Loading...

Your cart (4)

Product thumb

Basic hooded sweatshirt in pink

  • Color: Pink
  • Size: S
$15.00 $31.00
Product thumb

Black and white sport cap

$18.15
Product thumb

Mid-rise slim cropped fit jeans

  • Size: M
$76.00
Product thumb

Men fashion gray shoes

  • Color: Gray
  • Size: 10.5
$84.00
Subtotal: $198.65
Checkout
(096) 7888-017 info@healthtime.tips (096) 7888-017
English English
ភាសាខ្មែរ ភាសាខ្មែរ
Login
Createx Logo
  • Jan 12, 2019 |
  • 5 years ago |
  • 3.1K views

អត្ថបទគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ប្រចាំខែធ្នូ

អត្ថបទសុខភាពជាច្រើនត្រូវបានចែករំលែកពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋានអ្នកប្រកបវិជ្ជាជីវសុខាភិបាល ក្នុងគោលបំណងដើម្បីរួមចំណែកលើកកម្ពស់សុខភាពប្រជាជនកម្ពុជា ជាក់ស្តែង ៣អត្ថបទដែលទទួលបានការគាំទ្រយ៉ាងច្រើនជាងគេនោះ រួមមាន៖ ១. នរណាខ្លះអាចប្រឈមនឹងមហារីកពោះវៀនធំ? ផ្អែកទៅលើការសិក្សារបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោកក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ បានឲ្យដឹងថាពេលនោះ ប្រទេសកម្ពុជាយើងមានចំនួនប្រជាជនសរុប១៤ ៨៦៥ ០០០ នាក់ ក្នុងនោះចំនួនអ្នកជំងឺមហារីកពោះវៀនធំ មានការកើតឡើងច្រើនគួរឲ្យកត់សម្គាល់ ដែលបុរសមានចំនួន ៤៤៥ករណីថ្មី និងស្ត្រីមានចំនួន ៣៩៤ករណីថ្មី។ គេសង្កេតឃើញថា អត្រាមរណភាពក្នុងចំណោមជំងឺមហារីកគ្រប់ប្រភេទទាំងអស់ ជំងឺមហារីកពោះវៀនធំមានរហូតដល់ ៥%ចំពោះបុរស និយាយរួមច្រើនជាងនារី......នេះបើតាមប្រសាសន៍របស់លោក វេជ្ជបណ្ឌិត ហេង វីរដ្ឋ ឯកទេសជំងឺមហារីក នៃមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពខ្មែរសូវៀត និងជាប្រធានបន្ទប់ពិគ្រោះ  និងព្យាបាលជំងឺវេជ្ជបណ្ឌិត ហេង វីរដ្ឋ ចង់ដឹងមូលហេតុច្បាស់សូមចូលទៅកាន់៖ http://healthtime.tips/library/article/1796 ២. មហារីកមាត់ស្បូនព្យាបាលមានប្រសិទ្ធភាពកម្រិតណា? តាមរយៈលោកវេជ្ជបណ្ឌិត ទូច សុជាតិ ឯកទេសជំងឺមហារីក នៃមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពខ្មែរ-សូវៀត… ជំងឺមហារីកមាត់ស្បូន ឬ Cervical Cancer ជាជំងឺមហារីកមួយប្រភេទក្នុងចំណោមមហារីកជាច្រើនកើតមាននៅលើកោសិកាមាត់ស្បូនរបស់ស្ត្រី ដែលវាត្រូវបានបែងចែកជា៤ដំណាក់កាលផ្សេងៗគ្នា។ តាមការប៉ាន់ប្រមាណរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក Globocan ២០១២ បង្ហាញថាមហារីកមាត់ស្បូនលើស្ត្រីកម្ពុជាមានអត្រាខ្ពស់ រហូតស្ថិតនៅលំដាប់ទី១ ក្នុងចំណោមជំងឺមហារីកលើស្ត្រីកម្ពុជា។ លោកវេជ្ជបណ្ឌិតបន្ថែមថា ជាទូទៅ អ្នកជំងឺមហារីកមាត់ស្បូនកម្រនឹងលេចចេញជារោគសញ្ញាសម្គាល់ច្បាស់លាស់ណាមួយណាស់ នៅដំណាក់កាលដំបូង… ស្រាយចម្ងល់បន្ថែមតាមរយៈ៖ http://healthtime.tips/library/article/1791 ៣. ស្វែងយល់ពីការព្យាបាលជំងឺមហារីកថ្លើម បើយោងតាមតួលេខរបស់ Globocan ឃើញថាចំនួននៃអ្នកជំងឺមហារីកថ្លើមក្នុងតំបន់អាស៊ីសិ្ថតនៅចំណាត់ថ្នាក់លេខ៣ បើធៀបនឹងមហារីកផ្សេងទៀត ប៉ុន្តែ វាមិនត្រូវបានចាត់ទុកជាជំងឺតំណពូជនោះទេ។ ការរលាកថ្លើមរ៉ាំរ៉ៃជាមូលហេតុចម្បង ដែលបង្កឲ្យមានជំងឺមហារីកថ្លើម ទាំងការរលាកថ្លើមប្រភេទB ប្រភេទC ហើយកត្តាដែលធ្វើឲ្យមានការរលាកថ្លើមរ៉ាំរ៉ៃ រួមមាន ការទទួលទានសុរាច្រើន លើសជាតិដែក និងលើសជាតិពុលជាដើម។ លើសពីនេះទៀត អ្នកដែលងាយប្រឈមនឹងជំងឺមហារីកថ្លើមខ្ពស់ជាងគេ គឺអ្នកជំងឺក្រិនថ្លើម។ ដំណាក់កាលដំបូង អ្នកជំងឺមហារីកថ្លើម មិនស្តែងចេញជារោគសញ្ញាណាមួយទេ ប៉ុន្តែ អំឡុងពេលប្រហែល៦ខែបន្ទាប់ដែលជំងឺវិវឌ្ឍដល់ដំណាក់កាលធ្ងន់ធ្ងរ អាចនឹងមានលេចចេញជារោគសញ្ញាដូចជា...... នេះបើតាមប្រសាសន៍របស់លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ជា ចាន់ឌី ឯកទេសវិទ្យុសាស្រ្ត រូបភាពវេជ្ជសាស្រ្ត  មានតួនាទីជានាយកនៃមន្ទីរសម្រាកព្យាបាល និងសម្ភព សានីន ស្វែងយល់លម្អិតតាមរយៈ៖ http://healthtime.tips/library/article/1790 ©2019 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ 

Recap Articles Recap Articles Recap Articles
Share
  • Jan 10, 2019 |
  • 5 years ago |
  • 8.3K views

ការត្រៀមខ្លួនមុនពេលចាប់ផ្តើមមានផ្ទៃពោះ

ការត្រៀមមានផ្ទៃពោះ គឺជាការរៀបចំលក្ខណៈទុកជាមុននៃមាតាគ្រប់រូបដែលមានបំណងប្រាថ្នាចង់បានបុត្រ និងម្តាយមានសុខភាពល្អអំឡុងពេលមានផ្ទៃពោះ រហូតដល់ផ្តល់កំណើតដល់បុត្ររបស់ខ្លួន។ ជាក់ស្តែង ដើម្បីត្រៀមទទួលយកការមានផ្ទៃពោះតាមការរំពឹងទុក ស្ត្រីគ្រប់រូបត្រូវ៖ • មានគម្រោងច្បាស់លាស់ និងការធ្វើសកម្មភាព • ជួបជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិតដើម្បីពិគ្រោះយោបល់ និងសាកសួរព័ត៌មានផ្សេងៗពីសំណាក់គ្រូពេទ្យនូវយុទ្ធសាស្រ្តនៃការការពារ ព្យាបាល និងចៀសវាងពីការកើតជំងឺមួយចំនួនដូចជា ជំងឺកាមរោគ ជំងឺទឹកនោមផ្អែម ជំងឺផ្លូវចិត្ត ជំងឺលើសសម្ពាធឈាម ជំងឺសន្លាក់ ជំងឺរុំារ៉ៃ • ទទួលទានជាតិដែក អាស៊ីតហ្វូលិក និងវីតាមីនចម្រុះអំឡុងពេលពពោះ • បញ្ឈប់ការទទួលទានគ្រឿងស្រវឹង ការជក់បារី និងការប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្សេងៗដោយខ្លួនឯង • ចៀសវាងនូវសារធាតុគីមីដែលបំពុលបរិស្ថាន ជាពិសេសថ្នាំបាញ់សត្វល្អិត • រក្សាទម្ងន់ឲ្យស្ថិតក្នុងកម្រិតមួយមានសុខភាពល្អ • ការថែរក្សាខ្លួនឲ្យមានសុខភាពល្អនៅពេលមានផ្ទៃពោះ • ការចាក់វ៉ាក់សាំងបង្ការ និងរបៀបនៃការរស់នៅ ការប្រើប្រាស់ថ្នាំ របបចំណីអាហារផ្សេងៗ ជាពិសេសអំឡុងពេលមានផ្ទៃពោះជាដើម។ តេស្តគួរធ្វើមុនចាប់ផ្តើមមានផ្ទៃពោះ មុនពេលសម្រេចចិត្តចាប់ផ្តើមមានផ្ទៃពោះ ស្រ្តីគ្រប់រូបគួរធ្វើតេស្តតាមដានមួយចំនួនតាមការណែនាំរបស់វេជ្ជបណ្ឌិតដូចជា ការធ្វើតេស្តរកក្រុមឈាម និងជំងឺឆ្លងផ្សេងៗដូចជា មេរោគអេដស៍ មេរោគស្វាយជំងឺរលាកថ្លើមបេ និងប្រភេទសេជាដើម។ គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា នេះជាការតាមដានជំហានដំបូង និងចាំបាច់បំផុត ដើម្បីបង្ការនូវជំងឺដែលអាចកើតមានអំឡុងពេលមានផ្ទៃពោះ ជាពិសេសអាចជួយកាត់បន្ថយការចម្លងពីម្តាយទៅកូន។ សារធាតុចាំបាច់ដែលស្រ្តីគួរប្រើជាប្រចាំ បន្ទាប់ពីបានធ្វើតេស្តរួចរាល់ និងទទួលបានលទ្ធផលល្អ ស្ត្រីនឹងតម្រូវឲ្យទទួលទានសារធាតុបំប៉នចាំបាច់មួយចំនួនបន្ថែមជាប្រចាំ រួមមាន៖ • ជាតិដែក (សាច់ត្រី និងគ្រាប់ធញ្ញជាតិ) • ជាតិកាល់ស្យូម (ទឹកដោះគោ) • អ៊ីយ៉ូត (ត្រី ស៊ុត និងអំបិល) • វីតាមីនសេ (បន្លែ និងផ្លែឈើ) • អាស៊ីតហ្វូលិក (បន្លែបៃតង ស៊ុត) • វីតាមីនបេ វីតាមីនK និងសារធាតុបំប៉នជាច្រើនផ្សេងទៀត។ ស្ថានភាពដែលស្ត្រីស័ក្តិសមក្នុងការមានបុត្រ គឺស្រ្តីត្រូវស្ថិតក្នុងវ័យបន្តពូជ មានសុខភាពល្អ គ្មានជំងឺប្រចាំកាយ និងមានស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារសមរម្យ ដោយឡែក ករណីមួយចំនួនដែលស្រ្តីត្រូវបានទាមទារឲ្យពន្យារពេលក្នុងការចាប់ផ្តើមមានផ្ទៃពោះគឺមានជំងឺតំណពូជផ្សេងៗ មានជំងឺឆ្លង ឬកំពុងព្យាបាល និងករណីមានជំងឺផ្លូវចិត្តជាដើម។ ករណីដែលស្រ្តីមិនអាចមានផ្ទៃពោះ លក្ខខណ្ឌសុខភាពមួយចំនួនមិនអនុញ្ញាតឲ្យស្ត្រីមានផ្ទៃពោះដាច់ខាត បន្ទាប់ពីស្ត្រីត្រូវបានរកឃើញថាមាន៖ • ភាពមិនប្រក្រតីនៃក្រពេញមេជីវិតញី ៤០% (PCOS) • ការស្ទះដៃស្បូន ៤០% (Endometriosis Pelvis Infection) • បញ្ហាស្បូន ៥% ( ដុំស្បូន មហារីក) • វិបត្តិនៃការអត់កូនដែលពុំមានមូលហេតុច្បាស់លាស់ ១៥%។ ផលវិបាកដែលមិនបានរៀបចំផែនការច្បាស់លាស់ ប្រសិនបើមិនបានរៀបចំនូវផែនការទាំងអស់ខាងលើនោះទេ ស្រ្តីគ្រប់រូបអាចមានផ្ទៃពោះជាមួយកត្តាប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់ផ្សេងៗ ដូចជា៖ • កូនកើតមកមិនគ្រប់លក្ខណៈ • សម្រាលកូនមុនថ្ងៃកំណត់ • ប្រឈមនឹងការរលូតកូន • ស្រ្តីមានផ្ទៃពោះរួមជាមួយនឹងជំងឺក្រឡាភ្លើង • ស្រ្តីមានផ្ទៃពោះរួមជាមួយនឹងជំងឺទឹកនោមផ្អែម • ស្រ្តីមានផ្ទៃពោះជាមួយនឹងជំងឺអូតូអុីនម៉ូញ (Auto Immune) • វិបត្តិក្នុងការមិនមានបុត្រជាដើម។ ស្រ្តីគ្រប់រូបដែលស្ថិតនៅក្នុងវ័យបន្តពូជត្រូវត្រៀមលក្ខណៈជាមុនឲ្យបានត្រឹមត្រូវមុននឹងយកបុត្រ ដើម្បីទទួលបាននូវបុត្រាបុត្រីដែលមានសុខភាពល្អ ប្រាជ្ញាឆ្លាតវៃ និងដើម្បីស្រ្តីដែលជាមាតាមានសុខភាពល្អផងដែរ ទាំងពេលមានផ្ទៃពោះរហូតដល់សម្រាលបុត្រ និងក្រោយសម្រាលផងដែរ គឺល្អទាំងម្តាយទាំងកូន។ សូមស្រ្តីដែលមានផ្ទៃពោះទាំងអស់ត្រូវអញ្ជើញទៅពិគ្រោះយោបល់ និងទទួលការពិនិត្យដោយវេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេសឲ្យបានទៀងទាត់រៀងរាល់ខែ ព្រោះការតាមដានអាចជួយបង្ការ និងព្យាបាលនូវជំងឺផ្សេងអំឡុងពេលមានផ្ទៃពោះ ពេលសម្រាល និងក្រោយសម្រាលផងដែរ។ បកស្រាយដោយ៖ វេជ្ជបណ្ឌិត យូ ម៉ូលីន ឯកទេស សម្ភព និងរោគស្រ្តី នៃមជ្ឈមណ្ឌលជាតិ គាំពារមាតា និងទារក បន្ទប់ពិគ្រោះជំងឺ ម៉ីស៊ីថាច យូម៉ូលីន និងគ្លីនិកសម្ភពក្បាលថ្នល់ ©2019 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ   

Pregnancy & Baby Pregnancy & Baby Pregnancy & Baby Pregnancy & Baby Pregnancy & Baby
Share
  • Jan 10, 2019 |
  • 5 years ago |
  • 3K views

ការវិភាគលើផ្កាយសមុទ្ររបស់សាស្ត្រាចារ្យ និងនិស្សិតUP

ផ្កាយសមុទ្រ ឬឈ្មោះវិទ្យាសាស្ត្រ “Asterias rubens Linnaeus” គឺជាសត្វសមុទ្រដែលស្ថិតក្នុងគ្រួសារ Asteriidae ដែលត្រូវបានគេនិយមប្រើប្រាស់ជាឱសថក្នុងការព្យាបាលជំងឺរលាកមួយចំនួនដូចជា ការឈឺចុកចាប់ ជំងឺរលាកសន្លាក់ឆ្អឹង និងតឹងច្រមុះ។ លើសពីនេះ វាក៏មានគុណសម្បត្តិក្នុងការកម្ចាត់បាក់តេរី និងវីរុស ដែលជាប្រភពបង្កជំងឺផ្សេងៗដល់មនុស្សផងដែរ។ ការស្រាវជ្រាវនេះ ត្រូវបានធ្វើឡើងក្នុងគោលបំណង ដើម្បីធ្វើតេស្តរកសមាសធាតុឱសថ និងកំណត់នូវចំនួនឱសថដែលមាននៅក្នុងសារពាង្គកាយទាំងមូលនៃផ្កាយសមុទ្រមានប្រភពនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ សារពាង្គកាយទាំងមូលនៃផ្កាយសមុទ្រស្ងួត ត្រូវបានយកមកពីហាងលក់ឱសថបុរាណក្នុងស្រុក ហើយត្រូវបានផ្ទៀងផ្ទាត់ជាមួយនឹងសំណាកសត្វសមុទ្រ (កូដៈ UPFOPMP-120002) ដែលតំកល់ទុកនៅក្នុង “តិណាល័យសាកលវិទ្យាល័យពុទ្ធិសាស្ត្រ” (UP-Herbarium)។ សារពាង្គកាយទាំងមូលនៃសេះសមុទ្រស្ងួតនេះ ត្រូវបានយកមកធ្វើការចម្រាញ់ដោយអង្គធាតុរំលាយអេតាណុលតាមរយៈវិធីសាស្ត្រចម្រាញ់ “Maceration Extraction (ME)” ដែលជាវិធីសាស្ត្រចម្រាញ់តាមរយៈការត្រាំ។ រូបធាតុចម្រាញ់ដែលទទួលបានត្រូវបានត្រៀមទុកសម្រាប់ធ្វើតេស្តគីមីឱសថ និងធ្វើតេស្តក្រូម៉ាតូក្រាបភីស្រទាប់ស្តើង។ ការធ្វើពិសោធន៍ត្រូវបានធ្វើឡើងក្នុងបន្ទប់ពិសោធន៍រូបធាតុឱសថ នៃមហាវិទ្យាល័យឱសថសាស្ត្រ នៃសាកលវិទ្យាល័យពុទ្ធិសាស្ត្រ។ លទ្ធផលនៃការធ្វើតេស្តគីមីឱសថបានបង្ហាញថា សារពាង្គកាយទាំងមូលនៃផ្កាយសមុទ្រស្ងួត មានសមាសធាតុឱសថ Alkaloids, Saponins និង Resins ។ ចំណែកឯការវិភាគលើក្រូម៉ាតូក្រាបភីស្រទាប់ស្តើងនៃសារពាង្គកាយទាំងមូលនៃផ្កាយសមុទ្រស្ងួត នៅជំហានរលកចន្លោះពី 254-366 nm និង 10%-H2SO4 នៅក្នុងអង្គធាតុរំលាយ “Mobile Phase” Toluene:Ethanol (9:1) យើងញែកបានឱសថសរុបទាំងអស់ចំនួន 14 អង្គធាតុឱសថ ដែលមានតម្លៃ Rf ដូចតទៅ៖ 0.09, 0.11, 0.13, 016, 0.18, 0.20, 0.22, 0.24, 0.29, 0.31, 0.35, 0.44, 0.78 និង0.89។ ព័ត៌មាននៃសមាសធាតុឱសថដែលមាននៅក្នុងសារពាង្គកាយទាំងមូលនៃផ្កាយសមុទ្រស្ងួតនេះ បញ្ជាក់អំពីគុណសម្បត្តិឱសថ ដែលមាននៅក្នុងផ្កាយសមុទ្ររបស់កម្ពុជា។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ វាគឺជាព័ត៌មានគ្រឹះសម្រាប់អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រជំនាន់ក្រោយ ប្រសិនបើមានបំណងចង់បន្តការស្រាវជ្រាវ ពាក់ព័ន្ធនឹងការបំបែកសមាសធាតុឱសថចេញពីផ្កាយសមុទ្ររបស់កម្ពុជា។ អត្ថបទដោយ៖ កែវ សំអែល, អាន់ សុភ័ក្ត, អូន វួចឆេង, អុឹង ហ៊ុយឃីម, នី ច័ន្ទសីហា និង ជា ស៊ីន មហាវិទ្យាល័យឱសថសាស្ត្រ សាកលវិទ្យាល័យពុទ្ធិសាស្ត្រ ©2019 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាងដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូលប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ

Medicine Medicine
Share
  • Jan 08, 2019 |
  • 5 years ago |
  • 3.6K views

ផលវិបាកនៃជំងឺទឹកនោមផ្អែមក្នុងវ័យត្រៀមអស់រដូវ

ការមានជំងឺរ៉ាំរ៉ៃនៅក្នុងវ័យណាមួយ សុទ្ធតែមិនអំណោយផលទៅដល់ស្ថានភាពសុខភាពទូទៅនោះទេ។ ចុះចំណែកស្រ្តីដែលស្ថិតក្នុងវ័យត្រៀមអស់រដូវវិញ តើត្រូវរៀបចំការតាមដាន និងគ្រប់គ្រងបែបណា ប្រសិនសព្វថ្ងៃកំពុងប្រឈមទៅនឹងជំងឺទឹកនោមផ្អែមរួចទៅហើយ? សំណួរ៖ ខ្ញុំអាយុ ៥៥ឆ្នាំ ភេទស្រី ទម្ងន់ ៦០គីឡូក្រាម កម្ពស់ ១ម៉ែត្រ៥០ ជាស្រ្តីមេផ្ទះ។ ខ្ញុំមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងលើសឈាមមកជាង ១០ឆ្នាំមកហើយ។ ខ្ញុំក៏ត្រូវបានឲ្យប្រើប្រាស់ថ្នាំសម្រាប់ជំងឺទាំងពីរជាប្រចាំផងដែរ។ខ្ញុំកំពុងព្រួយបារម្ភថាជំងឺទាំងពីរអាចនឹងធ្វើឲ្យខ្ញុំមានបញ្ហាក្នុងការគ្រប់គ្រងនៅពេលដែលខ្ញុំអស់រដូវ ពីព្រោះបច្ចុប្បន្នខ្ញុំកំពុងស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលត្រៀមអស់រដូវផង។ តើខ្ញុំគួរធ្វើយ៉ាងដូចម្តេច? ចម្លើយ៖ ជាធម្មតា ប្រសិនវ័យកាន់តែច្រើន ជាពិសេសស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលត្រៀមអស់រដូវផងនោះ បញ្ហាប្រឈមនានានឹងអាចកើតមានឡើង។ ជម្រើសដែលល្អគួរតែអញ្ជើញទៅជួបគ្រូពេទ្យឲ្យបានទៀងទាត់ នោះគ្រូពេទ្យអាចមានលទ្ធភាពតាមដានរាល់ផលវិបាកផ្សេងៗ ដោយហេតុថាស្ថានភាពជំងឺមានរយៈពេលដល់ទៅ១០ឆ្នាំ ហើយក៏កំពុងស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលអស់រដូវទៀតផង។ ម៉្យាងទៀតអ្នកក៏គួរធ្វើការបញ្ចុះទម្ងន់ និងរក្សាលំនឹងជាតិស្ករឲ្យមានស្ថេរភាពផងដែរ។ បកស្រាយដោយ៖ សាស្ត្រាចារ្យវេជ្ជបណ្ឌិត ទូច ឃុនប្រធានផ្នែកជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងជានាយករងមន្ទីរពេទ្យព្រះកុសុមៈ ©2019 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ 

Parenting Parenting Diabetes Parenting Diabetes Diabetes Diabetes
Share
  • Jan 08, 2019 |
  • 5 years ago |
  • 4.2K views

អ្វីនៅពីក្រោយការបញ្ចប់ជីវិតខ្លួនឯង?

គ្មាននរណាម្នាក់ចង់បញ្ចប់ជីវិតខ្លួនឯងនោះទេ ពួកគេគ្រាន់តែចង់បញ្ឈប់នូវការឈឺចាប់ដែលអ្នកដទៃមិនអាចយល់ ឬមិនបានឮពីសម្រែកស្វែងរកជំនួយរបស់ពួកគេតែប៉ុណ្ណោះ។ មូលហេតុជាក់លាក់ដែលបង្ខំឲ្យបុគ្គលសម្រេចចិត្តសម្លាប់ខ្លួននៅមិនទាន់អាចកំណត់បាននៅឡើយ តែគេអាចសង្កេតឃើញថា អារម្មណ៍អស់សង្ឃឹម ស្អប់ខ្លួនឯង ភាពឯកោ និងការឈឺចាប់ បានរុញច្រានឲ្យបុគ្គលមួយចំនួនហ៊ានបញ្ចប់ជីវិតខ្លួនឯងជាជាងទទួលយកដំណោះស្រាយណាមួយ ដែលមានមនុស្សប្រមាណ ១ លាននាក់រៀងរាល់ឆ្នាំ បានរងគ្រោះពីបញ្ហានេះ (តាមរបាយការណ៍អង្គការសុខភាពពិភពលោក)។ កត្តាជំរុញ ការប្រឈមទៅនឹងការបញ្ចប់ជីវិតខ្លួនឯង អាចបណ្តាលមកពីកត្តាដែលសង្កេតឃើញមានញឹកញាប់ដូចជា៖ • បញ្ហាផ្លូវចិត្ត៖ ជាមូលហេតុរ៉ាប់រងអត្រានៃការសម្លាប់ខ្លួនដល់ទៅ ៩០% ដែលភាគច្រើនបណ្តាលមកពីការបាក់ទឹកចិត្តធ្ងន់ធ្ងរ ជំងឺ Bipolar Disorder ឬការប៉ះទង្គិចផ្លូវចិត្តខ្លាំងក្លា។ • ហ្សែន៖ ៥៥% នៃការធ្វើអត្តឃាតខ្លួនឯងអាចបន្តមកពីសមាជិកគ្រួសារដែលធ្លាប់មានបញ្ហានេះពីមុនមក ឬមានជំងឺផ្លូវចិត្ត។ • គ្រួសារ និងសង្គម៖ ការខ្វះទីពឹង ភាពក្រីក្រការរងសម្ពាធពីសង្គម ឬគ្រួសារ ភាពឯកោ ការបាត់បង់ការងារ ឬមនុស្សនៅជុំវិញខ្លួន ធ្វើឲ្យបុគ្គលទទួលរងពីបញ្ហាស្រេ្តស នាំឲ្យអត្រាដែលអាចបញ្ចប់ជីវិតខ្លួនឯងអាចកើនឡើង។ ដំណោះស្រាយ ការការពារ ឬដំណោះស្រាយចំពោះបញ្ហាធ្វើអត្តឃាត ផ្តើមចេញដោយការសង្កេតមើលសញ្ញាដំបូង ហើយដោះស្រាយដោយយកចិត្តទុកដាក់ជាបន្ទាន់ ដើម្បីអាចជួយជីវិតចេញផុតពីភាពខ្មៅងងឹតនេះបាន។ អំឡុងពេលនោះដែរ អ្នកគួរស្វែងយល់នូវទង្វើដែលគួរធ្វើ និងគួរចៀសវាងមួយចំនួនដែលមានដូចជា៖ អ្វីគួរធ្វើ ១.    និយាយចេញមក៖ បើទោះបីអ្នកហាក់ចង់ផ្តាច់ខ្លួនចេញពីមនុស្សគ្រប់គ្នាក៏ដោយ តែការពិភាក្សាឬប្រាប់រឿងរ៉ាវក្នុងចិត្តដល់មិត្តភក្តិជិតស្និទ្ធ ឬក្រុមគ្រួសារ នៅតែជាជម្រើសដ៏ល្អនៅពេលអ្នកបាក់ទឹកចិត្ត ២.    ចេញទៅខាងក្រៅ៖ អ្នកអាចចំណាយពេលនៅខាងក្រៅ ឬជាមួយធម្មជាតិ យ៉ាងហោចណាស់៣០នាទី រៀងរាល់ថ្ងៃ ៣.    ធ្វើលំហាត់ប្រាណ៖ ជំរុញខ្លួនឯងឲ្យហាត់ប្រាណឲ្យបានជាប្រចាំ ដោយអាចចាប់ផ្តើមជាជំហានបន្តិចម្តងៗ ត្រឹមរយៈពេល ១០នាទី រៀងរាល់ថ្ងៃ ៤.    សរសេរកាលវិភាគ៖ កត់ត្រាកិច្ចការដែលត្រូវធ្វើផ្ទាល់ខ្លួនជាប្រចាំ ហើយបន្តធ្វើវាដោយអត់ធ្មត់ បើទោះបីអ្នកមិនទាន់អាចផ្តោតអារម្មណ៍បានពេញលេញនៅឡើយក៏ដោយ ៥.    ត្រលប់រកការងារដែលអ្នកចូលចិត្ត៖ ស្វែងរកអ្វីដែលជាចំណូលចិត្តរបស់អ្នក និងអនុវត្តឡើងវិញ ៦.    រំឭកគោលដៅផ្ទាល់ខ្លួន៖ មិនថាជាគោលដៅតូចៗ ដូចជា ការដើរកម្សាន្ត សៀវភៅសម្រាប់អាន ការសាកល្បងអ្វីដែលថ្មីៗ ឬចូលរួមការងារក្នុងសង្គមក៏ដោយ អ្នកគួរសរសេរទុក ដើម្បីរំឭកដល់ខ្លួនឯងជារឿយៗ។   អ្វីមិនគួរធ្វើ ១.    ការនៅម្នាក់ឯង៖ ភាពឯកោ អាចអូសទាញអ្នកកាន់តែខ្លាំងក្នុងការធ្វើអត្តឃាត ដូច្នេះត្រូវស្វែងរកជំនួយ ឬនៅក្បែរមិត្តភក្តិ និងសមាជិកគ្រួសារ ២.    ចៀសវាងអាល់កុល ឬសារធាតុញៀន៖ កុំបន្លប់ខ្លួនឯង ដោយប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង ឬប្រភេទថ្នាំណាមួយ ដែលវារឹតតែធ្វើឲ្យអ្នកកាន់តែមានភាពស្មុគស្មាញ ៣.    ទម្លាប់មិនល្អ៖ ចៀសវាងស្តាប់ចម្រៀងកំសត់ឬរំឭកដល់អតីតកាលណាមួយតាមរយៈការមើលរូបថត ឬសំបុត្រចាស់ៗ ដែលទាំងនោះសុទ្ធសឹងតែអំណោយផលដល់អារម្មណ៍អវិជ្ជមាន ៤.    គិតពីភាពអវិជ្ជមាន៖ កុំភ្ជាប់ការគិតទៅលើអារម្មណ៍ដែលចង់បញ្ចប់ជីវិត ដោយឡែក អ្នកអាចជំនួសមកវិញតាមរយៈការធ្វើសកម្មភាពនានាដែលអាចជួយបន្លប់ ឬផ្តល់ឲ្យខ្លួនឯងសម្រាកក្នុងរយៈពេលណាមួយ។ ©2019 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ 

Mental Health​ & Entertainment Mental Health​ & Entertainment
Share
  • Jan 05, 2019 |
  • 5 years ago |
  • 7.4K views

CDC៖ នៅឆ្នាំ ២០៥០​ នឹងមានមនុស្សម្នាក់ស្លាប់រៀងរាល់ ៣វិនាទី ដោយសារបាក់តេរីស៊ាំនឹងថ្នាំផ្សះ

បច្ចុប្បន្ន បញ្ហាភាពស៊ាំនៃបាក់តេរីពុំមែនគ្រាន់តែជាបញ្ហាក្តៅគគុកសម្រាប់ប្រទេសណាមួយឡើយ តែវាជាបញ្ហាសម្រាប់ពិភពលោកទាំងមូលតែម្តង ដោយសារតែមេរោគដែលស៊ាំនឹងថ្នាំផ្សះ អាចធ្វើការចម្លងបានទៅគ្រប់ទីកន្លែង ជាពិសេសតាមរយៈការធ្វើបន្លាស់ទីរបស់ប្រជាជននៅលើពិភពលោក។ ជាមួយគ្នានេះដែរ CDC របស់សហរដ្ឋអាមេរិកដែលជាអង្គភាពប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺឆ្លងបានធ្វើការរំឭកទៅកាន់ពិភពលោកទាំងមូលថា “នៅក្នុងឆ្នាំ ២០៥០ ប្រសិនបើគ្មានការធ្វើសកម្មភាពទប់ស្កាត់ការស៊ាំនៃបាក់តេរីទៅនឹងថ្នាំផ្សះពីសំណាក់បុគ្គលគ្រប់គ្នាទេនោះ  ជាលទ្ធផលនៅរៀងរាល់៣វិនាទី នឹងមានមនុស្សម្នាក់អាចត្រូវស្លាប់ដោយសារបាក់តេរីដែលស៊ាំទៅនឹងថ្នាំផ្សះ”។ អង្គការសហប្រជាជាតិក៏បានបង្កើតជារូបភាពតំណាងដែលបញ្ជាក់អំពីការព្រមាន និងការបារម្ភទៅលើបញ្ហាភាពស៊ាំនៃថ្នាំផ្សះចំពោះបាក់តេរី ដោយផ្តោតជាពិសេសទៅលើគុណវិបត្តិចំពោះក្មេងៗជំនាន់ក្រោយផងដែរ។ ជាមួយគ្នានេះ ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធជាច្រើនក៏បាន និងកំពុងចូលរួមយ៉ាងសកម្មដើម្បីកាត់បន្ថយនូវបញ្ហានេះ ជាពិសេសតាមរយៈការលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងទៅលើការប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្សះតែម្តង។ ស្វែងយល់អំពីឱសថអង់ទីប៊ីយូទិក (ឬថ្នាំផ្សះ)  អង់ទីប៊ីយូទិក ឬថ្នាំផ្សះ ជាឱសថមួយប្រភេទសម្រាប់ប្រឆាំងនឹងពពួកមីក្រុបដែលនៅក្រុមបាក់តេរី តែវាមិនមានឥទ្ធិពលប្រឆាំងពពួកមីក្រុបដទៃទៀតដូចជា វីរុស ផ្សិត និងប៉ារ៉ាស៊ីតឡើយ។ ដោយសារឱសថអង់ទីប៊ីយូទិកគឺជាឱសថប្រឆាំងនឹងបាក់តេរី ដូចនេះ វាត្រូវបានជ្រើសរើសសម្រាប់ការព្យាបាលចំពោះតែជំងឺឆ្លង ដែលបង្កឡើងដោយពពួកបាក់តេរីប៉ុណ្ណោះ។ ត្រង់ចំណុចនេះ យើងគួរបញ្ជាក់ផងដែរថា អាការៈផ្តាសាយដែលបង្កឡើងដោយវីរុស មិនត្រូវបានណែនាំឲ្យព្យាបាលដោយអង់ទីប៊ីយូទិកឡើយ។ សម្គាល់៖ លក្ខណៈនៃជំងឺឆ្លងដោយបាក់តេរីអាចនឹងត្រូវបានកំណត់ដោយវេជ្ជបណ្ឌិតតាមរយៈការពិនិត្យមើលរោគសញ្ញាគ្លីនិក និងវិធីសាស្ត្រធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យផ្សេងៗទៀត។ ភាពស៊ាំជាមួយនឹងឱសថអង់ទីប៊ីយូទិករបស់បាក់តេរី ការស៊ាំជាមួយនឹងឱសថអង់ទីប៊ីយូទិកសំដៅដល់ស្ថានភាពដែលបាក់តេរីមានភាពធន់នឹងឥទ្ធិពលប្រឆាំងរបស់ឱសថអង់ទីប៊ីយូទិកដែលធ្លាប់តែអាចសម្លាប់វាបាន។ ភាពស៊ាំរបស់អង់ទីប៊ីយូទិកត្រូវបានបែងចែកជា ២ ធំៗគឺ៖ -    ការស៊ាំនឹងឥទ្ធិពលរបស់ថ្នាំពីកំណើតរបស់បាក់តេរី (Résistance naturel)៖ ឧទាហរណ៍ពពួក Enterococcus ស៊ាំពីកំណើតនឹងឱសថ Cephalosporine។ -    ការស៊ាំថ្នាំដែលបង្កឡើងដោយការប្រើប្រាស់មិនបានត្រឹមត្រូវ (Résistance acquise)៖ ឧទាហរណ៍ Ceftriaxone ដែលត្រូវបានប្រើប្រាស់ជាញឹកញាប់ និងមិនសមស្របចំពោះមេរោគ E-Coli ធ្វើឲ្យមេរោគអាចមានបម្រែបម្រួលសេនេទិច និងមានសមត្ថភាពស៊ាំនឹងអង់ទីប៊ីយូទិកក្រុម betalactamine និងcephalosporine។ ផលប៉ះពាល់ដ៏ធ្ងន់ធ្ងរបណ្តាលមកពីភាពស៊ាំទៅនឹងឱសថអង់ទីប៊ីយូទិក ភាពស៊ាំរបស់មេរោគទៅនឹងថ្នាំផ្សះ ជាឃាតករលាក់មុខដែលអាចនាំនូវភាពមហន្តរាយយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរនៅពេលដែលពួកយើងគ្រប់គ្នាមិនបានមើលឃើញ ហើយជាអកុសលវាក៏បាន និងកំពុងកើតឡើងរួចទៅហើយ ព្រមទាំងអាចបង្កការគ្រោះថ្នាក់ដល់ថ្ងៃអនាគត និងមនុស្សជំនាន់ក្រោយទៀតផងដោយក្នុងនោះរួមមាន៖ -    ចំពោះអ្នកជំងឺ៖ ប្រសិនបើជួបបាក់តេរីដែលស៊ាំនឹងថ្នាំអាចធ្វើឲ្យគាត់ត្រូវបន្តព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យកាន់តែយូរ និងចំណាយថវិកាលើសពីធម្មតា រហូតដល់ច្រើនដង។ កាន់តែធ្ងន់ធ្ងរគឺ អ្នកជំងឺអាចប្រឈមនឹងការព្យាបាលជំងឺមិនបានជាសះស្បើយ ឬអាចគ្រោះថ្នាក់រហូតដល់បាត់បង់ជីវិតទៀតផង។ -    ចំពោះបុគ្គលិកសុខាភិបាល៖ អាចបាត់បង់នូវលទ្ធភាពក្នុងការផ្តល់ការព្យាបាល បាត់បង់ទំនុកចិត្ត និងកេរ្តិ៍ឈ្មោះ ត្រូវចំណាយពេលវេលា និងកម្លាំងកាន់តែច្រើនក្នុងការស្វែងរកការព្យាបាលសម្រាប់ជំងឺដដែល និងអាចប្រឈមនឹងការឆ្លងនឹងមេរោគដែលស៊ាំពីអ្នកជំងឺទៀតផង។ -    ចំពោះវិស័យសុខាភិបាល៖ អាចនឹងខាតបង់ថវិកាកាន់តែច្រើនក្នុងវិធានការនានាទាក់ទងនឹងបញ្ហាភាពស៊ាំរបស់មេរោគទៅនឹងឱសថអង់ទីប៊ីយូទិក។ -   ចំពោះវិស័យឧស្សាហកម្មឱសថ៖ ជួបផលលំបាកក្នុងការផលិតឡើងនូវរូបមន្តឱសថអង់ទីប៊ីយូទិកថ្មី ដែលជំរុញឲ្យជម្រើសឱសថអង់ទីប៊ីយូទិកនៅលើទីផ្សារកាន់តែមានចំនួនកំណត់។ FDA របស់សហរដ្ឋអាមេរិកបានប្រកាសថា តាំងពីឆ្នាំ២០១២ រហូតដល់បច្ចុប្បន្ន ពុំសូវមានឱសថអង់ទីប៊ីយូទិកថ្មីៗត្រូវបានបង្កើតឡើងឡើយ ខណៈដែលឱសថអង់ទីប៊ីយូទិកដែលមានប្រសិទ្ធភាពកាន់តែមានតិច ដោយសារអត្រានៃភាពស៊ាំដោយបាក់តេរីទៅនឹងថ្នាំផ្សះមានការកើនឡើងជាលំដាប់។ -    ចំពោះវិស័យវេជ្ជសាស្ត្រ៖ បច្ចេកទេសព្យាបាលទំនើបៗ និងថ្មីៗជាច្រើនក៏នឹងអាចក្លាយទៅជាលែងមានប្រយោជន៍ដូចគ្នា នៅដំណាក់កាលដែលលែងមានថ្នាំផ្សះសម្រាប់ប្រឆាំងនឹងបាក់តេរី។ ជាឧទាហរណ៍ ការព្យាបាលដោយកាំរស្មី ឬការវះកាត់ដោយប្រើគ្រឿងយន្តទំនើប ដែលអាចប្រឈមនឹងការឆ្លងរោគ នឹងមិនមានប្រយោជន៍ឡើយ នៅពេលដែលគ្មានថ្នាំផ្សះប្រើប្រាស់សម្រាប់ការពារ។ ការប្រើប្រាស់អង់ទីប៊ីយូទិកដោយមិនត្រឹមត្រូវតាមស្តង់ដា ការប្រើប្រាស់អង់ទីប៊ីយូទិកដោយមិនត្រឹមត្រូវតាមស្តង់ដាអាចកើតមានដោយសារកត្តាជាច្រើន ដោយក្នុងនោះ រាប់បញ្ចូលទាំងការយល់ដឹងអំពីការប្រើប្រាស់ឱសថអង់ទីប៊ីយូទិក នៅមានកម្រិតរបស់បុគ្គលិកសុខាភិបាលមួយចំនួន ក៏ដូចជាប្រជាជនទូទៅភាគច្រើនផងដែរ។ វិធានការចំពោះបញ្ហាស៊ាំនៃឱសថអង់ទីប៊ីយូទិក គោលការណ៍ជារួមសម្រាប់វិធានការទាក់ទងនឹងភាពស៊ាំនៃឱសថអង់ទីប៊ីយូទិកអាចចែកចេញជា ២៖ • ទី១ សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ៖ ប្រជាជនទាំងអស់មិនត្រូវចាត់ទុកថ្នាំផ្សះជាប្រភេទថ្នាំសម្រាប់ផ្សះរបួសឡើយហើយជំងឺដែលបង្កដោយមេរោគជាវីរុសដូចជា ផ្តាសាយ គ្រុនឈាម អ៊ុតស្វាយរលាកទងសួតដោយវីរុសជាដើម ក៏ពុំមែនជាជំងឺដែលត្រូវចាំបាច់ប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្សះដែរ។ សូមបញ្ជាក់ថា មុខរបួសបន្តិចបន្តួចអាចត្រូវបានការពារការឆ្លងរោគតាមរយៈការលាងរបួសឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ដែលអាចជួយឲ្យរបួសសះឯងៗ។ ម្យ៉ាងទៀត ប្រជាជនទាំងអស់ គួរចៀសវាងការសួររក ឬទទួលការផ្សំជាថ្នាំផ្សះដោយពុំមានវេជ្ជបញ្ជាពីគ្រូពេទ្យឡើយ។ • ទី២ សម្រាប់បុគ្គលិកសុខាភិបាល៖ ឱសថស្ថានត្រូវចៀសវាងផ្តល់ឱសថអង់ទីប៊ីយូទិកដល់អ្នកជំងឺប្រសិនពុំមានវេជ្ជបញ្ជា រីឯក្រុមគ្រូពេទ្យត្រូវផ្តល់វេជ្ជបញ្ជាជាថ្នាំផ្សះដោយមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ នឹងត្រូវកំណត់មូលហេតុជំងឺឲ្យបានច្បាស់ (ថាបង្កពីបាក់តេរីមែនឬទេ) ទីតាំងនៃការឆ្លងរោគ ក៏ដូចជាប្រភេទនៃបាក់តេរីផងដែរ។ ក្រៅពីនោះ ក្រុមគ្រូពេទ្យក៏គួរចូលរួមក្នុងការប្រមូលសំណាក មុនផ្តល់ការប្រើប្រាស់ថ្នាំអង់ទីប៊ីយូទិកដល់អ្នកជំងឺ ដើម្បីអាចជួយរកឲ្យឃើញមេរោគបង្កជាមុន សម្រាប់ជាប្រយោជន៍ដល់ការប្រមូលទិន្នន័យ និងចងក្រងជាមគ្គទេសក៍ក្នុងការប្រើប្រាស់អង់ទីប៊ីយូទិកទៅថ្ងៃអនាគត។ ទាក់ទងនឹងវិធានការនេះផងដែរ ជាក់ស្តែង ក្រសួងសុខាភិបាលបានចាត់ចេញជាវិធានការក្នុងការទប់ស្កាត់បញ្ហាស៊ាំនៃឱសថអង់ទីប៊ីយូទិកនេះរួចមកហើយ ហើយក្រុមការងារផ្នែក AMR របស់ CDC កម្ពុជាក៏បាន និងកំពុងធ្វើចំណាត់ការផ្សេងៗដោយក្នុងនោះរួមទាំងការសហការជាមួយក្រសួង និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធនានា ក្នុងការទប់ស្កាត់ការប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្សះដែលមិនចាំបាច់ និងកាត់បន្ថយអត្រារីករាលដាលនៃបាក់តេរីដែលស៊ាំទៅនឹងថ្នាំផ្សះ។ យុទ្ធនាការផ្សព្វផ្សាយអំពីការយល់ដឹងពីភាពស៊ាំនៃថ្នាំផ្សះជាច្រើន ត្រូវបានធ្វើឡើងដើម្បីបញ្ជ្រាបការយល់ដឹងទៅកាន់ប្រជាពលរដ្ឋអំពីបញ្ហានេះផងដែរ។ ក្រៅពីនោះ ការអភិវឌ្ឍការយល់ដឹងការផ្តល់ដំណឹងដែលពាក់ព័ន្ធនានា ផ្អែកលើការប្រមូលឯកសារ និងទិន្នន័យអំពីបាក់តេរីដែលស៊ាំនឹងថ្នាំផ្សះ ក៏ដូចជាការចុះផ្សព្វផ្សាយបន្ថែមទៅកាន់ក្រុមគ្រូពេទ្យ និងអ្នកវិជ្ជាជីវៈសុខាភិបាល ត្រូវបានធ្វើឡើងមិនដែលខកខានឡើយ។ បច្ចុប្បន្ន មគ្គទេសក៍ថ្នាក់ជាតិស្តីអំពីការប្រើប្រាស់ឱសថអង់ទីប៊ីយូទិកទៅតាមស្តង់ដាត្រូវបានបង្កើតឡើង និងដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ (ដែលនឹងកំពុងពិភាក្សាបន្តពីសំណាក់ក្រុមការងារក្នុងធ្វើការបច្ចុប្បន្នភាព) ក្នុងគោលបំណងដើម្បីកាត់បន្ថយរូបភាពនៃការប្រើប្រាស់មិនសមស្រប ដែលបង្កឲ្យបញ្ហាស៊ាំថ្នាំផ្សះកាន់តែមានភាពធ្ងន់ធ្ងរផងដែរ។ គួរបញ្ជាក់ថាបញ្ហានេះទាមទារឲ្យមានការសហការជាអន្តរក្រសួងក្នុងចំណាត់ការផ្សេងៗ ទាក់ទងនឹងមូលហេតុនានា (មិនរួមបញ្ចូលមូលហេតុស៊ាំពីកំណើត) ដោយក្នុងនោះក្រៅពីក្រសួងសុខាភិបាល ក៏មានការចូលរួមផងដែរពីក្រសួងកសិកម្ម (ឧ.ចំណាត់ការលើការប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្សះនៅក្នុងចំណីសត្វ ការឆ្លងមេរោគស៊ាំរវាងមនុស្ស និងសត្វ) និងក្រសួងបរិស្ថាន(ឧ. ចំណាត់ការលើបរិស្ថានសម្បូរដោយមេរោគក្នុងដី ក្នុងទឹកប្រើប្រាស់) ជាដើម។ សរុបមក គ្រប់ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ រាប់បញ្ចូលទាំងប្រជាជនទូទៅ សារព័ត៌មាន ក្រុមគ្រូពេទ្យ ត្រូវតែបន្តផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់លើបញ្ហាភាពស៊ាំនៃឱសថអង់ទីប៊ីយូទិកឲ្យបានកាន់តែខ្លាំង និងកាន់តែឆាប់រហ័សមុនពេលការខាតបង់ និងបញ្ហាដែលពិបាកនឹងគ្រប់គ្រងជាច្រើនទៀតកើតឡើងកាន់តែខ្លាំង និងរហូតមិនអាចធានាថាអាចដោះស្រាយបាន។ បកស្រាយដោយ៖ វេជ្ជបណ្ឌិត បូរី សុថ្ថារិទ្ធឯកទេសវេជ្ជសាស្រ្តទូទៅ និងជំងឺឆ្លងនៃមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែតសមាជិកក្រុមការងារ Antimicrobial Resistance នៃនាយកដ្ឋានប្រយុទ្ធនឹងជំងឺឆ្លងក្រសួងសុខាភិបាល ©2019 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ   

Medicine Medicine Medicine Medicine
Share
  • Jan 04, 2019 |
  • 5 years ago |
  • 5.5K views

ភាពធ្ងន់ធ្ងរនៃជំងឺមហារីកគល់ច្រមុះ

យោងតាម GLOBOCAN ២០១៨នេះ បានបង្ហាញថាអត្រានៃការកើតជំងឺមហារីកនៅទ្វីបអាស៊ីមានរហូតដល់ ៨៤.៦% ដែលជាអត្រាមួយច្រើនជាងគេ បើប្រៀបធៀបនឹងបណ្តាទ្វីបដទៃទៀតនៅលើសកលលោក។ ចំណែកនៅប្រទេសកម្ពុជាវិញ ដោយហេតុថា មិនទាន់មានការសិក្សាណាមួយអំពីជំងឺនេះ ដូច្នេះទិន្នន័យពិតប្រាកដទូទាំងប្រទេសក៏មិនទាន់មានដែរ។ប៉ុន្តែបើយោងតាមទិន្នន័យបានពីមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាព​ខ្មែរ-សូវៀត ក្នុងរយៈពេល២ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ (២០១៦- ២០១៧) បានបង្ហាញថា ជំងឺមហារីកគល់ច្រមុះបានជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ១ ក្នុងចំណោមជំងឺមហារីក​ ត្រចៀក ច្រមុះ បំពង់ក និងជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ៧ ក្នុងផ្នែកជំងឺមហារីក។ ជំងឺមហារីកគល់ច្រមុះ ឬភាសាបច្ចេកទេសហៅ ថា Nasopharyngeal Cancer គឺជាប្រភេទជំងឺមហារីកដែលជាទូទៅ វាចាប់ផ្តើមកើតមាននៅទីតាំងក្រោយរន្ធច្រមុះ ខាងលើបំពង់ក និងនៅជាប់បាតខួរក្បាល បន្ទាប់មកវាអាចរីករាលដាល ទៅផ្នែកផ្សេងៗនៃរាងកាយ។ យើងសង្កេតឃើញថាជំងឺមហារីកគល់ច្រមុះមានច្រើនប្រភេទណាស់ប៉ុន្តែបើយោងតាមអង្គការសុខភាពពិភពលោកឆ្នាំ ២០០៣ បានបែងចែកជំងឺនេះជា ៣ ប្រភេទធំៗ ដោយក្នុងនោះមានតែ២ប្រភេទប៉ុណ្ណោះ ដែលជួបប្រទះច្រើនជាងគេនៅលើពិភពលោក គឺប្រភេទទី២ និងទី៣ ហើយប្រភេទទី៣នេះត្រូវបានគេឲ្យ ឈ្មោះថា Undifferentiated Carcinoma Nasopharyngeal Tumor (UCNT)។ មូលហេតុ និងកត្តាប្រឈម ទោះបីជំងឺមហារីកគល់ច្រមុះគ្មានមូលហេតុច្បាស់លាស់យ៉ាងណាក៏ដោយ ប៉ុន្តែវាមានកត្តាប្រឈមចម្បងផ្សេងទៀត ដែលរួមមាន៖ • ការបង្ករោគដោយវីរុសមួយប្រភេទឈ្មោះថា Epstein-Barr Virus (EBV)៖  វីរុសប្រភេទនេះអាចមានលទ្ធភាពបង្កឲ្យកើតជាដុំសាច់ និងធ្វើឲ្យដុំសាច់វិវឌ្ឍក្លាយជាសាច់មហារីក ដែលភាគច្រើននៃការវិវឌ្ឍនេះនឹងក្លាយជាជំងឺមហារីកប្រភេទទី ២ ឬ៣តែម្តង • របបអាហារ៖ ការចូលចិត្តបរិភោគអាហារផ្អាប់ឬអាហារខ្លោច • ការជក់បារី៖ ការសិក្សាមួយកាលពីឆ្នាំ ២០១៣បានបង្ហាញថាអ្នកជក់បារីមានអត្រាប្រឈមខ្ពស់ ចំពោះការកើតជំងឺនេះរហូតដល់ ៦០% ច្រើនជាងអ្នកមិនជក់បារី • តំណពូជ៖ មានភាគរយតិចតួចកើតមានផងដែរ ចំពោះបុគ្គលដែលមានសមាជិកគ្រួសារធ្លាប់បានកើតជំងឺមហារីកនេះពីមុន។ រោគសញ្ញា និងយន្តការ រោគសញ្ញាតែងតែស្តែងចេញទៅតាមការវិវឌ្ឍរបស់ដុំសាច់ មានន័យថា ពេលទំហំដុំសាច់ក្នុងរន្ធច្រមុះតូច នោះរោគសញ្ញាមានតិចតួច ផ្ទុយមកវិញ ប្រសិនបើដុំសាច់រីកកាន់តែធំ នោះរោគសញ្ញា អាចមានកាន់តែច្រើន និងកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ ដូចជា៖ • រោគសញ្ញាទាក់ទងនឹងច្រមុះ៖ ការហូរឈាមច្រមុះ ដែលអាចហៀរចេញមកខាងក្រៅ ឬអាច ធ្លាក់ទៅផ្នែកខាងក្រោយតាមបំពង់កវិញ • រោគសញ្ញាទាក់ទងនឹងត្រចៀក៖ អាចបណ្តាលឲ្យមានការរលាកត្រចៀកកណ្តាល ឈឺត្រចៀកហ៊ឹងត្រចៀក ឬមានទឹករងៃក្នុងត្រចៀក • រោគសញ្ញាទាក់ទងនឹងសរសៃវិញ្ញាណ៖ រោគសញ្ញាទាំងនេះអាចកើតមាន ករណីដែលដុំសាច់ រីករាលដាលដល់បាតខួរក្បាល ហើយអាចស្តែងជា ការធ្លាក់ភ្នែកមួយចំហៀង ការទាញភ្នែកមួយ ចំហៀង ស្ពឹកមុខ ឈឺក្បាលខ្លាំងជាដើម។ ម៉្យាងវិញទៀត ប្រសិនបើដុំនេះវិវឌ្ឍលឿនទៅកាន់តំបន់ជិតៗ ជាពិសេសត្រង់ទីតាំងកូនកណ្តុរនៅក វាអាចនឹងបង្កឲ្យមានការឡើងកូនកណ្តុរនៅនឹងក ដែលអាចមានទំហំខុសៗគ្នាចាប់ពី ១សង់ទីម៉ែត្រឡើងទៅ។ អ្វីដែលគួរឲ្យព្រួយបារម្ភទៀតនោះគឺការវិវឌ្ឍនៃជំងឺដល់ដំណាក់កាលចុងក្រោយយ៉ាងលឿន ទៅកាន់តំបន់ឆ្ងាយៗដូចជា​ ឆ្អឹង សួត និងថ្លើម ហើយអ្នកជំងឺអាចនឹងមាន ជាអាការៈ ឈឺឆ្អឹងកងខ្នងខ្លាំង ចុកជើងខ្លាំង ឈឺតាមសរសៃប្រសាទ ចាក់មកជើង ដង្ហក់ ហត់ ក្អកមានឈាមឬឡើងលឿងជាដើម។   ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ដើម្បីអាចសន្និដ្ឋានបានថាវាពិតជាជំងឺមហារីក គល់ច្រមុះមែននោះ គ្រូពេទ្យជំនាញត្រូវធ្វើតាមដំណាក់កាលដូចខាងក្រោម៖ • ពិនិត្យសញ្ញាគ្លីនិក (Clinical Examination) មានដូចជា ការស្ទាបរកមើលកូនកណ្តុរនៅ ក​ ការសាកសួរពីរោគសញ្ញា ប្រវត្តិនៃការរស់នៅ របបអាហារ និងប្រវត្តិគ្រួសារ។ បន្ទាប់មក ប្រសិនបើមានករណីសង្ស័យ ត្រូវបញ្ជូនអ្នកជំងឺ ឲ្យទៅជួបគ្រូពេទ្យឯកទេស ត្រចៀក ច្រមុះ បំពង់ក ដើម្បីបន្តការពិនិត្យឆ្លុះរកមើលសាច់ដុះនៅតំបន់កនោះតែម្តង។ • ការថតស្កែន ឬMRI ពីសំណាក់គ្រូពេទ្យ​ឯកទេសរូបភាពវេជ្ជសាស្រ្ត ដើម្បីផ្តល់ជាព័ត៌មាន​បញ្ជាក់ថា មានដុំសាច់ ឬមិនមាន ក្នុងករណី​ដែលគ្រូពេទ្យឯកទេស ត្រចៀក ច្រមុះ បំពង់កមិនអាចពិនិត្យបាន។ ករណីមានដុះសាច់ អ្នកជំងឺត្រូវ​បញ្ជូនមកជួបគ្រូពេទ្យឯកទេស ត្រចៀក ច្រមុះ បំពង់កម្តងទៀត ដើម្បីពិនិត្យឡើងវិញ និងច្រឹបសាច់នោះយកទៅវិភាគ។ ម៉្យាង​វិញទៀតការថតស្កែនក៏អាចវាយតម្លៃពីទំហំនៃការ​រីករាលដាល​ដុំសាច់ទៅដល់ឆ្អឹងក្បាលផងដែរ។ • ការវិភាគសាច់៖ សាច់ដែលបានច្រឹបហើយនឹងត្រូវបញ្ជូនបន្តទៅកាន់មន្ទីរពិសោធន៍វិភាគសាច់ដើម្បីសន្និដ្ឋានថាជាប្រភេទសាច់ស្លូត ឬសាច់​កាច។ ការត្រៀមខ្លួនរបស់អ្នកជំងឺមុនពេលធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ អ្នកជំងឺធម្មតាដែលគ្មានជំងឺប្រចាំកាយ គឺមិនចាំ បាច់មានជាការត្រៀមខ្លួនអ្វីច្រើននោះទេ។ លើកលែងតែ អ្នកជំងឺមានបញ្ហាតម្រងនោម ជំងឺទឹកនោមផ្អែម ទើបតម្រូវឲ្យធ្វើការពិនិត្យមុខងារតម្រងនោមជាមុនសិន ដោយហេតុថាការថតស្កែនអាច​ប៉ះពាល់ដល់តម្រងនោមតាមរយៈការចាក់បញ្ចូល​សារធាតុមួយប្រភេទ ដើម្បីឲ្យរូបភាពស្កែនកាន់តែ​ច្បាស់។ ចំណែកអ្នកជំងឺបេះដូង សរសៃឈាមដែលតែងប្រើប្រាស់ថ្នាំប្រឆាំងកំណកឈាម តម្រូវឲ្យបញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់ថ្នាំនេះ ក្នុងរយៈពេល៧២ម៉ោងមុន និងក្រោយការច្រឹបដុំសាច់។ ការព្យាបាល បន្ទាប់ពីបានដឹងថា អ្នកជំងឺពិតជាមានជំងឺមហារីកមែនហើយ ក្រុមគ្រូពេទ្យឯកទេសនឹងធ្វើការវាយតម្លៃអំពីដំណាក់កាលនៃជំងឺជាមុន ទើបធ្វើការ​សម្រេចចិត្តជ្រើសរើសវិធីសាស្ត្រយកមកព្យាបាលដែលការព្យាបាលត្រូវបានចែកជា២ប្រភេទធំៗ គឺវិធីសាស្ត្របញ្ចាំងកាំរស្មី និងការប្រើថ្នាំគីមី៖ • ដំណាក់ទី១៖ ជាដំណាក់កាលដែលដុំសាច់​មានទំហំតូច ដូច្នេះ ការព្យាបាលគឺប្រើប្រាស់ការបាញ់កាំរស្មីតែម៉្យាងគត់ ប្រសិនបើមិនមានការចេញជាកូនកណ្តុរក។ ប៉ុន្តែប្រសិនបើក្នុងរយៈពេលតាមដានក្រោយការបញ្ចាំងកាំរស្មីអ្នកជំងឺមានលេចឡើងជាដុំសាច់នៅត្រង់កូនកណ្តុរកទៀតគ្រូពេទ្យអាចនឹងធ្វើការវះកាត់ដុំសាច់នោះចេញ។ • ដំណាក់ទី២ និង៣៖ ជាដំណាក់កាលដែលដុំសាច់មានទំហំធំជាងមុន បូករួមជាមួយការរាលដាលមកកូនកណ្តុរក នោះការព្យាបាលតម្រូវឲ្យមានការបញ្ចូលវិធីសាស្ត្រ ២ គឺមានទាំងការប្រើ​ប្រាស់ថ្នាំដើម្បីជួយបង្កើនប្រសិទ្ធភាពរបស់ការបាញ់កាំរស្មី និងការបញ្ចាំងកាំរស្មី ដើម្បីកម្ចាត់ចោលនូវដុំសាច់មហារីកនេះតែម្តង។ • ដំណាក់ទី៤៖ ជាដំណាក់ចុងក្រោយ ឬជាដំណាក់យឺតយ៉ាវ ដែលដុំសាច់អាចរាលដាល ចូលខួរក្បាល ឆ្អឹងខ្នង សួត និងថ្លើម។ ការព្យា បាលសម្រន់ការឈឺចាប់ ដោយការចាក់ថ្នាំគីមី ជាជម្រើសតែមួយគត់ដែលអាចប្រើប្រាស់ចំពោះអ្នកជំងឺ ដើម្បីជួយពន្យារអាយុជីវិត និងបង្កើនគុណ ភាពជីរិតរបស់អ្នកជំងឺបានខ្លះ។ ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើអ្នកជំងឺអាចឆ្លើយតបនឹងការព្យាបាលបែបថ្នាំគីមីនេះបានល្អ ដោយដុំសាច់ប្រែជាតូចជាងមុន បាត់អស់កន្លែងរាលដាលនៅ ឆ្អឹងខ្នង សួត និងថ្លើម គ្រូពេទ្យជំនាញអាចនឹងពិភាក្សាក្នុងការបញ្ចាំងកាំរស្មី បំបាត់ដុំសាច់ត្រង់គល់ច្រមុះនោះឲ្យគាត់បន្តទៀត។ ផលរំខាននៃការព្យាបាល អ្នកជំងឺអាចនឹងទទួលបាននូវផលរំខានមួយចំនួន ទៅតាមប្រភេទនៃការព្យាបាល ប៉ុន្តែវាមិនបង្ក ផលប៉ះពាល់ដល់អាយុជីវិតអ្នកជំងឺទេ គ្រាន់តែរំខានដល់ការរស់នៅរបស់គាត់ប៉ុណ្ណោះ៖ • ការប្រើប្រាស់កាំរស្មី៖ អាចបង្កឲ្យមានការខូចខាតក្រពេញទឹកមាត់ (Parotid gland) ជាហេតុធ្វើឲ្យក្រពេញមិនអាចផលិតទឹកមាត់បាន ហើយអ្នកជំងឺមានសភាពស្ងួតមាត់ខ្លាំង។ ក្រៅពីនេះ អ្នកជំងឺអាចមានការរលាកមាត់ ឈឺមាត់ ពិបាកទទួលទានអាហារ ការរលាកស្បែកខាងក្រៅត្រង់តំបន់ក នៅអំឡុងពេលព្យាបាលផងដែរ។ ប៉ុន្តែអាការៈនេះនឹងបាត់ទៅវិញទាំងស្រុង ឬ៥០%បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ការព្យាបាល។ • ការប្រើប្រាស់ថ្នាំគីមី៖ អាចបណ្តាលឲ្យមានការក្អួត ចង្អោរ និងចំនួនគ្រាប់ឈាមថយចុះជាដើម។ ការត្រៀមខ្លួនរបស់អ្នកជំងឺ គ្រប់ដំណាក់កាល ទាំងមុនពេល អំឡុងពេល និងក្រោយពេលព្យាបាល អ្នកជំងឺត្រូវសហការជា មួយគ្រូពេទ្យនិងធ្វើការត្រៀមខ្លួនជាស្រេចដូចជា៖ • តមអាហារហឹរ ជូរខ្លាំង ក្តៅខ្លាំង និងចៀសវាងការប៉ះផ្ទាល់នឹងកម្តៅថ្ងៃ • បរិភោគអាហារដែលផ្តល់សុខភាពល្អ មានបន្លែ ផ្លែឈើ ត្រី សាច់ ស៊ុត ជាពិសេសពិសា ទឹកឲ្យបានច្រើន • អាចប្រើប្រាស់ទឹកខ្ពុរមាត់ដែលមានសូដ្យូមប៊ីកាបូណាត ដើម្បីកាត់បន្ថយមេរោគក្នុងមាត់ចំពោះអ្នកជំងឺមានបញ្ហារលាកមាត់ • លាបក្រែមប្រឆាំងការរលាកនៅតំបន់ដែល រលាកខ្លាំង។ គួរបញ្ជាក់ថា ការព្យាបាលជំងឺនេះមិនតម្រូវឲ្យមានការសម្រាកព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យឡើយ អ្នកជំងឺអាចត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញបាន ព្រមទាំងអាចប្រកបរបរទទួលទានបានធម្មតា លើកលែងតែការប៉ះ កម្តៅថ្ងៃ។ ផលវិបាកនៃភាពយឺតយាវ ករណីអ្នកជំងឺមិនបានរួសរាន់មកទទួលការព្យាបាលឲ្យបានទាន់ពេលវេលា នោះអ្នកជំងឺអាចនឹងប្រឈមមុខនឹងការរីករាលដាលដុំសាច់ ទៅកាន់តំបន់សំខាន់ផ្សេងទៀត នៃរាងកាយមានដូចជា ឆ្អឹង សួតនិងថ្លើម ដែលបង្កឲ្យអ្នកជំងឺមានអាការៈកាន់តែ ធ្ងន់ធ្ងរ ជាពិសេសអាចនឹងបាត់បង់អាយុ ជីវិតទៀតផង។ វិធីសាស្រ្តការពារ នៅពេលបានដឹងអំពីកត្តាប្រឈម និងមូលហេតុ ដែលបង្កឲ្យមានជំងឺនេះហើយ យើងអាចកាត់បន្ថយអត្រានៃការកើតជំងឺនេះបានខ្លះតាមរយៈ វិធីសាស្ត្រការពារខ្លួន ដូចខាងក្រោម៖ • រក្សាអនាម័យក្នុងការរស់នៅ ដើម្បីកុំឲ្យឆ្លងមេរោគពីបរិយាកាស ក៏ដូចជាពីអ្នកដទៃ • បរិភោគតែអាហារផ្តល់សុខភាពល្អ និងចៀសវាងការបរិភោគអាហារផ្អាប់ អាហារខ្លោច ស្រា បារី ជាដើម។ ការសិក្សារបស់ប្រទេសហុងកុង រយៈពេល ២៥ ឆ្នាំ  ១៩៨៤-២០០៩ បានបង្ហាញថា អត្រាជំងឺមានការថយចុះរហូតដល់ ៥០%  ដោយ គ្រាន់តែបញ្ឈប់ការញ៉ាំអាហារផ្អាប់ និងខ្លោច • ធ្វើលំហាត់ប្រាណឲ្យបានទៀងទាត់។ ប្រសិនបើមានរោគសញ្ញាដូចរៀបរាប់ខាងលើ សូមអញ្ជើញទៅជួបគ្រូពេទ្យឯកទេសជាបន្ទាន់ ដើម្បីទទួលបានការព្យាបាលទាន់ពេលវេលា មានប្រសិទ្ធភាព ចំណាយថវិកាតិច និងចំណេញពេលវេលា។ ម៉្យាងទៀត សូមបញ្ឈប់ការបរិភោគអាហារផ្អាប់ និងខ្លោច ឲ្យបានកាន់តែច្រើនកាន់ តែប្រសើរ។ បកស្រាយដោយ៖ វេជ្ជបណ្ឌិត រិទ្ធ សុភារិន ឯកទេសជំងឺមហារីក និងព្យាបាលដោយកាំរស្មី នៃមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពខ្មែរ-សូវៀត ©2019 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ   

Respiratory​ & Lungs Respiratory​ & Lungs
Share
  • Jan 03, 2019 |
  • 5 years ago |
  • 2.5K views

សន្និសីទយុវជនអាស៊ានប្រចាំឆ្នាំ

កន្លងទៅថ្មីៗនេះ អង្គការយុវជនអាស៊ាន  រួមសហការណ៍ជាមួយសហគ្រាសសង្គម AYO បានប្រារព្ធពិធីសម្ពោធសន្និសីទយុវជនអាស៊ានក្រោមប្រធានបទ “លាតត្រដាងសក្តានុពលរបស់យុវជន”។ សន្និសីទនេះត្រូវបានប្រារព្ធឡើងចាប់ពីថ្ងៃទី ៧ ដល់ទី ៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៨ នៅ SCAPE ប្រទេសសិង្ហបុរី ក្រោមការគ្រប់គ្រងដោយប្រធានសមាគមប្រចាំប្រទេសសិង្ហបុរីឆ្នាំ ២០១៨។ ព្រឹត្តការណ៍នេះត្រូវបានជំរុញដោយក្រុមប្រឹក្សាយុវជនប្រទេសសិង្ហបុរី និងត្រូវបានគាំទ្រដោយអគ្គលេខាដ្ឋានអាស៊ាន និងដៃគូសហការណ៍ផ្សេងទៀត មានដូចជា SCAPE ដែលជាអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលមួយ មាននាទីជួយគាំទ្រគម្រោងយុវជន និង Germonizer ក្រុមហ៊ុនផ្តល់ជូនដំណោះស្រាយដល់រដ្ឋាភិបាល សាលារៀន និងគ្រួសារ ក្នុងការគ្រប់គ្រងលើការប្រើប្រាស់ថ្នាំមិនត្រឹមត្រូវ ព្រមទាំងដៃគូផ្សព្វផ្សាយដទៃទៀត។  សន្និសីទយុវជនអាស៊ាន បាននាំមកនូវគណៈប្រតិភូជាយុវជនចំនួន ៨០នាក់ និងភាគគីពាក់ព័ន្ធជាច្រើនទៀតដែលមកពីបណ្តាប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដើម្បីពិភាក្សាអំពីបញ្ហាជុំវិញសសរស្តម្ភទាំង៣គឺ សន្តិសុខនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន និងវប្បធម៌សង្គម។ ជាមួយចក្ខុវិស័យនេះ យុវជនបានបង្កើតវិធានការជាក់ស្តែងក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហានៅក្នុងសហគមន៍របស់ពួកគេ។ ថ្ងៃទី ០៧ ខែវិច្ឆិកា ប្រតិភូទាំងអស់ត្រូវបានផ្តល់ឱកាសឲ្យទទួលបានកម្មសិក្សានៅក្នុងសាកលវិទ្យាល័យជាតិសិង្ហបុរី (NUS) និង LaunchPad @ one-north ដែលជាទីតាំងច្នៃប្រឌិតរបស់សិង្ហបុរី។  សន្និសីទបានចាប់ផ្តើមថ្ងៃទី ០៨ ខែវិច្ឆិកា ជាមួយលោក Baey Yam Keng រដ្ឋលេខាធិការសភាជាន់ខ្ពស់នៃក្រសួងដឹកជញ្ជូន និងក្រសួងវប្បធម៌ សហគមន៍ និងយុវជន បើកសន្និសីទ រួចបន្តដោយលោក Yang Berhormat Prabhakaran – Ahli Parlimen Malaysia, Penaung Projek Pemuda ASEAN Kerajaan Malaysia និង Senjaya Mulia ដែលជាស្ថាបនិកអង្គការយុវជនអាស៊ាន។ ព្រឹត្តការណ៍បន្ទាប់គឺការថ្លែងសន្ទរកថាពីលោក Agung Pamungkas អ្នកតំណាងនៃរដ្ឋលេខាធិកាអាស៊ាន លោក Jayren Teo នាយកសហគ្រាសសង្គម AYO និងលោក Kristabel Quek សហស្ថាបនិកនៃ edgex ។ បន្ទាប់ពីពិសារអាហារថ្ងៃត្រង់រួច ប្រតិភូទាំងអស់បានផ្លាស់ប្តូទៅជាកិច្ចពិភាក្សាស្តីអំពីបញ្ហាសន្តិសុខនយោបាយ សហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន និងវប្បធម៌សង្គម។ ប្រតិភូមានពេលវេលាគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីពិភាក្សា និងផ្តល់ដំណោះស្រាយរបស់ពួកគេសម្រាប់បញ្ហានីមួយៗដែលអ្នករៀបចំកម្មវិធីបានដាក់ជូន។ ដើម្បីធ្វើការបូកសរុបកម្មវិធីថ្ងៃដំបូង ការជប់លាងនាពេលល្ងាចត្រូវបានប្រារព្ធ ដោយតម្រូវឲ្យក្រុមប្រតិភូទាំងអស់ស្លៀកពាក់ប្រពៃណីតាមប្រទេសរៀងខ្លួន ក្នុង YWCA Fort Canning Lodge ដែលជាទីកន្លែងស្នាក់នៅរបស់ប្រតិភូ។ នៅថ្ងៃទី២ វាគ្មិនចំនួន៥នាក់ត្រូវបានអញ្ជើញដើម្បីនិយាយអំពីបញ្ហាផ្សេងៗគ្នានៃសង្គម សេដ្ឋកិច្ច និងបញ្ហានយោបាយ ដូច្នេះប្រតិភូទាំងអស់បានសិក្សាបន្ថែម។  ចុងបញ្ចប់ អ្នកតំណាងសសរស្តម្ភនីមួយៗបានបង្ហាញពីដំណោះស្រាយរបស់ពួកគេលើបញ្ហានៅក្នុងសសរស្តម្ភទាំងនោះ តាមរយៈការប្រកាសការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់យុវជនអាស៊ាន។ សេចក្តីប្រកាសនេះនឹងត្រូវប្រគល់ជូនលេខាធិការដ្ឋានអាស៊ាននៅពេលពួកគេនឹងជួបគ្នានៅប្រទេសថៃនៅក្នុងឆ្នាំ២០១៩។  ឆ្នាំក្រោយ ក្រុមការងារសង្ឈឹមថានឹងមានការរៀបចំកម្មវិធី សន្និសីទយុវជនអាស៊ាននេះបន្តទៀតនៅប្រទេសថៃ ក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ាន។ ប្រសិនបើលោកអ្នកមានការចាប់អារម្មណ៍ធ្វើជាអ្នករៀបចំកម្មវិធី អ្នកស្ម័គ្រចិត្ត និងអ្នកចូលរួមអាចទាក់ទងមកកាន់អង្គការយុវជនអាស៊ានផ្ទាល់។ ©2019 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ 

News & Events News & Events News & Events
Share
  • Jan 03, 2019 |
  • 5 years ago |
  • 4.4K views

អ្វីខ្លះជាហេតុផលនៅពីក្រោយអាការៈហត់?

អាការៈហត់អាចជាសញ្ញានៃជំងឺទូទៅណាមួយ ប៉ុន្តែ វាក៏អាចជាឃាតករលាក់មុខបណ្តាលមកពីជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្តផងដែរ។ អ្វីគួរដឹង? តាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវភាគច្រើន បុគ្គលម្នាក់ក្នុងចំណោមពីរនាក់នៃជនជាតិបារាំង បានរងគ្រោះជាមួយអាការៈហត់ ដែលកើតមានឡើងជាញឹកញាប់ និងធម្មតា។ អាការៈហត់ដែលកើតមានឡើងបង្កប់នូវហេតុផល ២យ៉ាងខុសគ្នាដូចជា៖ ១. ក្នុងករណីកម្រ៖ ភាពហត់អាចបង្កមកពីស្ថានភាពជំងឺនៃរាងកាយ (Maladie Somatique) មួយចំនួន រួមមានជំងឺពាក់ព័ន្ធនឹងប្រព័ន្ធអង់ដូគ្រីន (ខ្សោយតម្រងនោម ឬក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីត) ជំងឺថ្លើម (ក្រិនថ្លើម ឬរលាកថ្លើម) ជំងឺទាក់ទងសរសៃសាច់ដុំ ឬជំងឺបណ្តាលមកពីការចម្លងមេរោគ  (គ្រុនផ្តាសាយ)   ជាដើម។ ករណីទាំងនេះទាមទារការព្យាបាលពីសំណាក់វេជ្ជបណ្ឌិត ព្រោះការប្រើប្រាស់ថ្នាំដោយខ្លួនឯង មិនត្រូវបានណែនាំនោះទេ។ ២. ក្នុងអត្រា ៩០% ៖ អាការៈហត់ ហាក់លេចឡើងនៅក្នុងស្ថានភាពអាក្រក់ណាមួយដែលអ្នកកំពុងតែប្រឈមមុខទៅនឹងបញ្ហាដែលកើតមានឡើង ជាមួយបុគ្គលជុំវិញខ្លួនដូចជា គ្រួសារ អ្នកជិតខាង ឬមិត្តរួមការងារជាដើម។ អ្នកនឹងអាចសង្កេតឃើញអាការៈហត់ក្នុងពេលវេលាបែបនេះមានលក្ខណៈដូចជា៖ • តែងកើតមានឡើងនៅពេលព្រឹក បង្អាក់អ្នកមិនអាចងើបពីដំណេកបាន • មិនបានធូរស្រាល ទោះបីជាបានសម្រាកហើយក៏ដោយ • អាការៈបន្តមានភាពប្រែប្រួលពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ • ភ្ជាប់ជាមួយផងដែរនូវសញ្ញាប៉ះពាល់ដល់ការចងចាំ និងវិបត្តិក្នុងការទទួលទានអាហារ។ បន្ថែមពីនោះ អាការៈនេះក៏អាចស្តែងចេញជាសញ្ញាព្រមាននៃបញ្ហាផ្លូវចិត្ត ដែលអាចអូសទាញអ្នកឲ្យប្រឈមទៅនឹងជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្តធ្ងន់ធ្ងរផងដែរ។ អ្វីគួរធ្វើ? ប្រសិនលក្ខខណ្ឌនេះកាន់តែអូសបន្លាយយូរ និងបង្ហាញពីភាពតានតឹងកាន់តែខ្លាំង នោះការស្វែងរកការប្រឹក្សាពីសំណាក់អ្នកជំនាញផ្នែកចិត្តសាស្រ្ត ជាដំណោះស្រាយដែលល្អបំផុត។ យ៉ាងណាមិញ មុនពេលទទួលបានការបឹ្រក្សា អ្នកជំងឺអាចប្រើប្រាស់ថ្នាំសម្រាប់ជាជំនួយសម្រួលដល់អាការៈហត់ផងដែរ រួមមាន៖ • ឱសថ Sulbutiamine៖ មានឈ្មោះថា Arcalion ដែលជាដេរីវេនៃវីតាមីន B1 (អាចប្រើប្រាស់ ៣តំណក់ក្នុងមួយថ្ងៃ)  ​• ឱសថក្នុងក្រុម Acides Aminés៖ ពពួក Arginine មានដូចជា៖    - Dynamisan (Norvatis)   - Sargénor (Sarget Pharma) ដែលអាចប្រើប្រាស់បាន ៣គ្រាប់ ឬ៣អំពូល ក្នុងមួយថ្ងៃ   - Acide acétylaminosuccinique ដែលមានឈ្មោះ Cogitum អាចប្រើបានចំនួន៣គ្រាប់ក្នុងមួយថ្ងៃ • ឱសថពពួក Diméthylaminoéthanol (Déanol) ដែលអាចប្រើបានរួមជាមួយ៖   - ម៉ាញ៉េស្យូម និងវីតាមីន C (Acti 5)   - ឬជាមួយ Heptaminol (Debrumyl) • ឱសថពពួក Glucuronamide ដែលរួមបញ្ចូលជាមួយវីតាមីន C និងជាតិកាហ្វេអ៊ីន មានឈ្មោះថា Guronsan (R.E.T.E.)។ កំណត់ចំណាំ • ស្ថានភាពហត់ ដែលកើតមានបន្ទាប់ពីការសម្រាលកូនឬស្រ្តីក្នុងវ័យក្រោយអស់រដូវ អាចជាជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្តធ្ងន់ធ្ងរ។  •​ ចំពោះអាការៈហត់បង្ហាញជាជំងឺបណ្តាលមកពីការឈឺចាប់ធ្ងន់ធ្ងរផ្នែកផ្លូវចិត្ត អាចឈានដល់ការសម្លាប់ខ្លួន។ ប្រភពយោង៖ Le vademecum de la Médication officinale ©2019 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ 

Medicine Medicine Medicine
Share
  • Jan 02, 2019 |
  • 5 years ago |
  • 5.7K views

តើខ្ញុំមានជំងឺប្រកាំងឬ?

ឈឺក្បាលយូរ គួរគិតដល់បញ្ហាអ្វីខ្លះទៅ? ឬឲ្យតែឈឺក្បាលយូរ សុទ្ធតែជាជាជំងឺប្រកាំងមែនទេ? ដើម្បីស្រាយចង្ងល់នូវសំណួរទាំងនេះអត្ថបទខាងក្រោម អាចជាចម្លើយសម្រាប់មិត្តអ្នកអានទាំងឡាយបាន… សំណួរ៖ ខ្ញុំបាទអាយុ២៣ឆ្នាំ ភេទប្រុស កម្ពស់១ម៉ែត្រ៦២ ទម្ងន់៥៥គីឡូក្រាម មុខរបរជា និស្សិត។ រយៈពេល២ឆ្នាំកន្លងមកនេះ ខ្ញុំមានអាការៈឈឺក្បាល គេងមិនសូវលក់ និងហេវហត់ ជាខ្លាំង ហើយភាគច្រើនខ្ញុំតែងតែស្វែងរកការ ព្យាបាលដោយការប្រើថ្នាំឈឺក្បាល ឬផ្តាសាយ ប៉ុណ្ណោះ។ ខ្ញុំបាទចង់សួរទៅកាន់លោកវេជ្ជបណ្ឌិតថា ការឈឺក្បាលរយៈពេលយូរបែបនេះនឹងប៉ះពាល់ដល់ខួរក្បាលខ្ញុំដូចម្តេចខ្លះ? តើគួរតែព្យាបាលបែបណា ទើបមានប្រសិទ្ធភាព? តើនេះជា ជំងឺប្រកាំង ឬយ៉ាងណា? ចម្លើយ៖ ទាក់ទងនឹងកត្តាឈឺក្បាល និងការហេវហត់ត្រូវពិនិត្យមើលលើសុខភាពទូទៅ ថាមានខ្វះគ្រាប់ឈាមក្រហម គ្រាប់ឈាមមិនមានមេរោគ បានចាក់ថ្នាំបង្ការគ្រប់ចំនួន។ ទោះជាយ៉ាង ណាក៏ដោយ ប្រសិនបើមិនមានអាការៈជំងឺផ្សេង ទៀតទេ ព្រមទាំងធ្វើតាមបទដ្ឋានត្រឹមត្រូវហើយ នៅតែឈឺក្បាលទៀត ដូចនេះត្រូវចោទសួរថាតើការឈឺក្បាលបណ្តាលមកពីមូលហេតុអ្វី? ការឈឺក្បាលរយៈពេលយូរ មានលក្ខណៈឈឺបាត់ៗ តែមិនមានភាពធ្ងន់ធ្ងរអ្វីទេ ការឈឺនេះអាចទាក់ ទងនឹងអារម្មណ៍ច្រើនជាង។ បើមានជាដុំសាច់ផ្សេងៗក្នុងខួរក្បាល ឬការប៉ះពាល់ដល់ប្រព័ន្ធ ប្រសាទ វាមិនប្រាកដថាមានតែឈឺក្បាលមួយមុខទេ អាចមានលេចចេញជាសញ្ញាផ្សេងៗទៀត ដូចជាមិនអាចកម្រើកដៃ ឬជើងបាន រឹងក ឡើងកម្តៅ ស្ពឹក ប៉ះពាល់លើភ្នែក ឬត្រចៀកជាដើម។ បើសិនជាប្រកាំង ការឈឺត្រូវមានលក្ខណៈពិសេសដូចជាឈឺមួយចំហៀង ឆ្វេង ឬស្តាំ រយៈពេលឈឺតិចជាង ៧២ ម៉ោង ហើយការឈឺមាន ពេលវេលាច្បាស់លាស់ និងមានអាការៈក្អួតចង្អោរ ស្រវាំងភ្នែកជាដើម។ ប៉ុន្តែការជួបពិគ្រោះជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិត ផ្នែកប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទ ខួរក្បាល និងសរសៃប្រសាទ ដើម្បីធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ឲ្យបានត្រឹមត្រូវទើបជាការប្រសើរ។ បកស្រាយដោយ៖ សាស្ត្រាចារ្យ វេជ្ជបណ្ឌិត ជុំ ណាវុធ ឯកទេសប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទ សរសៃឈាមខួរក្បាល នាយផ្នែកសរសៃប្រសាទខួរក្បាល នៃមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពខ្មែរ-សូវៀត ©2019 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ 

Ear Nose Throat Ear Nose Throat Ear Nose Throat Neurology Neurology Neurology Neurology
Share
  • Dec 28, 2018 |
  • 5 years ago |
  • 5.4K views

វិធីសាស្ត្រជួយអ្នកឲ្យសម្រេចក្តីប្រាថ្នាដោយជោគជ័យសម្រាប់ឆ្នាំថ្មី

បំណងប្រាថ្នាឆ្នាំថ្មី ដែលគ្រប់គ្នាតែងនិយាយថា New Year Resolution គឺជាបំណងប្រាថ្នាដែលយើងចង់ធ្វើវាយូរហើយ តែធ្វើមិនបាន ឬមិនបានធ្វើតែម្តង។ វាអាចជាបំណងដែលសល់ពីឆ្នាំចាស់ ឬបំណងថ្មីៗទើបនឹងកើតក្នុងចិត្តយើងគ្រប់គ្នា ប៉ុន្តែសួរថាវាសំខាន់អត់? គួរតែមានឬអត់? ចម្លើយគឺវាអាស្រ័យលើខ្លួនអ្នកហ្នឹងហើយ! តាមពិតទៅនរណាៗក៏មានក្តីស្រមៃ សុបិន្ត និងបំណងប្រាថ្នាដែរ ប៉ុន្តែវាអាស្រ័យលើថាតើអ្នកនឹងឲ្យតម្លៃ និងព្យាយាមដើរទៅមុខឈោងចាប់វា ឬអត់។ បំណងប្រាថ្នាឆ្នាំថ្មីជាការសន្យាមួយដែលមនុស្សម្នាក់ធ្វើសម្រាប់ឆ្នាំថ្មី ហើយមិនថាអ្នកប៉ងចង់បាន ឬធ្វើនោះអ្វីទេ ក៏គោលដៅរបស់វាគឺដើម្បីកែលម្អជីវិតឲ្យកាន់តែប្រសើរ និងមានន័យនៅក្នុងឆ្នាំខាងមុខនេះ។ ការតាំងចិត្ត ទាំងនោះអាចមាននៅក្នុងទម្រង់ជាច្រើន តួយ៉ាងអ្នកខ្លះសន្យាថានឹងផ្លាស់ប្តូរទម្លាប់អាក្រក់ដូចជាឈប់ជក់បារី ឬញ៉ាំអាហារមិនល្អសម្រាប់សុខភាព ឯអ្នកខ្លះទៀតសន្យាថានឹងបង្កើតទម្លាប់វិជ្ជមាន ដូចជាការចាប់ផ្តើមកម្មវិធីហាត់ប្រាណ ឬការចូលធ្វើការងារស្ម័គ្រចិត្តនៅក្នុងសហគមន៍ជាដើម ដែលវាអាស្រ័យលើអ្វីដែលមនុស្សម្នាក់ៗបានតាំងចិត្ត និងចង់សម្រេចឲ្យបាន។ មូលហេតុចម្បងដែលមនុស្សមួយចំនួនមិនមានបំណងប្រាថ្នាសម្រាប់ឆ្នាំថ្មី គឺភាគច្រើនពួកគេប្រហែលធ្លាប់បរាជ័យក្នុងការរក្សាវា ឬពិបាកធ្វើឲ្យវាកើតឡើងតាមបំណង  ប៉ុន្តែ បើទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ បំណងទាំងនោះគួរតែត្រូវបានធ្វើឡើង ក្រោមហេតុផលខាងក្រោម៖ •​ យកឈ្នះលើខ្លួនឯងបានតាមរយៈការបង្កើតបំណងទាំងនោះ ដោយបញ្ឈប់ទម្លាប់មិនល្អ ឬចាប់ផ្តើមធ្វើរឿងដែលយើងចូលចិត្តតែមិនបានធ្វើ ឬមិនធ្លាប់បានធ្វើជាដើម • ពិនិត្យចំណុចខ្វះខាតរបស់ខ្លួនឯង និងធ្វើខ្លួនឲ្យល្អប្រសើរជាងមុន • ដាស់តឿនអ្នករាល់ថ្ងៃឲ្យក្រោកពីគេង ហើយបន្តដំណើរស្វែងរកអ្វីដែលអ្នកប៉ងប្រាថ្នាកន្លងមក • ជួយឲ្យអ្នកមានអារម្មណ៍ល្អ និងមោទនភាព ពេលសម្រេចវាបានជោគជ័យ • អ្នកនឹងទទួលបានអារម្មណ៍ថាខ្លួនឯងរស់នៅមានគោលដៅត្រូវសម្រេច និងសុទិដ្ឋិនិយមក្នុងជីវិត។ ចុះប្រសិនបើចង់ឲ្យបំណងបានសម្រេច តើអ្នកត្រូវធ្វើយ៉ាងម៉េចទៅ? ប្រាកដណាស់ ប្រសិនបើអ្នកគ្រាន់តែចង់ តែមិនធ្វើ ឬគិតថាធ្វើមិនបាន តើវានឹងសម្រេចបានយ៉ាងម៉េចទៅ! កុំបារម្ភ ប្រសិនបើអ្នកស្ថិតក្នុងកាលៈទេសៈនេះ ដោយហេតុថានៅមានដំណោះស្រាយខ្លះអាចជួយអ្នកបាន ទោះមិនមែន១០០% ក៏ដោយតែសំខាន់គឺនៅលើខ្លួនអ្នកថាតើអ្នកព្រមធ្វើតាម ឬអត់ទៀតប៉ុណ្ណោះ។ តោះនៅចាំអីទៀត អានវិធីខាងក្រោមសាកល៎មើល ក្រែងលអាចសម្រេចបំណងឆ្នាំថ្មីបាន៖ ១. ចាប់ផ្តើមពីបំណងតូចៗសិន មុននឹងសម្រេចបំណងធំបាន អ្នកគួរចាប់ផ្តើមពីបំណងតូចៗសិនផងដែរ។ ម៉្យាងទៀត នៅពេលអ្នកសម្រេចបំណងតូចៗបានជោគជ័យ វាអាចក្លាយជាកម្លាំជំរុញទឹកចិត្តឲ្យអ្នកអាចបន្តទៅសម្រេចបំណងធំបានកាន់តែមានប្រសិទ្ធិភាព។ លោកអ្នកអាចចាប់ផ្តើមសាកល្បងដោយកែប្រែទម្លាប់មិនល្អរបស់អ្នកជាមុនសិនដូចជា ការក្រោកពីព្រឹកព្រលឹម ហាត់ប្រាណ ទៅសាលា ឬទៅកន្លែងធ្វើការទាន់ម៉ោងជាដើម។ ២. កំណត់គោលដៅឲ្យច្បាស់លាស់ ឧទាហរណ៍ថាចង់សន្សំលុយ តើអ្នកសន្សំប៉ុណ្ណា? អ្នកគួរកំណត់ឲ្យច្បាស់ថាចង់សន្សំដើម្បីទិញរបស់អ្វីមួយ ហើយត្រូវសន្សំប៉ុន្មានក្នុងមួយថ្ងៃ មួយអាទិត្យ ឬមួយខែ ដូចជា បើម្តង១ម៉ឺន ៥ម៉ឺន ឬ១០ម៉ឺន ត្រូវច្បាស់លាស់ នោះនៅពេលអ្នកធ្វើតាម វានឹងកាន់តែមានប្រសិទ្ធិភាពជាងពេលដែលអ្នកមិនសូវមានគោលដៅច្បាស់លាស់ ឬមិនបានកំណត់ទុកសម្រាប់ខ្លួនឯង។ ៣. សរសេរគោលដៅទាំងនោះ ដឹងទេ! អ្នកដែលបានសរសេរគោលដៅ ឬបំណងប្រាថ្នាទាំងនោះ មានឱកាសក្នុងការសម្រេចបំណងជាងអ្នកមិនបានសរសេរ។ អ្នកអាចសរសេរវាក្នុងសៀវភៅណាមួយ ឬលើស្ទីកគ័របិទលើជញ្ជាំងក៏បាន ឲ្យតែបានសរសេរ និងរៀបរាប់គោលបំណងទាំងនោះ ដែលវាប្រៀបបាននឹងការចុះកុងត្រាជាមួយខ្លួនឯងដូច្នេះដែរ។ ៤. ប្រាប់អ្នកដទៃអំពីបំណងទាំងនោះ មិនមែនឲ្យដើរប្រាប់គេគ្រប់គ្នានោះទេណា៎! អ្នកគួរជ្រើសរើសនរណាដែលអ្នកទុកចិត្ត និងជាមនុស្សស្និទ្ធិស្នាល អាចជាមិត្តភក្តិ ឬក្រុមគ្រួសារ ហើយនិយាយប្រាប់គេអំពីបំណងប្រាថ្នា និងគោលដៅរបស់អ្នកក្នុងឆ្នាំថ្មីទាំងនោះ។ ការចែករំលែកបែបនេះក៏អាចជួយបានតាមរយៈថា គេអាចជាអ្នកជួយរំឭកអ្នកឲ្យខំប្រឹងសម្រេចបំណងទាំងនោះឲ្យបាន។ ៥. រស់នៅរាល់ថ្ងៃជាមួយគោលបំណងអ្នក ប្រសិនបើអ្នកហីៗ មិនអើពើ ឬមិនខ្វល់ជាមួយបំណងខ្លួនឯងផងតើវានឹងអាចទៅមុខបានយ៉ាងម៉េច? បង្កើតទំនាក់ទំនងអ្នកជាមួយនឹងពួកវាឲ្យបានស្អិតរមួត រហូតដល់អ្នកខ្វះវាមិនបាន ពិសេសរាល់ពេលក្រោកពីគេង និងមុនពេលចូលគេងរបស់អ្នក ហើយកុំយកឡេះ ដូចជាសុំសម្រាកបន្តិច គិតមិនចេញ អស់កម្លាំង អីហ្នឹងដឹងតែចប់ហើយ។ ៦. ជឿជាក់លើខ្លួនឯង កុំទាន់បាក់ទឹកចិត្ត ប្រសិនបើបំណងខ្លះនៅតែសម្រេចមិនបានក្នុងឆ្នាំកន្លងមក! ដាក់កម្រិតខ្លួនឯងឲ្យច្បាស់លាស់ ហើយទន្ទិញពាក្យថា «ខ្ញុំអាចធ្វើបាន»។ អ្នកនឹងមិនអាចសម្រេចវាបានទេ ប្រសិនបើអ្នកមិនជឿជាក់លើគោលបំណងខ្លួនឯង ហើយសូម្បីតែអ្នកខ្លួនឯងក៏គិតថាតើវាមិនអាចទៅរួចផងនោះ។ មិនថាអ្នកជាអ្នកណា មកពីណា ប្រសិនបើអ្នកគ្មានក្តីស្រមៃ និងបំណងប្រាថ្នាទេ ជីវិតអ្នកប្រៀបបាននឹងការរស់នៅកណ្តាសមុទ្រដ៏ធំល្វឹងល្វើយគ្មានត្រើយ។ តោះ! ឆ្នាំថ្មីជិតមកដល់មែនទែនហើយ តើអ្នកមានបំណងប្រាថ្នាសម្រាប់ឆ្នាំថ្មីហើយឬនៅ? បើមានហើយ សូមឲ្យបានសម្រេចដូចបំណងណា៎! តែបើមិនទាន់មាន ឆាប់រក និងសរសេរវាឲ្យហើយទៅ ប្រយ័ត្នភ្លេចបាត់! ©2018 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ 

Health Tips Health Tips Health Tips
Share
  • Dec 28, 2018 |
  • 5 years ago |
  • 8.7K views

ជំងឺមហារីកសួតជាឃាតករលាក់មុខមែនឬទេ?

មហារីកសួត ឬ Lung Cancer ជាមហារីកមួយប្រភេទបង្កឡើងនៅក្នុងកោសិកានៃសាច់សួត ហើយវាត្រូវបានគេចែកជា ២ប្រភេទធំៗ ដោយផ្អែកលើលក្ខណៈកោសិកា ការវិនិច្ឆ័យ និងព្យាបាលដែលរួមមាន Non-small Cell Lung Cancer (NSCLC) និង Small Cell Lung Cancer (SCLC)។ បច្ចុប្បន្ន ជំងឺមហារីកសួតមានការប្រែប្រួលកើនឡើងខ្ពស់គួរឲ្យកត់សម្គាល់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយច្រើនកើតមាននៅលើបុរសជាងស្រ្តី ដោយសារកត្តាបរិស្ថាន និងការជក់បារី។ គួរបញ្ជាក់ថា ជំងឺមហារីកសួតស្ថិតនៅលំដាប់ទី២ បន្ទាប់ពីជំងឺមហារីកថ្លើមចំពោះបុរស  និងលំដាប់ទី៤ចំពោះស្ត្រី ដែលមានអត្រាគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងបំផុត ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ មូលហេតុ តាមរយៈការសិក្សាស្រាវជ្រាវ អ្នកវិទ្យាសាស្រ្តបានកំណត់នូវមូលហេតុបង្កជំងឺមហារីកសួតជាចម្បងបំផុតគឺផ្សែងបារី និងកត្តារួមផ្សំមួយចំនួនទៀតដូចជា កត្តាបរិស្ថាន និងការប្រឈមជាមួយសារធាតុពុលពេលដកដង្ហើមចូលជាដើម។ រោគសញ្ញា ជាទូទៅ មហារីកសួតស្តែងចេញជារោគសញ្ញាមានលក្ខណៈខុសគ្នាអាស្រ័យទៅលើកន្លែង ឬទីតាំង និងការរីករាលដាលនៃដុំសាច់ដែលរួមមានការក្អកធម្មតារ៉ាំរ៉ៃ ឬក្អកធ្លាក់ឈាម និងឈឺចាប់ក្នុងទ្រូង។ ករណីខ្លះអ្នកជំងឺដែលមកពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យក្នុងដំណាក់កាលសង្គ្រោះបន្ទាន់ដោយសារដុំមហារីកសួតកាន់តែរីកធំ សង្កត់ផ្នែកមួយជិតបំពង់កធ្វើឲ្យហើម (Supraveina Cava Syndrome) និងលេចចេញជាសញ្ញាហត់ជាដើម។ យន្តការនៃជំងឺ ជំងឺមហារីកសួតកើតឡើងដោយសារមានការប្រែប្រួលខុសធម្មតានៃកោសិកាមួយរបស់សាច់សួតដោយសារមានការរលាក។ ការរលាកនេះ បណ្តាលមកពីការជក់បារីញឹកញាប់ ឬច្រើនដងក្នុងមួយថ្ងៃមានរយៈពេលយូរឆ្នាំ (លើសពី២០កញ្ចប់ក្នុងមួយឆ្នាំ) ជាលទ្ធផលបង្កឲ្យកោសិកាសាច់សួតរលាករុំារ៉ៃ និងមានបម្រែបម្រួលហ្សែន (Genemutation)យូរឆ្នាំ រហូតដល់ក្លាយជាកោសិកាមហារីក។ កោសិកាមហារីកនេះចាប់ផ្តើមរីករាលដាលធំឡើងៗ រហូតដល់រយៈពេលមួយដែលវាដុះសង្កត់ទៅលើទងសួត ធ្វើឲ្យអ្នកជំងឺលេចចេញជារោគសញ្ញាផ្សេងៗដូចរៀបរាប់ខាងលើ។ មិនខុសពីជំងឺមហារីកផ្សេងទៀត  មហារីកសួតក៏អាចរីករាលដាលទៅបំពង់រំលាយអាហារ ឆ្អឹង ខួរក្បាលនិងសរីរាង្គផ្សេងទៀតផងដែរ។ ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ និងព្យាបាល ករណីសង្ស័យ គ្រូពេទ្យនឹងតម្រូវឲ្យអ្នកជំងឺធ្វើការឆ្លុះទងសួត (Bronchoscopy) ដើម្បីច្រឹបយកកោសិកា (Biopsy) មហារីកសួតយកទៅពិនិត្យ។ បន្ទាប់ពីធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យឃើញថាមានជំងឺមហារីកអាចនឹងមានការប្រជុំរវាងគ្រូពេទ្យឯកទេសផ្សេងៗរួមមាន គ្រូពេទ្យឯកទេសមហារីកដោយបញ្ចាំងកាំរស្មី (Radiation Oncologist) គ្រូពេទ្យឯកទេសមហារីកដោយចាក់ថ្នាំគីមី (Medical Oncologist)គ្រូពេទ្យឯកទេសខាងសួត (Pneumologist)គ្រូពេទ្យឯកទេសខាងរូបភាពវេជ្ជសាស្ត្រ (Radiologist) និងគ្រូពេទ្យវះកាត់ផ្នែកសួត (ThoracicSurgeon) ដើម្បីពិភាក្សាគ្នារកយុទ្ធសាស្ត្រ​​ ក្នុងការព្យាបាលអ្នកជំងឺ។ ក្នុងការព្យាបាលនោះរួមមាន ការវះកាត់ដែលផ្តល់នូវប្រសិទ្ធភាពអាចជួយអ្នកជំងឺឲ្យជាសះស្បើយក្នុងកម្រិតខ្ពស់ ពិសេសនៅដំណាក់កាលដំបូង។ ការព្យាបាលដោយកាំរស្មី និងការប្រើថ្នាំគីមីជាការព្យាបាលមុន ឬបន្ថែមក្រោយវះកាត់ (Adjuvant ឬ Neo-adjuvant modalities) ឬជាការជ្រើសរើសដោយមិនមានការវះកាត់ដោយសារ  (exclusive treatment) ដំណាក់កាលជំងឺមិនអាចវះកាត់បាន (Non-resectable ឬ non-operable)។ គួរបញ្ជាក់ថាអ្នកជំងឺមហារីកសួតភាគច្រើន  (ជាង ៩០%) ដែលបានទទួលការព្យាបាល អត្រានៃការរស់រានមានជីវិតក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំមានត្រឹម២០%ប៉ុណ្ណោះដោយសារតែការរកឃើញជំងឺនេះនៅពេលព្យាបាលស្ថិតនៅដំណាក់កាលខ្ពស់ (Late stage) រួមផ្សំនឹងការភ្ជាប់មកជាមួយនឹងស្ថានភាពចុះខ្សោយនៃមុខងារសួត និងសរីរាង្គសំខាន់ជាច្រើនទៀត (ដែលមូលហេតុជាច្រើនមកពីការជក់បារី)។ វិធីសាស្រ្តការពារ • បញ្ឈប់ការជក់បារី និងចៀសវាងការហិតផ្សែងបារី (Second hand smoker) • បញ្ឈប់ការផ្សព្វផ្សាយពីពាណិជ្ជកម្មបារីដែលជាកត្តាជំរុញឲ្យមានការជក់បារីកាន់តែច្រើន • ចៀសវាងការប៉ះសារធាតុគីមីពុល និងថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត • តាមដាន និងពិនិត្យសុខភាពឲ្យបានទៀងទាត់។ បកស្រាយដោយ៖ វេជ្ជបណ្ឌិត ទូច សុជាតិ ឯកទេសជំងឺមហារីក នៃមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពខ្មែរ-សូវៀត ©2018 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ 

Respiratory​ & Lungs Respiratory​ & Lungs
Share
Top