រសិនបើមានបញ្ហាមុន សូមកុំមានការព្រួយបារម្ភព្រោះបច្ចេកវិទ្យាវេជ្ជសាស្រ្ដ ឥឡូវនេះមានការរីកចម្រើន និងសូមស្វែងរកគ្រូពេទ្យជំនាញគាត់នឹងអាចជួយអ្នកឲ្យមានស្បែករលោងដូចធម្មតាវិញ។ ©2017រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាងដោយHealthtime Corporationចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូលប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ